Γράφει η Ειρήνη Ζαβιτσάνου
Φωτογραφίες: Αφροδίτη Ζαγγανά
Όταν έχεις καιρό να πας σε παρουσίαση δίσκου, τα αισθήματα είναι ανάμεικτα. Από τη μια λαχταράς να βρεθείς ανάμεσα σε αγαπημένους καλλιτέχνες και να ακούσεις νέες μελωδίες και μουσικές και από την άλλη σκέφτεσαι μήπως βρεθείς να παρακολουθείς μιας «τυπική» διαδικασία. Στην παρουσίαση όμως του δίσκου της Βιολέτας Ίκαρη, πήγα με χαρά! Θες γιατί είχα ακούσει τα τραγούδια του νέου δίσκου και ανυπομονούσα να τα ακούσω live; Θες γιατί ήθελα να τους απολαύσω επί σκηνής με το δημιουργό του δίσκου Νίκο Ξύδη; Ή μπορεί επειδή γνώριζα κατά βάθος ότι δεν υπάρχει περίπτωση να πάω σε live της Ίκαρη και σε όποιο mood και να βρίσκομαι, να μην καταφέρει να με κάνει να νιώσω ωραία. Ετοιμάζεσαι να ανοίξεις πανιά και να απολαύσεις το ταξίδι σε όμορφες θάλασσες.
Σε ένα κλίμα σχεδόν μυσταγωγικό, έγινε λοιπόν η παρουσίαση του νέου δίσκου της Βιολέτας Ίκαρη με τον δημιουργό τον Νίκο Ξύδη. Την παρουσίαση προλόγισε ο κ. Καρατζάς από την Walnut Music, ο οποίος δεν έκρυψε την χαρά του για τον εξαιρετικό αυτό δίσκο.
Μας άρεσε η χαλαρότητα, η αμεσότητα και η παντελής έλλειψη ανάγκης για εντυπωσιασμούς και επιτηδεύσεις. Δύο άνθρωποι επί σκηνής που μας μίλησαν με τον δικό τους χαρακτηριστικό τρόπο για τη δημιουργία αυτού του δίσκου. Γίναμε μάρτυρες μιας όμορφης ιστορίας δημιουργίας που κράτησε 2,5 χρόνια και αναλογιζόμουν καθώς τους έβλεπα να «πειράζονται» με αστεία, πόσο συγκινητικό και «καθάριο» είναι να υπάρχουν ακόμη και σήμερα στην εποχή του εύκολου download και της ψηφιακής κατάκτησης της μουσικής, άνθρωποι που καταθέτουν την ψυχή τους για τη δημιουργία και την τέχνη.
Χάνεσαι στους στίχους, στη μουσική μα και στην στεντόρεια και ταξιδιάρα φωνή της Βιολέτας Ίκαρη. Σιγοτραγουδάς στίχους που θαρρείς και μιλάνε για σένα, θαρρείς και ο Νίκος Ξύδης, ήξερε την ζωή σου όταν τους έγραφε. Στίχοι για την προσμονή, τη λησμονιά, τον έρωτα, αυτόν που ήρθε εκεί που δεν το περίμενες και για εκείνον που έφυγε τόσο βιαστικά. Για την απώλεια που υπομένεις καρτερικά και στο τέλος συμβιβάζεσαι μαζί της. Η λυρικότητα και η αμεσότητα των στίχων, χαρακτηριστική. Χωρίς ίχνος επιτήδευσης, χωρίς ασαφή και δυσνόητα μηνύματα. Αντιλαμβάνεσαι πόσο καλοδουλεμένο είναι το υλικό, βγάζει μια σιγουριά και μια ευθύτητα.
«Πορτοκάλι»: 11 τραγούδια, 11 ιστορίες που θα μπορούσαν να είναι αυτοτελείς. Θα μπορούσαν ωστόσο και να συνδεθούν, να αποτελούν μια «σειρά» με αρχή, μέση και τέλος. Είναι στην διακριτική ευχέρεια του καθενός πως ακριβώς θα το εκλάβει αυτό. Εξάλλου, η μαγεία και η χαρά είναι να αντιλαμβάνεται ο καθένας τους στίχους και τη μουσική με τον δικό του τρόπο.
Ακούσαμε τη «Ρουφιάνα» και μας τάραξε σύγκορμους, δεδομένης της κατάστασης που επικρατεί στον ευρωπαϊκό κόσμο. Τραγούδι που διαπραγματεύεται κάποια από τα υψηλότερα ιδανικά και ιδεώδη. Την ειρήνη που θεωρούμε πολλές φορές δεδομένη και μια πολεμική εισβολή καταρρίπτει την πεποίθηση αυτή. Τον ρόλο που παίζει η Ευρώπη στην πραγματικότητα και την καθημερινότητα του Έλληνα, του «Γκιαούρη», αυτού που έχει δεχθεί κατά καιρούς τόσους και τόσους χαρακτηρισμούς.
Το «πορτοκάλι», μας άφησε αυτήν τη γλυκόπικρη γεύση που όσες φορές κι αν το γευτείς, όσες φορές κι αν το ακούσεις στην προκειμένη- θα νιώσεις την ανάγκη για επανάληψη. Εκείνη την αγαπημένη «φωτογραφία», την αναπολήσαμε και την ξεθάψαμε από θύμισες παλιές και την τραγουδήσαμε όλοι μαζί με τη Βιολέτα, η «Καμένη γη», ένα τραγούδι που έχει ξεχωρίσει ήδη από το νέο αυτό δίσκο, απέκτησε άλλη διάσταση μέσα από την καταπληκτική live ερμηνεία της καλλιτέχνιδας. Αποχαιρετήσαμε το «όνειρο που χάθηκε», αυτό που δεν καταφέραμε να υλοποιήσουμε και μείναμε στη δίνη μιας ανάμνησης βαριάς που μας προκαλεί μελαγχολία, που «τα βάζει» με τα πιο βαθιά και ενδόμυχα συναισθήματά μας, με εκείνα που επιθυμούμε να μην επιτρέπουμε να φαίνονται…
Στο σύνολό της η βραδιά, χαρακτηριζόταν από μια γιορτινή ατμόσφαιρα που σε παρέσυρε στην διασκέδαση και στη μαγεία της μουσικής. Ήταν η αμεσότητα και το εύθυμο κλίμα, το γεγονός ότι ένιωθες και εσύ μέρος αυτής της μυσταγωγίας και της παρέας. Στην παρέα αυτή και η καταπληκτική μπάντα που πλαισίωνε τους δύο καλλιτέχνες, με τον εξαιρετικό Αλέξανδρο Ιακώβου στο βιολί, τον Μάνο Αχαλινωτόπουλο στο κλαρίνο, τον Ρήγα Βοργιά στο ηλεκτρικό μπάσο, τον Αποστόλη Μπουρνιά στα κρουστά, τον Νίκο Σαμαρά στην τρομπέτα, τον Δημήτρη Σίντο σε πιάνο και λαούτο και τέλος τον Θάνο Τσελεμπή στα τύμπανα.
Στην εκδήλωση έδωσαν το παρόν πολλοί επώνυμοι καλλιτέχνες, με αρκετούς από τους οποίους έχει συνεργαστεί η Βιολέτα. Μεταξύ άλλων ήταν ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου, η Ελένη Βιτάλη, ο Γιώργος Νταλάρας, ο Γεράσιμος Ανδρεάτος, ο Απόστολος Μόσιος, ο Γιάννης Διονυσίου.
Τόσο η βιολέτα Ίκαρη, όσο και ο Νίκος Ξύδης, απολάμβαναν την αγάπη και τα συγχαρητήρια του κοινού που τόσο ένθερμα αγκάλιασε τη νέα τους αυτή δημιουργία.
Η διάρκεια της εκδήλωσης μου φάνηκε μικρή. Ένιωσα λίγο όπως στα Live, που θες λίγο ακόμη… που περιμένεις το encore για μια εξτρά τζούρα από τον αγαπημένο σου καλλιτέχνη. Εκεί όμως θυμήθηκα ότι στις 11 και 18 Μαρτίου, η Βιολέτα και ο Νίκος θα βρεθούν στην μουσική σκηνή Σφίγγα για δύο ξεχωριστά live. Σαφώς και το βάζουμε στην ατζέντα μας ως must!
—————————
Πριν ξεκινήσει η εκδήλωση, η Βιολέτα Ίκαρη και ο Νίκος Ξύδης, μας μίλησαν για το νέο τους δίσκο:
- Βιολέτα μίλησέ μας λίγο για το νέο σου δίσκο και σε ποια φάση σε βρίσκει καλλιτεχνικά η κυκλοφορία του;
Β.Ι. Νιώθω ότι ωριμάζω παλιμπαιδίζοντας. Στην τέχνη μου προσπαθώ να λειτουργώ συναισθηματικά κι όσο γίνεται αυθόρμητα. Επέλεξα τραγούδια με καρδιά για να μπορώ στα live μου να νιώθω παιδί που παρέα με φίλους – μουσικούς παίζει και μοιράζεται το παιχνίδι με τον κόσμο αλλά ταυτόχρονα νιώθω και ότι εξελίσσομαι ως προς τον ήχο μου και επιτέλους ότι κατάφερα να έχω μία πρόταση ενορχηστρωτική που σμίγει όλα τα ακούσματα που έχω αγαπήσει. Όλο αυτό το χρωστάω στον Νίκο Ξύδη.
- Για πες μας λοιπόν Νίκο, πως προέκυψε η συνεργασία με την Βιολέτα;
Ν.Ξ. Βρεθήκαμε στην παράσταση “η βεγγέρα της Ελένης” με την Ελένη Βιτάλη και τους Τζουμ. Εγώ ήμουν εκεί ως μέλος των Τζουμ και είχα αναλάβει την επιμέλεια του προγράμματος και η Βιολέτα τραγουδούσε στο πλευρό της Ελένης. Από πολύ νωρίς καταλάβαμε πως επικοινωνούμε καλλιτεχνικά και ταιριάξαμε. Δουλεύοντας μαζί, άρχισα να ανακαλύπτω το μεγαλείο της φωνής της και τις δυνατότητες της, καθώς και την ψυχή που βάζει στα κομμάτια – που για μένα είναι και το πιο σημαντικό.
Τότε μου μπήκε η ιδέα να ακουστούν για πρώτη φορά τραγούδια μου με άλλη φωνή (πέρα απ’ την δική μου).
Το σενάριο αρχικά ήταν να ακούσει τραγούδια μου και ότι της άρεσε να το εντάξει στον επόμενο της δίσκο. Τα κομμάτια που της άρεσαν όμως ήταν για …τρεις δίσκους (γέλια) και έτσι φτάσαμε στον έναν ή στον πρώτο αν θέλεις, στο «Πορτοκάλι» μας!
- Στον νέο σας αυτό δίσκο «Πορτοκάλι», υπογράφεις στίχους και μουσική. Τα τραγούδια αυτά είναι βιωματικά;
Ν.Ξ. Και ναι και όχι. Όλα μου τα τραγούδια είναι βιωματικά. Άσχετα με το θέμα τους.
Ερωτικά, κοινωνικά, υπαρξιακά χιουμοριστικά, όλα είναι βιωματικά.
Δεν είναι όμως μια δημοσιογραφική – ρεαλιστική αποτύπωση της πραγματικότητας, του βιώματος. Δεν με άφορα μια τέτοια προσέγγιση και τη θεωρώ και καλλιτεχνικά «λάθος».
Ο ρεαλισμός και ο ορθολογισμός στην τέχνη μας, για εμένα είναι βαρίδι και δεν το θέλω.
Τον δημοσιογραφικό ρεαλισμό δεν τον θέλω ούτε στον ήχο (όχι μόνο στον στίχο και την μουσική).
Βέβαια, ότι κι αν γράφω το γράφω μετά από μια εσωτερική διαδικασία, αφού πρώτα κάτι πραγματικά με δονεί και με αφορά.
Απ’ τις σκέψεις, τα γεγονότα και τα αισθήματα προκύπτει ένα υλικό… ένα database που λένε και στα Τζουμέρκα! Ε αυτό το database των αισθημάτων, των γεγονότων και των σκέψεων, περνά όπως περνά το φως μέσα από το καλειδοσκόπιο. Το φως που είναι το βίωμα είναι “πραγματικό”, αλλά οι εικόνες που προκύπτουν μπορεί εν τέλει να απέχουν πάρα πολύ απ’ τα πραγματικά γεγονότα – ερεθίσματα – βιώματα.
- Εσύ Βιολέτα τι θεωρείς ότι είναι αυτό που διαφοροποιεί το νέο σου αυτό δίσκο από τον προηγούμενο;
Β.Ι. Ο προηγούμενος δίσκος μου ήταν πολυσυλλεκτικός. Είχα συλλέξει τραγούδια από πολλούς αγαπημένους δημιουργούς που ήταν διαφορετικά μεταξύ τους ως προς την αισθητική, στην προσπάθειά μου να συστηθώ στο κοινό με όλα μου τα πρόσωπα αλλά και να ικανοποιήσω όλες μου τις εκφραστικές ανάγκες. Η βασική διαφορά στη δεύτερη αυτή δισκογραφική μου πρόταση είναι ότι η ψυχή των τραγουδιών είναι μία και ενορχηστρωτικά σμίγει όλους τους ήχους που έχω αγαπήσει σε ένα είδος μουσικής.
- Νίκο τι σημαίνει για εσένα, να σε εμπιστεύεται ένας καλλιτέχνης εξ ολοκλήρου για τη δημιουργία του δίσκου του και πόσο σημαντικό είναι αυτό;
Ν.Ξ. Δεν το ‘χω σκεφτεί ποτέ έτσι. Δεν μπορώ να το δω από “απόσταση”. Απ’ την πρώτη φορά που τα τραγούδησε, για να δούμε τόνο κλπ, ήταν “δικά μας” τραγούδια. Και έκτοτε για εμένα ο δίσκος αυτός είναι ο δίσκος “μας”.
Το σημαντικό τώρα στην όλη υπόθεση είναι πως όλη η διαδρομή της υλοποίησης αυτού του έργου ήταν και είναι για εμένα ένα δώρο, μια ευλογία. Ο τρόπος που επικοινωνήσαμε, εργαστήκαμε και δημιουργήσαμε μαζί με τη Βιολέτα, ήταν για τα δικά μου μέτρα, το δικό μου μυαλό και την δική μου καρδιά, υποδειγματικός. Σημείο αναφοράς θα έλεγα. Σκληρή δουλειά, ανοιχτή και ακομπλεξάριστη η άποψη μας, χωρίς “ευγένειες” και μασημένα λόγια που στην ουσία αποκρύπτουν μέρος της αλήθειας -άρα και αποξενώνουν. Κι όπως έχω ξαναπεί για αυτήν τη συνεργασία, αν ήταν έτσι όλες οι συνεργασίες, θα άλλαζαν δουλειά πολλοί δικηγόροι, πολλοί παρατρεχάμενοι και πολλά “κίτρινα” sites!
- «Πορτοκάλι», ο τίτλος του δίσκου. Γιατί; Αυτό το φρούτο έχει …γλυκόξινη γεύση. Υπάρχει κάποιος παραλληλισμός να υποθέσω;
Β.Ι. Ακριβώς! Επειδή τα τραγούδια του δίσκου είναι βιωματικά και από την ψυχή βγαλμένα (που λένε), σκεφτήκαμε με τον Νίκο ότι μιας και υπάρχει στο CD τραγούδι με τίτλο “Πορτοκάλι”, είναι ιδανικό για να μπει και τίτλος δίσκου, εφόσον δίνει έτσι στον ακροατή μία γεύση γι’ αυτό που πρόκειται να ακούσει. Η ζωή είναι σαν το πορτοκάλι: ξινή και γλυκιά και το απόσταγμά της μένει στην ψυχή και τη μνήμη μας.
- Μου αρέσει ιδιαίτερα η …«ροκιά» που έχουν τα κομμάτια. Σε άλλα εμφανώς πιο δυνατή και σε άλλα διακριτικά κρυμμένη, που αναβλύζει όμως μέσα από τις ενορχηστρώσεις.
Ν.Ξ. Το Ροκ αρχίζει και δεν τελειώνει όπως λέει και ο Κραουνάκης. Το Ροκ έχει περάσει πια -εδώ και δεκαετίες- στην σφαίρα της έννοιας και όχι του μουσικού ύφους. Με αυτήν την έννοια και από αυτή τη σκοπιά, θεωρώ πως όλη μου η προσέγγιση πάνω στην τέχνη (και όχι μόνο) έχει βαπτιστεί στην κολυμπήθρα του. Λόγω ακουσμάτων και καλλιτεχνικών (σε επίπεδο κυρίως προσωπικότητας) προτύπων.
Από μουσικής άποψης, πέρα απ’ τον ήχο -που αλλάζει από εποχή σε εποχή- το Ροκ δίνει τεράστιο ρόλο στα ρυθμικά στοιχεία και στον “δυναμισμό”, στις μελωδικές εμμονές (τα λεγόμενα ριφς) και φυσικά στην καλώς εννοούμενη αμεσότητα του στίχου. Έχει πολλά κοινά σημεία δηλαδή και με το λαϊκό μας τραγούδι, που επίσης αγαπώ βαθιά. Αν θα μπορούσα να δω από μακριά το υλικό μου και την ενορχήστρωση μου, και αν μπορώ βέβαια να είμαι αντικειμενικός, μάλλον θα έλεγα πως τα τραγούδια αυτά είναι “λαϊκές/ροκ μπαλάντες”. Όλοι οι παραπάνω όροι μέσα σε πολλά εισαγωγικά φυσικά…
- Και από αυτές τις υπέροχες δημιουργίες Βιολέτα, έχεις ξεχωρίσει κάποιο κομμάτι από τον νέο αυτό δίσκο και γιατί;
Β.Ι. Όλα τα τραγούδια τα έχω ξεχωρίσει μέσα από πολλά που αρχικά ο Νίκος Ξύδης μου έβαλε να ακούσω. Τα κομμάτια του δίσκου είναι έντεκα και τα ξεχώρισα μέσα από σαράντα υπέροχα τραγούδια. Ίσως όμως αυτό που με «πείραξε» λίγο περισσότερο να ήταν το “Για τ’ όνειρο που χάθηκε”. Θυμάμαι ότι ζορίστηκα κατά την ηχογράφηση και ότι ο Νίκος μου ζήτησε να αποστασιοποιηθώ από το συναίσθημά μου για να μπορέσω να το τραγουδήσω.
- Νίκο, από την μπάντα των Τζουμ, στην μουσική σκηνή «Σφίγγα», για κάποιες εμφανίσεις με την Βιολέτα. Πώς σε κάνει να αισθάνεσαι αυτό και τι σημαίνει για σένα;
Ν.Ξ. Οι Τζουμ είναι μια καταπληκτική ομάδα και συνεχίζουμε να παίζουμε και να συνδημιουργούμε, οι Apotihans το ίδιο και τώρα ήρθε να προστεθεί σε αυτό που εγώ ονομάζω “μουσική οικογένεια” και αυτή η παρέα, η παρέα των κοινών μας εμφανίσεων με τη Βιολέτα. Όλοι οι καλοί χωράνε και το ένα τροφοδοτεί το άλλο με νέες ιδέες, έμπνευση και φλόγα. Δεν είναι το ένα ή το άλλο ή το ένα και μετά το άλλο. Δεν το βλέπω σαν σκυταλοδρομία δηλαδή, αλλά σαν παράλληλα σύμπαντα.
Η συνεργασία μου με τη Βιολέτα και την μπάντα που έχουμε στήσει μαζί, είναι ακόμα ένα υπέροχο πολύχρωμο ταξίδι γνώσης, ανταλλαγής και ανακάλυψης.
Το ότι είμαστε με τη Βιολέτα μαζί επί σκηνής, πέρα από υπέροχο καλλιτεχνικά είναι για μένα και φοβερά διασκεδαστικό και ψυχοθεραπευτικό (όπως κατά την δική μου γνώμη, πρέπει να είναι κάθε καλλιτεχνική συνεργασία). Για να μπορεί η ψυχή να ανασαίνει και το μυαλό να έχει φτερά και να είναι “καλλιτεχνική συνεργασία” και όχι “δουλειά – μεροκάματο” . Ψιλά γράμματα ίσως πουν κάποιοι, άλλα στα ψιλά γράμματα χάνουμε ή βρίσκουμε την άκρη του νήματος και την ουσία του νοήματος.
- Μια νέα υπέροχη συνεργασία λοιπόν Βιολέτα…
Β.Ι. Ναι! Και ανυπομονούμε! Θα ακολουθήσουν δύο live που θα κάνουμε παρέα με τον Νίκο τις Παρασκευές 11 και 18 Μαρτίου, πάλι εδώ στη μουσική σκηνή Σφίγγα, όπου θα παίξουμε δικά μας τραγούδια αλλά και διασκευές τραγουδιών που αγαπάμε.
——————-
*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του MusicCorner.gr…