«Τολμήσαμε να βάλουμε μπουζούκι στο «Η αγάπη ζει» και κάποια ραδιόφωνα μας απέκλεισαν»…

Συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης στη Μαριάνα Πουτακίδου
Φωτογράφηση: Μαριανότα Χαρέμη
Music Corner – 9/6/2011

Το Τρίφωνο, από το 2002 που δημιουργήθηκε, έμαθε στο ευρύ μουσικό κοινό τι σημαίνει φωνητικό σχήμα και πόσο όμορφο και μελωδικό μπορεί να είναι το αποτέλεσμα της σύμπραξης τριών διαφορετικών, αλλά πάνω από όλα καλοδουλεμένων φωνών επί σκηνής.

Το τέλος του 2010 και οι αρχές του 2011 βρήκαν το Τρίφωνο με νέο δίσκο και ανανεωμένη σύνθεση. Το album «Τα τζιτζίκια του χειμώνα», αλλά και η έλευση του Γιώργου Περαντάκου στο σχήμα, αποτέλεσαν ένα μικρό μόνο μέρος των όσων συζητήσαμε μια αρκετά ζεστή Τετάρτη στο φιλόξενο χώρο του “Life” στο Χαλάνδρι, ένα νέο καταπληκτικό στέκι που ανακαλύψαμε πρόσφατα!

Music Corner: Τρίφωνο με νέα σύνθεση! Αυτό συνήθως στα συγκροτήματα θεωρείται ρίσκο. Για τα φωνητικά σχήματα ισχύει το ίδιο;
Δήμητρης Υφαντής: Επειδή πάμε πάλι για …πρωτάθλημα, έπρεπε να κάνουμε μερικές μεταγραφές!
Ερωφίλη: Δεν είναι ακριβώς νέα σύνθεση. Είναι ανανέωση. Είναι το Τρίφωνο που υπήρχε με το Νίκο Κουρουπάκη, συν ένα μέλος. Φαντάσου ένα Τρίφωνο …Τετράφωνο!
Γιώργος Περαντάκος: Εγώ είμαι με τα παιδιά πέντε μήνες τώρα, αν και τα ξέρω πολλά χρόνια. Με την Ερωφίλη είχαμε συνεργαστεί και στο παρελθόν, προ Τριφώνου. Τους θαυμάζω και τους τρεις ως τραγουδιστές και ως δημιουργούς και νιώθω πάρα πολύ ωραία. Είναι μια καινούρια εμπειρία για μένα, γιατί είναι τελείως διαφορετικό να τραγουδάς solo επί σκηνής, απ’ το να συμπράττεις με ένα φωνητικό group. Πρέπει να είσαι πολύ πιο συγκεντρωμένος και να ακολουθείς τους άλλους δύο ή τρεις κατά περίπτωση. Είναι πρωτόγνωρη εμπειρία και άκρως ενδιαφέρουσα…

Music Corner: Να πάμε λίγο στο δίσκο. Λέγεται «Τα τζιτζίκια του χειμώνα». Γιατί «τζιτζίκια» και γιατί το «χειμώνα»;
Ερωφίλη: Είναι ένας τίτλος που σκέφτηκε η Λίνα Νικολακοπούλου αμέσως μετά την κυκλοφορία του «Προσοχή Τρίφωνο». Μέσα σε ένα μήνα, πριν ετοιμαστεί οτιδήποτε άλλο, είχε έτοιμο τον τίτλο μέσα στο μυαλό της! Μας άρεσε πάρα πολύ ο τίτλος. Είναι σα να ξεχάστηκαν τα τζιτζίκια και τραγουδάνε ακόμη. Νιώθω λίγο …τζιτζίκι με την έννοια ότι τραγουδάνε ακατάπαυστα. Εμείς εννιά χρόνια που είμαστε μαζί, δουλεύουμε ακατάπαυστα σε ότι έχει να κάνει με τα δισκογραφικά και με τις live εμφανίσεις μας.

Music Corner: Στο booklet του CD κάτω από τους στίχους κάθε κομματιού έχει μια μικρή πρόταση για το κάθε τραγούδι. Ποιανού ιδέα ήταν αυτή;
Ερωφίλη: Δική μου (γελάει). Μου άρεσε επειδή ακριβώς ήταν δική μας η παραγωγή. Θέλαμε και οι τρεις καταρχήν να έχουμε ένα σημείωμα. Ποτέ δεν είχαμε ένα σημείωμα, πέρα από ευχαριστίες προς τους ανθρώπους που δούλεψαν. Αυτό μου φάνηκε πιο προσωπικό, πιο ιδιαίτερο. Κάτι που θα αφορούσε την ιστορία του τραγουδιού… Κάτι που θα ήταν αφιερωμένο σε κάποιον… Μου φάνηκε σαν προσωπικό δωράκι και άρεσε και στα παιδιά.

Music Corner: Πρόκειται για ένα δίσκο που δεν έχει ενιαίο μουσικό ύφος. Πολλές φορές αυτό εκλαμβάνεται αρνητικά.
Δήμητρης Υφαντής: Όταν πηγαίνεις σε ένα ζωντανό πρόγραμμα δεν ακούς πολλά διαφορετικά πράγματα; Αυτό κάναμε και εμείς. Σε ένα ζωντανό μας πρόγραμμα θα πούμε και ηπειρώτικα, θα πούμε και παραδοσιακά, θα πούμε και rock, θα πούμε και έντεχνα. Αφού αυτό κάνουμε, γιατί να μην το κάνουμε και στο δίσκο μας;
Ερωφίλη: Υπάρχει μια διαφοροποίηση σε εμάς. Πράγματι υπάρχει κόσμος που θα πει γιατί να μην έχει μόνο ένα είδος; Εμείς οι τρεις και τώρα εμείς οι τέσσερις, είμαστε τέσσερις διαφορετικοί τραγουδιστές. Δεν έχουμε ένα μόνο ύφος. Ο Δημήτρης φέρνει στο Τρίφωνο ένα δικό του κόσμο, που κουβαλάει από την παράδοση. Ο Νίκος ο Κουρουπάκης, που μεγάλωσε στη Νέα Υόρκη, φέρνει τον αέρα της Δύσης. Εγώ τα ακούσματά μου από την Κρήτη και τώρα ο Γιώργος, καινούρια πράγματα που θα έρθουν και θα δισκογραφηθούν. Όπως ακριβώς στήνουμε πια ένα live, τρεις ή τέσσερις τραγουδιστές, μια τέτοια ζωντάνια θέλουμε να έχει και το CD.
Γιώργος Περαντάκος: Ουσιαστικά είναι μια μουσική σύνθεση απόψεων. Ο καθένας φέρνει τις καταβολές του, αυτά που αγαπά. Είναι ένα ταξίδι από τη Δύση ως την Ανατολή!

Music Corner: Με την ίδια λογική ανάμεσα στις τριφωνίες υπάρχουν και οι solo ερμηνείες του καθενός;
Ερωφίλη: Σε όλα μας τα live και σε όλα μας τα CD υπάρχει μια ισορροπία. Δε θα ακούσει ο κόσμος μόνο τριφωνίες ή μόνο solo.

Music Corner: Για ποιο λόγο θα προτείνατε σε κάποιον να αγοράσει αυτό το δίσκο;
Δήμητρης Υφαντής: Καταρχάς είναι μια δουλειά που την έχουμε αγαπήσει και την έχουμε φροντίσει πάρα πολύ, πιστεύοντας ότι δε στερείται αξιοπρέπειας και φαντασίας. Επομένως, για μας τουλάχιστον, είναι ένα δώρο διαχρονικό. Είναι ένα CD, όπως και τα προηγούμενα, με μουσική και τραγούδια που θα αντέξουν στο χρόνο και δε θα κουράσουν. Από την άλλη και λόγω της κατάστασης, είναι ένα οικονομικό δώρο, που όπου και να το πας για να …βγάλεις μια υποχρέωση, θα σε βγάλει ασπροπρόσωπο! (γέλια)
Ερωφίλη: Ότι αγαπάς σου αρέσει να το μοιράζεσαι. Αυτή η δουλειά είναι κάτι που αγαπώ πολύ. Νιώθουμε ότι είναι αξιόλογη δουλειά και θα θέλαμε, όπως αγάπησε ο κόσμος το προηγούμενο CD,  το οποίο έγινε πλατινένιο σχετικά πρόσφατα, σε αυτούς τους περίεργους καιρούς, να το αγαπήσει το ίδιο. Να μπουν σε ένα δισκοπωλείο και να το αγοράσουν.

Music Corner: Πιστεύετε ότι ο κόσμος έχει πλέον κίνητρα για να αγοράσει ένα δίσκο;
Ερωφίλη: Νομίζω ότι κάποιος που θα πάει να αγοράσει ένα CD, το αγοράζει για το σύνολο της δουλειάς και όχι για ένα τραγούδι. Θέλω να πιστεύω ότι έχουμε μια ολοκληρωμένη άποψη που αξίζει τον κόπο να πάει κάποιος στο δισκοπωλείο. Είναι εύκολο, κυρίως για τα νεότερα παιδιά, να μπουν στο Internet και να κατεβάσουν ένα κομμάτι. Εσύ ας πούμε είδες κάποιες ιστοριούλες που ήταν στο ένθετο, κάτι που δε θα το δει κανείς ποτέ, αν κατεβάσει μόνο ένα τραγούδι. Γι’ αυτό το λόγο. Για μια φωτογραφία, για μια ιστορία, για το σύνολο της δουλειάς τόσων ανθρώπων.
Γιώργος Περαντάκος: Η δισκογραφία νοσεί βαριά. Η ιστορία «δισκογραφία» πλέον για τα groups, τους τραγουδιστές ή τους τραγουδοποιούς, έχει να κάνει με το πόσο έντιμοι αισθάνονται απέναντι στη δουλειά τους και στο κοινό τους. Το θέμα είναι να κοινοποιείς πράγματα που σου αρέσουν και τα πιστεύεις και από κει και πέρα κάθε δουλειά παίρνει το δρόμο της. Είτε πουλάει κάτι, είτε όχι, μόνο που είναι καταγεγραμμένο και είναι εκεί, σίγουρα κάποιοι θα το βρουν κάποια στιγμή.

Music Corner: Εσείς ακούτε δισκογραφικές δουλειές από νέα παιδιά;
Δήμητρης Υφαντής: Ακούμε δυστυχώς ότι ακούει ο μέσος άνθρωπος. Για να μάθουμε τα νέα παιδιά ή θα τα μάθουμε μέσα από το Internet ή θα τα ακούσουμε κι εμείς στο ραδιόφωνο. Δυστυχώς είναι πολύ δύσκολο το θέμα της δισκογραφίας. Ενώ παλιότερα τις παραγωγές τις έκανε η εταιρεία, τώρα πρέπει να κάνει την παραγωγή ο ίδιος ο δημιουργός, κάτι που σημαίνει ότι πρέπει να βάλει το χέρι στην τσέπη. Αυτά είναι χρήματα που δεν πρόκειται να τα βγάλει ποτέ. Εκεί αρχίζουν να γίνονται τα πράγματα φθηνά, όσον αφορά στη δημιουργία. Όσον αφορά στο υλικό, δυστυχώς η εποχή μας είναι συγκεχυμένη. Δεν υπάρχει κάτι ξεκάθαρο που να εμπνεύσει ένα νέο δημιουργό.
Ερωφίλη: Πάντως νέους ανθρώπους και νέους συνθέτες παρακολουθούμε σε σκηνές. Στη νέα γενιά ανήκει ο Λειβαδάς και ο Θέμης Καραμουρατίδης. Μπορεί να δούμε και ανθρώπους που δεν έχουν ακόμα δισκογραφήσει. Ο Δημήτρης κι εγώ δεν είμαστε τόσο άνετοι στο να μπούμε και να ψάξουμε στο Internet, αν υπάρχει κάτι το οποίο δεν παίζει στο ραδιόφωνο.
Γιώργος Περαντάκος: Να προσθέσουμε εδώ και την ευθύνη του ραδιοφώνου. Το ραδιόφωνο οφείλει να υποδείξει νέους ανθρώπους και νέες μουσικές τάσεις.
Δήμητρης Υφαντής: Όχι όμως μέσα από playlists…
Γιώργος Περαντάκος: Δυστυχώς στις μέρες μας το playlist είναι κάτι που θριαμβεύει και έτσι μοιραία ακούμε ότι ακούει ο μέσος ακροατής. Στο βαθμό που μπορούμε, παρακολουθούμε, αλλά δεν είναι πάντα εύκολο.

Music Corner: Δεν είστε εξοικειωμένοι με την τεχνολογία;
Ερωφίλη: Εμείς οι δύο όχι τόσο πολύ. (σημ. δείχνοντας τον Δημήτρη)
Γιώργος Περαντάκος: Εγώ είμαι λίγο περισσότερο.

Music Corner: Είστε δηλαδή από εκείνους που αρνούνται να ασχοληθούν;
Δήμητρης Υφαντής: Εγώ προσωπικά, επειδή έχω λίγο ελεύθερο χρόνο προτιμώ να τον αξιοποιώ αλλιώς. Ένα διάστημα που ξεκίνησα να ασχολούμαι με τα computers, είδα ότι θέλει πάρα πολύ χρόνο και ότι κολλάς.
Γιώργος Περαντάκος: Η αλόγιστη χρήση είναι επικίνδυνη είναι η αλήθεια.
Ερωφίλη: Εγώ κάποια βράδια που δεν έχω ύπνο, μπαίνω και βλέπω αποσπάσματα από live και έχω πετύχει τον εαυτό μου να το έχω ανοίξει μία η ώρα, να έχει πάει πέντε και να μην το έχω καταλάβει. Δεν έχω την άνεση. Ο Νίκος Κουρουπάκης είναι πιο εξοικειωμένος. Έχει και Facebook το Τρίφωνο, αλλά το χειρίζονται άλλοι.

Music Corner: Να μιλήσουμε λίγο για τις διασκευές. Έχετε πει παλιότερα ότι «Εμάς μεγάλη μας χαρά είναι να παίρνουμε ένα τραγούδι και να το τεντώνουμε μέχρι εκεί που δεν πάει». Οι διασκευές όμως είναι πολλές φορές δίκοπο μαχαίρι. Δε φοβάστε μήπως κάποιο «τέντωμα» δεν αρέσει;
Δήμητρης Υφαντής: Εμείς τα παίζουμε πρώτα στα live. Καμία διασκευή που έχει μπει σε CD, δεν μπαίνει αδοκίμαστα. Παίζουμε και βλέπουμε το feedback που υπάρχει από τον κόσμο. Όταν κάποιος πάει να φάει σε ένα εστιατόριο αυτό που πουλάει το εστιατόριο είναι η γεύση του μάγειρα. Έτσι κι εμείς όταν δισκογραφούμε κάτι, αυτό που πουλάμε είναι η άποψή μας. Σε κάποιους αρέσει σε κάποιους δεν αρέσει.
Ερωφίλη: Είναι τραγούδια που θα θέλαμε να έχουμε πει, που τα θαυμάζουμε και μας αρέσουν και τα βάζουμε σε ένα πρόγραμμα. Ακόμα και ακριβή εκτέλεση να κάνεις, είναι αδύνατο να μη βάλεις κάτι διαφορετικό από σένα. Εμείς δεν ξεκινήσαμε τις διασκευές σαν αυτοσκοπό. Μας αρέσει να ακούγεται κάτι με το δικό μας τρόπο, χωρίς να ακυρώνει την πρωτότυπη εκτέλεση και χωρίς να υπολογίζουμε σε καμία περίπτωση ότι αυτό θα αρέσει σε όλους. Υπήρξε φορά που σε κάποιον συνθέτη δεν άρεσε μια συγκεκριμένη διασκευή και ή δεν μπήκε σε δίσκο ή απλά μπήκε και δεν του άρεσε.

Music Corner: Υπάρχει κάποιο κομμάτι που θα πείτε “εδώ δεν απλώνουμε χέρι”;
Δήμητρης Υφαντής: Όταν ξεκινήσαμε να συνεργαζόμαστε με τη Λίνα Νικολακοπούλου, μας είχε προτείνει να πούμε κάποια τραγούδια. Όταν μας πρότεινε το «Δι ευχών», λέω: «τι να κάνουμε τώρα εδώ»; Και η πρώτη εκτέλεση και η πρώτη ενορχήστρωση ήταν εξαιρετικές, εμείς τι να πάμε να κάνουμε; Συνήθως τις πιο δύσκολες προκλήσεις μας τι βάζουν οι άλλοι. Σε ένα αφιέρωμα που είχαμε ετοιμάσει παλιά για το Λευτέρη Παπαδόλουλο, κάναμε το «Βάρα νταγερέ» και το «Λιόντα» με ένα πολύ δικό μας τρόπο. Όπως είπες κι εσύ, είναι δίκοπο μαχαίρι να κάνεις μια διασκευή. Δε θέλουμε να μπαίνουμε στο θέμα της σύγκρισης με την πρώτη εκτέλεση. Υπάρχει όμως και η καλλιτεχνική φύση που σε σπρώχνει να δοκιμάσεις πράγματα. Πάντα θα δοκιμάζουμε.
Ερωφίλη: Η πρώτη τριφωνία που ξεκινήσαμε και θεωρείται ρίσκο, είναι «Το τραγούδι της ξενιτιάς» του Μίκη Θεοδωράκη, ένα κλασικό ζεϊμπέκικο που το τραγουδήσαμε accapella, όχι στο ρυθμό του ζεϊμπέκικου. Αυτό ήταν ρίσκο για μας, αλλά την ώρα που το κάναμε μας ευχαριστούσε πολύ. Είδαμε ότι είχε ανταπόκριση στον κόσμο. Το στείλαμε στο Μίκη Θεοδωράκη, το άκουσε και του άρεσε και του ίδιου. Άρα πρέπει να παίρνουμε ρίσκα αν κάτι μας αρέσει πολύ.
Γιώργος Περαντάκος: Και βέβαια η πρωτοτυπία σε όλο αυτό είναι ότι πρόκειται περί τριφωνίας. Ένα τραγούδι που έχουμε συνηθίσει να το ακούμε βιωματικά από κάποιον πολύ σπουδαίο τραγουδιστή, βγαίνει τώρα από τρεις πολύ ψαγμένες φωνές. Αυτό από μόνο του έχει ένα ενδιαφέρον.
Ερωφίλη: Είναι και κάποιοι που έχουν συνηθίσει να ακούνε ένα τραγούδι από μία φωνή. Μπορεί να τους φαίνεται υπερβολικό και αυτό το διαφορετικό να μην αρέσει. Παρόλα αυτά από την ώρα που ξεκινήσαμε να κάνουμε το παιχνίδι με τις φωνές, αυτό που κάνουμε μας αρέσει, γι’ αυτό παραμένουμε και ως group. Μερικές φορές νιώθουμε, και είναι κάτι που του είχαμε συζητήσει με το Δημήτρη, πως το να κάθεσαι σε μια σκηνή και να τραγουδάς για ώρες, είναι βαρετό. Είναι πιο ενδιαφέρον να υπάρχει και κάτι άλλο…

Music Corner: Καλώς ή κακώς μας αρέσει να βάζουμε ταμπέλες. Πόσο εύκολο είναι να σας κατατάξει κανείς σε ένα συγκεκριμένο είδος;
Ερωφίλη: Μέχρι στιγμής μας έχουν κατατάξει με διάφορους τρόπους. Είχα διαβάσει κάπου για ένα νεοπαραδοσιακό ύφος. Ίσως δεν είναι εύκολο να βάλεις ταμπέλα. Εμείς θα βάζαμε μια ταμπέλα που θα έλεγε καλό τραγούδι, καλή μουσική.
Γιώργος Περαντάκος: Κάποιος που δεν έχει δει το Τρίφωνο live δεν έχει πλήρη εικόνα για το τι πρεσβεύει. Στις παραστάσεις που κάνουμε αυτό τον καιρό, παίζουμε μια ευρύτατη γκάμα τραγουδιών. Μπορεί να παίξουμε παραδοσιακά, rock, λαϊκούς συνθέτες και όλο αυτό δεμένο με τη δική μας αισθητική. Αυτό από μόνο του υποδηλώνει ότι δεν υπάρχει ταμπέλα.

Music Corner: Σε αυτό που κάνετε εσείς δεν υπάρχουν ταμπέλες. Γενικά στο χώρο της μουσικής πιστεύετε ότι υπάρχουν όρια που περικλείουν τραγουδιστές; Ο χώρος του έντεχνου, του λαϊκού…
Δήμητρης Υφαντής: Τώρα τι να πεις; Η Χαρούλα Αλεξίου είναι λαϊκή; Σαφέστατα. Αν όχι η μεγαλύτερη, μία από τις μεγαλύτερες λαϊκές τραγουδίστριες. Μέσα από τα χρόνια, όμως έχει αποδείξει ότι δεν είναι μόνο αυτό. Συνήθως οι μεγάλοι τραγουδιστές δεν βάζουν ταμπέλες στο τι είναι. Υπάρχει ένα είδος που πρεσβεύεται με φυσικό τρόπο, που δε χρειάζεται να το «μελετήσει», αλλά και κάποια άλλα, που μέσα από δουλειά κυρίως, βγαίνουν και έχουν μεγάλη αποδοχή στον κόσμο.
Ερωφίλη: Όσο ήταν ο Νίκος Κουρουπάκης στην Ελλάδα, πειραματιστήκαμε και με ξενόγλωσσο τραγούδι, γιατί έχοντας μεγαλώσει 27 χρόνια στη Νέα Υόρκη, μιλάει και τραγουδάει πολύ άνετα. Παρόλα αυτά στον προηγούμενο δίσκο ήταν ιδέα της Λίνας να μπει το “Here it is” του Leonard Cohen, όπου και ο Δημήτρης και εγώ μελετήσαμε. Όταν ο Μίκης Θεοδωράκης και η Λαϊκή Ορχήστρα ήθελαν να κάνουμε το “Canto General”, μελετούσαμε για μήνες.
Γιώργος Περαντάκος: Εγώ διαφωνώ και με τον όρο έντεχνο. Νομίζω ότι είναι εύρημα των εταιρειών για να κατατάξουν κάποιους καλλιτέχνες σε ένα είδος και να σπρώξουν μια μερίδα του κοινού κάπου. Τι θα πει έντεχνο; Δηλαδή το δημοτικό τραγούδι είναι άτεχνο; Ο Μάρκος Βαμβακάρης ήταν άτεχνος;
Ερωφίλη: Υπάρχουν βέβαια και άτεχνα (γέλια). Άκομψα…
Γιώργος Περαντάκος: Ο όρος έντεχνο λίγο με ενοχλεί. Με αποπροσανατολίζει στο τι είναι έντεχνο και τι όχι.
Ερωφίλη: Κάποια περίοδο στην ιστορία της ελληνικής μουσικής, από τότε που κάποιοι μεγάλοι συνθέτες μελοποίησαν ποιητές θεωρήθηκε αυτό το είδος πιο έντεχνο. Καμωμένο με περισσότερη τέχνη.
Δήμητρης Υφαντής: Είναι ο λόγος που στέκεται μόνος του. Για να το πάρουμε πιο παλιά, πριν το Θεοδωράκη και το Χατζιδάκι, για μένα το πρώτο έντεχνο τραγούδι είναι το Βυζαντινό. Ένας ύμνος είναι από μόνος του ένα λογοτεχνικό αριστούργημα και πάνω σε αυτό προσθέτεις μελωδία, του δίνεις ακόμα περισσότερη δύναμη. Ουσιαστικά η μουσική είναι αυτή που ανοίγει την αύρα του ανθρώπου και περνάει μέσα το νόημα του στίχου. Για μένα εκεί προσδιορίζεται το έντεχνο.

Music Corner: Αν το πιάσουμε από την πλευρά του κοινού, μπορεί κάποιος που θα έρθει να παρακολουθήσει εσάς λόγου χάρη, να πάει μετά σε μια λαϊκή πίστα ή σε ένα rock club;
Δήμητρης Υφαντής: Να το πάμε λίγο πιο παλιά. Δεν πιστεύω ότι κάποιος που θα πήγαινε να ακούσει μια παράσταση του Μαρκόπουλου ή του Ξυλούρη – σαφέστατα δε μπαίνουμε στη σύγκριση, είμαστε πολύ φτωχοί – ο ίδιος άνθρωπος με τα μηνύματα που του περνάει η μουσική, μετά θα ανέβει στο τραπέζι να ακούσει Πέγκυ Ζήνα… Αν συμβαίνει αυτό μάλλον δεν τα έχει ξεκαθαρίσει τα πράγματα μέσα του. Δεν είναι τυχαίο ότι οι άνθρωποι που ακούνε αυτό που λέμε έντεχνο τραγούδι, είναι οι ίδιοι που θα πάνε σε κάποιες συγκεκριμένες παραστάσεις και θα διαβάσουν κάποια συγκεκριμένα βιβλία. Αναφέρεται σε μία ομάδα ανθρώπων, που έχει κάποιες ανησυχίες και προσπαθεί να βρει ένα τρόπο να εκφραστούν αυτές οι ανησυχίες της από κάποιον καλλιτέχνη. Στα τόσα χρόνια που τραγουδάω σπάνια μου έχει τύχει. Αυτοί οι άνθρωποι που μετά θα φύγουν να ακούσουν κάποιο άλλο είδος, μάλλον κατά λάθος βρέθηκαν σε εμάς.
Ερωφίλη: Θα διαφωνήσω λίγο. Πιστεύω ότι υπάρχουν και αυτοί οι άνθρωποι. Δε σημαίνει, επειδή κάποια στιγμή τους αρέσει να ανέβουν σε ένα τραπέζι και να ξεδώσουν, ότι δεν τους αρέσει καθόλου αυτό που κάνουμε εμείς. Σε παλιότερες παραστάσεις μας μου είχαν πει φίλοι: «ξέρεις φέραμε τον τάδε που δεν είχε δει ποτέ μουσική παράσταση και ενθουσιάστηκε…» Υπάρχει και αυτό το κοινό. Η μουσική είναι ενιαία. Υπάρχουν και τα δύο. Κάποιοι ακούνε ένα συγκεκριμένο είδος και αδυνατούν να ακούσουν ένα άλλο ή να πάνε σε έναν τέτοιο τρόπο διασκέδασης. Ούτε εγώ νιώθω καλά να πάω σε ένα τέτοιο μέρος και να ανέβω στο τραπέζι.
Δήμητρης Υφαντής: Κι εγώ αν χόρευα θα ήθελα να χορέψω ζεϊμπέκικο τη «Δραπετσώνα» και όχι από τα άλλα…
Γιώργος Περαντάκος: Αν κάποιος θέλει να εκτονωθεί με οποιονδήποτε τρόπο, εγώ δεν το βλέπω ως πρόβλημα.
Ερωφίλη: Ο καθένας είναι ελεύθερος και μπορεί να του αρέσουν παραπάνω είδη.
Δήμητρης Υφαντής: Για να πλησιάσω την άποψη των παιδιών, αν είναι να φύγω από μια παράσταση δικιά μου και να πάω κάπου αλλού, θα προτιμήσω κάτι που να είναι πραγματικά γνήσιο. Προτιμάω να πάω να ακούσω Χριστοδουλόπουλο, που δεν το παίζει κάτι άλλο από αυτό που είναι. Θα πάω να ακούσω Ζαφείρη Μελά, γιατί ο άνθρωπος είναι τραγουδισταράς. Τα demi pop, λαϊκό και όλα μαζί σε ένα καζάνι δε θα πάω να τα ακούσω.
Γιώργος Περαντάκος: Η αλήθεια είναι ότι το λαϊκό τραγούδι έχει περάσει σε pop χέρια. Αυτό ενοχλεί το Δημήτρη κι εμένα.
Δήμητρης Υφαντής: Εμείς τολμήσαμε να βάλουμε μπουζούκι στο «Η αγάπη ζει», που είναι το λαϊκό όργανο που εκφράζει την Ελλάδα. Σε όσες ταινίες του εξωτερικού που γυρίστηκαν στην Ελλάδα ή έχουν ελληνικό χρώμα, ακούς μπουζούκι. Όμως πλέον δεν τολμάμε πια να βάλουμε μπουζούκι στους δίσκους μας, γιατί απλά δε θα παιχτούν στα ραδιόφωνα. Είναι τραγικό. Εμείς το βάλαμε και κάποια ραδιόφωνα μας απέκλεισαν επειδή σε εκείνο το σημείο είχε μπουζούκι. Αν είχαμε βάλει μια rock κιθάρα θα ήταν μια χαρά το τραγούδι.

Music Corner: Θα σας απέκλειαν όμως άλλοι σταθμοί μετά…
Ερωφίλη: Σωστά!
Γιώργος Περαντάκος: Και οι λαϊκές φίρμες της εποχής αυτά που τραγουδάνε είναι κάτι demi.
Δήμητρης Υφαντής: Εμείς σε δυο μέρες φεύγουμε για την Αμερική. Εκεί θα πάμε να τους παίξουμε Ελλάδα. Δε θα πάμε να τους παίξουμε pop ή rock.
Ερωφίλη: Είναι ένα είδος που κατέχουνε. Είναι δικό τους.
Δήμητρης Υφαντής: Έχουμε τη μανία σαν Έλληνες να εισάγουμε και να αφομοιώνουμε πράγματα, αλλά ουσιαστικά δεν είναι το δικό μας ύφος. Ξεκινάμε από τη Θράκη και φτάνουμε μέχρι την Κρήτη και έχουμε ένα τεράστιο πλούτο, τον οποίο μπορούμε να συστήσουμε σα χώρα έξω και να πούμε ότι και εμείς παίζουμε με ηλεκτρικές κιθάρες ένα θρακιώτικο τραγούδι. Αυτά περνάνε έξω, όχι αυτά που εισάγουμε, αλλά δεν τα υπερασπιζόμαστε. Βλέπεις στην Τουρκία έχουν ολόκληρα Πανεπιστήμια που ασχολούνται με τη δική τους παραδοσιακή μουσική και μπορούν να παίξουν ένα rock κομμάτι βάζοντας και τα βιολιά τους. Εμείς σνομπάρουμε το ίδιο το δέντρο που μας τρέφει και το πριονίζουμε μόνοι μας.

Music Corner: Πέρα από τη δισκογραφική και ασφαλώς την οικονομική, υπάρχει και μια κοινωνικοπολιτική κρίση. Έχει προηγηθεί ήδη η ομιλία του Μίκη Θεοδωράκη και η ανοιχτή επιστολή-στήριξη του Γιάννη Κότσιρα προς τους «Αγανακτισμένους». Ποια είναι η δική σας θέση και ποια πιστεύετε ότι πρέπει να είναι γενικά  η στάση των ανθρώπων των τεχνών;
Δήμητρης Υφαντής: Εμείς ήμασταν στο Σύνταγμα. Δεν πάμε εκεί για να μας δουν. Μερικοί μπορεί να το κάνουν και αυτό. Είναι η ώρα να πάρουμε την κατάσταση στα χέρια μας. Ειδικά εμείς που είμαστε καλλιτέχνες και μπορούμε να μιλήσουμε στην ψυχή των ανθρώπων, με όποιο τύπο τέχνης και αν ασχολούμαστε, είναι χρέος μας να το κάνουμε.
Γιώργος Περαντάκος: Συμφωνώ και επαυξάνω. Αυτό που πρέπει να κάνουν οι άνθρωποι του σιναφιού μας είναι να είναι εκεί. Η φυσική τους παρουσία είναι αυτή που μετράει. Και επειδή ακούω για κάτι συναυλίες που οργανώνονται εκεί στο Σύνταγμα, θα έλεγα ότι το καλύτερο απ’ όλα θα ήταν να υπάρχει ένα stage, όπου να μπορεί να ανεβαίνει ο οιοσδήποτε να εκφράζεται και να συμπαραστέκεται σε αυτό που συμβαίνει.
Ερωφίλη: Εμένα θα μου άρεσε να μην υπάρχει και stage.
Δήμητρης Υφαντής: Πάντως αν κρίνω από τις ομιλίες των συνταγματολόγων, το δικό μας χρέος σαν καλλιτέχνες είναι πολύ μικρό σε σχέση με αυτό που πρέπει να γίνει. Από όλα όσα είπανε, είναι ζήτημα αν αναφέρθηκε το ένα στις τηλεοράσεις, με τον τρόπο και το «χρώμα» που καθένα από τα κανάλια «χρωματίζει» τα πράγματα. Είναι τραγικό. Εμείς σαν καλλιτέχνες είμαστε εδώ να δώσουμε ότι μπορούμε, αλλά σίγουρα το παιχνίδι δεν είναι στα δικά μας τα χέρια.
Γιώργος Περαντάκος: Και βέβαια το κοινωνικό τραγούδι θα ωφεληθεί από τις εξελίξεις της εποχής.
Ερωφίλη: Αρκεί να μη βρεθούν κάποιοι να καπηλευτούν την κατάσταση.

Music Corner: Αποτελείτε κάτι πρωτόγνωρό για τα ελληνικά μουσικά πράγματα. Από το 2002 που σχηματίστηκε το Τρίφωνο, υπήρξε κάποια στιγμή που είπατε μα τι πάμε να κάνουμε εμείς τώρα εδώ;
Δήμητρης Υφαντής: Κάθε μέρα το λέμε! (γέλια)
Ερωφίλη: Σχεδόν κάθε μέρα. Πριν γίνουμε Τριφωνο, ο καθένας ως μονάδα εξασφάλιζε καλύτερα τα προς το ζην. Είναι πιο εύκολο να πληρωθεί ένας άνθρωπος, απ’ ότι τρεις άνθρωποι ως group, συν άλλοι τέσσερις-πέντε μουσικοί. Είναι πολύ δύσκολο να βγάλουμε κάποια χρήματα μέσω αυτού που αγαπάμε. Είναι ευλογία που είναι και επάγγελμα αυτό που αγαπάμε, από την άλλη είναι πάρα πολλές οι στιγμές όλα αυτά τα χρόνια που είπαμε: «πού πάμε»; όταν δεν μπορούμε να το απολαύσουμε συνολικά. Στα «Τζιτζίκια του χειμώνα» κάναμε την παραγωγή μόνοι μας, αλλά κουραστήκαμε πάρα πολύ για να το κάνουμε. Θα ήταν πολύ πιο εύκολο αν υπήρχαν τα χρήματα. Πάντα υπάρχουν ιδέες και υλικό και θα γεννηθούν πράγματα, γιατί έχουμε όρεξη, αλλά πόσο θα αντέξουν αυτοί οι τρεις άνθρωποι να πληρώνονται ως ένας, μαζί με τους μουσικούς που ακολουθούν και μας στηρίζουν πάντα;
Γιώργος Περαντάκος: Πρέπει να βρεθεί και μια κοινή συνισταμένη ανάμεσα σε τρεις προσωπικότητες. Αυτό έχει μια μεγαλύτερη δυσκολία.
Ερωφίλη: Όλα τα χρόνια είχε μια δυσκολία, αλλά από ένα σημείο και μετά, χωρίς να το καταλάβουμε, αυτό το πράγμα γίνεται φιλία και οικογένεια. Υπάρχουν διαφωνίες, αλλά προσπαθούμε να τις λύνουμε δημιουργικά, αλλιώς δε γίνεται.

Music Corner: Πόσο σημαντικό είναι από τα πρώτα κιόλας βήματά σας να σας στηρίζουν καλλιτέχνες όπως ο Μίκης Θεοδωράκης, η Χάρις Αλεξίου, ο Παντελής Θαλασσινός, η Λίνα Νικολακοπούλου…;
Δήμητρης Υφαντής: Είναι το καλύτερο δώρο που μπορούν να μας κάνουν και η μεγαλύτερη αναγνώριση σε αυτό που κάνουμε. Σχεδόν κάθε μέρα ανησυχούμε για την προσπάθεια, γιατί μιλάμε για μια υπερπροσπάθεια. Θέλει πάρα πολύ δρόμο και κουράγιο για να φτάσεις εδώ. Οι άνθρωποι που ανέφερες και πολλοί άλλοι, όπως η Άλκηστις Πρωτοψάλτη, ο Κώστας Χατζής, η Γλυκερία, η Ελένη Τσαλιγοπούλου, είναι άνθρωποι ακομπλεξάριστοι και το έχουν δείξει με το έργο τους. Ξέρουν να ξεχωρίζουν και την ποιότητα και την αποτελεσματικότητα της δουλειάς μας.

Music Corner: Ένα από αυτά που με ξάφνιασαν ευχάριστα ήταν η εμφάνισή σας στο videoclip για το τραγούδι «Σαν Παράσταση». Δεν το περίμενα και δε νομίζω ότι θα ήταν πολλοί οι καλλιτέχνες που θα εμφανίζονταν έτσι…
Ερωφίλη: Ούτε εμείς το περιμέναμε. (γέλια)
Δήμητρης Υφαντής: Κοίτα εμείς δεν περνιόμαστε ούτε για γκόμενοι, ούτε για γκόμενες.
Ερωφίλη: Ήταν μια ιδέα. Αρχικά ξεκινήσαμε να παίζουμε στο σπίτι με home video με τέτοια παραμυθένια ιδέα. Μετά ήρθαν αυτά τα παιδιά. Ήταν μια μεγάλη ομάδα που δούλεψε με πολλή όρεξη. Συζητούσαμε την ιστορία βήμα-βήμα, αλλά δεν ξέραμε που θα φτάσει. Ήταν μια εμπειρία και για μας, αλλά το τολμήσαμε.

Music Corner: Απ’ ότι κατάλαβα δεν είναι τόσο σημαντικό το «φαίνεσθαι» για σας. Δεν φοβάστε να «τσαλακώσετε» την εικόνα σας.
Δήμητρης Υφαντής: Κοίτα συνήθως και στα CD μας, στο εξώφυλλο δε βάζουμε φωτογραφίες μας. Στα τέσσερα CD που έχουμε κάνει μία φορά κάναμε φωτογράφηση.
Ερωφίλη: Κάναμε στο δεύτερο CD. Ο τίτλος ήταν «Τρίφωνο» και το κάναμε πιο πολύ για να δουν ποιοι είμαστε.

Music Corner: Καταλαβαίνω ότι η μουσική καταλαμβάνει μεγάλο μέρος του χρόνου σας. Στον ελεύθερο χρόνο σας τι σας αρέσει να κάνετε;
Δήμητρης Υφαντής: Εμένα μου αρέσουν πολύ οι πολεμικές τέχνες. Ασχολούμαι πάνω από δέκα χρόνια. Αγαπώ πάρα πολύ τη φιλοσοφία και την οικολογία γι’ αυτό και ανήκω σε κάποιες ομάδες οικολογικής δράσης. Τώρα σπουδάζω και σε ένα Ι.Ε.Κ. ηλεκτρονικά! Παίζω αρκετά, διαφορετικά μεταξύ τους, μουσικά όργανα. Για μένα αυτό που σε ξεκουράζει είναι η αλλαγή της δραστηριότητας. Μπορεί να μελετάω δύο ώρες κιθάρα. Μετά όταν θα θέλω να ξεκουραστώ, δε θα βάλω τηλεόραση, θα πάρω το μαντολίνο. Όσο και να φαίνεται περίεργο και τώρα, παρόλο που λείπω απ’ το σπίτι απ’ το πρωί, μπορεί μετά να πάω για προπόνηση και να είμαι πάλι ξεκούραστος!
Γιώργος Περαντάκος: Γενικώς και στον ελεύθερο χρόνο υπάρχει πολύ μουσική.
Ερωφίλη: Εγώ δεν έχω ελεύθερο χρόνο.
Δήμητρης Υφαντής: Γιατί ασχολείται με τα του Τριφώνου και πρέπει να το πούμε αυτό…
Ερωφίλη: Χαίρομαι πραγματικά που ο Δημήτρης κάνει τόσα πράγματα, όπως χαιρόμουν και για το Νίκο. Ο Νίκος έχει και δύο παιδάκια και έπρεπε να μοιράζει το χρόνο του μεταξύ οικογένειας και μουσικής. Εγώ έχω κάνει πολλά πράγματα στη ζωή μου. Δεν έχω καθόλου ελεύθερο χρόνο. Τις ώρες που δεν κάνουμε πρόβα, τις ώρες που δεν είμαστε μαζί, είμαι συνέχεια σε ένα τηλέφωνο γιατί πρέπει να συντονιστούν και να προγραμματιστούν κάποια πράγματα.
Γιώργος Περαντάκος: Κοινώς «η μαμά του λόχου»!
Ερωφίλη: Αυτό που με ξεκουράζει είναι να βρω ελεύθερο χρόνο να πιω ένα ποτό με τους φίλους μου, να μιλήσουμε, να παίξουμε ένα επιτραπέζιο, να δω μια ταινία. Τα καλοκαίρια συνήθως έχω όρεξη να διαβάζω. Το χειμώνα δεν προλαβαίνει να σκεφτεί τίποτα το μυαλό.
Γιώργος Περαντάκος: Εγώ τώρα ασχολούμαι αρκετά με το Τρίφωνο. Προσπαθώ με το Δημήτρη να ασχοληθώ με την κιθάρα μου και να την πάρω λίγο στα σοβαρά. Παίζω κιθάρα, αλλά θέλω ακόμα αρκετή δουλειά. Με κάποιους φίλους από τη Χίο εδώ και δύο χρόνια, οργανώνουμε ένα φεστιβάλ, το φεστιβάλ «Αξάνεμος». Επειδή δεν είμαστε επαγγελματίες “φεστιβαλατζήδες”, αλλά δέκα τρελοί φίλοι που μας αρέσει να κάνουμε ωραία πράγματα στον τόπο μας, μας τρώει πολύ χρόνο το χειμώνα για να προετοιμάσουμε αυτό που συμβαίνει το καλοκαίρι.
Ερωφίλη: Να πω για το Γιώργο ότι φέτος στις γιορτές που τον πήραμε τηλέφωνο, νομίζω ότι καταναλώσαμε αρκετό απ’ τον ελεύθερό του χρόνο.
Γιώργος Περαντάκος: Δουλέψαμε πολύ γιατί δεν είναι εύκολο να κάνεις αυτό που κάνουν τα παιδιά. Τώρα αρχίζω λίγο και εγκλιματίζομαι. Θέλει πολύ μελέτη και πολύ μεγάλη συγκέντρωση και συνέπεια για να κάνεις αυτό που κάνει το Τρίφωνο.
Ερωφίλη: Τις γιορτές χρειάστηκε να φύγει ο Νίκος για προσωπικούς λόγους, θα έχει πια για έδρα τη Νέα Υόρκη, αλλά θα έρχεται και δυο και τρεις φορές το χρόνο στην Ελλάδα, όπου θα συμπράττουμε και οι τέσσερις. Υπήρχε η ανάγκη και με την κυκλοφορία του CD, να συνεχίσουμε τις παραστάσεις μας. Τον Γιώργο τον γνώριζα προσωπικά από το 1998 που είχαμε συνεργαστεί. Είναι ένας επαγγελματίας τραγουδιστής με μια ιδιαίτερη χροιά. Φέρνει και αυτός το χρώμα του στο Τρίφωνο και είναι από τους τραγουδιστές που μπορεί να ενταχτεί σε πάνω από μία και δύο φωνές. Τον ζορίσαμε λιγάκι παραπάνω!

Music Corner: Αναφερθήκατε σε μια πολύ σημαντική παράσταση που έχετε στη Νέα Υόρκη. Πώς έγινε η πρόταση και τι ακριβώς θα παρουσιάσετε;
Ερωφίλη: Σάββατο 4 Ιουνίου γίνεται η απονομή των βραβείων GABBY στο Ellis Islan. Τα βραβεία αυτά απονέμονται σε Ελληνοαμερικάνους που έχουν διαπρέψει στο εξωτερικό. (Σημ: η συνέντευξη πραγματοποιήθηκε δυο μέρες πριν την απονομή)
Δήμητρης Υφαντής: Την έναρξη των βραβείων θα την κάνουμε εμείς με «Το τραγούδι της ξενιτιάς» του Μίκη Θεοδωράκη. Για τις ανάγκες της έναρξης το τραγούδι αυτό έχει γίνει 13 λεπτά.
Ερωφίλη: Την έναρξη έχει σκηνοθετήσει ο Gregory Yaitanes, Ελληνοαμερικάνος βραβευμένος με EMMY για τις σειρές House MD,  Grey’ s Anatomy, και True blood που βλέπουμε στην Ελλάδα. Υπάρχουν μεγάλα μουσικά μέρη, όπου ο πρωταγωνιστής της σειράς True Blood, Theo Alexander ελληνοαμερικανος και αυτός, θα διαβάζει αποσπάσματα από ημερολόγια μεταναστών. Το τραγούδι θα κλείσει με την εμφάνιση της Γλυκερίας, που θα τραγουδήσει το κομμάτι λαϊκά. Την Κυριακή στο N.Y. Town Hall είναι η πρώτη μας συναυλία στη Νέα Υόρκη. Πώς ξεκίνησε αυτό… Ο διοργανωτής των βραβείων GABBY είναι από τα Χανιά, ζει όμως χρόνια στο Σικάγο. Λέγεται Gregory Pappas και μας κάλεσε ο ίδιος. Άκουσε «Το τραγούδι της ξενιτιάς» στο YouTube και ήταν το μόνο που φαντάστηκε για την έναρξη της απονομής των βραβείων. Ο Νίκος μας που είναι εκεί τόσο καιρό, τρέχει και με αυτά.

Music Corner: Μετά από αυτό τι ακολουθεί;
Γιώργος Περαντάκος: Μετά από αυτό ακολουθούν συναυλίες. Ευελπιστούμε ότι θα κάνουμε μεγάλη περιοδεία. Στις 13 Ιουνίου είναι η πρώτη μας καλοκαιρινή συναυλία στο Ρέντη και 15 Ιουνίου παίζουμε στην Τεχνόπολη, σε μια εκδήλωση για τη μουσική και το βιβλίο. Ακολουθούν αρκετές πόλεις και νησιά σε όλη την Ελλάδα.
Ερωφίλη: Εκτός από το πρόγραμμά μας που αφορά τη δική μας δισκογραφία, ετοιμάζουμε και ένα αφιέρωμα στο Νίκο Γκάτσο, που θα παρουσιαστεί πρώτα στο Μικρό Θέατρο Πέτρας στις 8 Ιουλίου. Θα το δουλέψουμε με χαρά μόλις γυρίσουμε από Νέα Υόρκη.

——————-

*** Ευχαριστούμε το cafe bar «Life» για τη φιλοξενία (www.facebook.com/profile.php?id=100002115581288 / Ιφικράτους 1-3 , Πεζόδρομος Χαλανδρίου / 210.6896292)
***Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού γραπτού ή οπτικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…

1 ΣΧΟΛΙΟ

  1. Υπέροχοι… μόνο που λέγεται Θέμης Καραμουρατίδης ο συνθέτης που αναφέρει η Ερωφίλη, όχι Θάνος!

    ΣΗΜ Music Corner: Έχετε φυσικά απόλυτο δίκιο! Κεκτημένη ταχύτητα… Το λάθος διορθώθηκε, ευχαριστούμε…

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Please enter your comment!
Please enter your name here