Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης
http://vinylmaniac.madblog.gr

Ένας δίσκος ήρθε απ’ τα παλιά
Οι δίσκοι που ποτέ δεν ξεχνάμε…!

Παρασκευή 14 Μαΐου 2010

Η στήλη αυτή του musiccorner έχει ως στόχο να θυμίσει στους παλαιότερους και να προτείνει στους νεότερους μια σειρά από δίσκους 33 στροφών που εκδόθηκαν σε μια «χρυσή» περίοδο για το ελληνικό τραγούδι. Τότε που μεσουρανούσαν μεγάλοι συνθέτες, ποιητές και στιχουργοί, αλλά και ερμηνευτές. Τότε που ένας νέος δίσκος του Θεοδωράκη, του Χατζιδάκι, του Ξαρχάκου, του Μούτση, του Λοΐζου και τόσων άλλων σπουδαίων μουσικών αποτελούσε καλλιτεχνικό και πολιτισμικό γεγονός!
Οι δίσκοι που θα παρουσιάσουμε, χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: Σε αυτούς που σήμερα χαρακτηρίζονται «κλασικοί» κι έγραψαν τη δική τους ξεχωριστή ιστορία στο ελληνικό τραγούδι, αλλά και σε κάποιους που μπορεί να μην είχαν την αποδοχή και την «αναγνωρισιμότητα» που τους άξιζε την εποχή που εκδόθηκαν, κρύβουν όμως «διαμάντια» που έστω και μετά από τόσα χρόνια δεν είναι αργά να βγουν στην επιφάνεια…

ΚΩΣΤΑΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ-ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΑΣΤΡΟΚΩΣΤΑΣ
«ΠΑΡΑΠΟΝΑ ΤΗΣ ΠΛΩΡΗΣ» (COLUMBIA 71208)

 

Ουσιαστικά, πρόκειται για το «αντίο» του μέγιστου Γρηγόρη Μπιθικώτση στην ενεργό δισκογραφία, καθώς στη συνέχεια επέλεξε ν’ αποσυρθεί κι έκανε ελάχιστες απόπειρες επιστροφής. Ο δίσκος κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 1981 στον απόηχο της πολιτικής «αλλαγής» στην Ελλάδα και μάλλον πέρασε απαρατήρητος, αν και περιλαμβάνει κάποια καλά τραγούδια που θ’ άξιζε τον κόπο ν’ ακουστούν.

Ο «Σερ» επιλέγει να συνεργαστεί με δύο νέους δημιουργούς, τον Κώστα Νικολόπουλο (μουσική) και τον Βασίλη Μαστροκώστα (στίχοι) κλείνοντας το κεφάλαιο της αποκλειστικής συνεργασίας με τον Κώστα Βίρβο που κράτησε μια δεκαετία. Η θεματολογία του άλμπουμ έχει να κάνει με τη ζωή και τις δυσκολίες των ανθρώπων που δουλεύουν στα καράβια, κάτι που σε πρώτη φάση ξενίζει καθώς αφενός μεν το μπαρκάρισμα ως επαγγελματική αποκατάσταση είχε αρχίσει να φθίνει, αφετέρου ο Μπιθικώτσης ουδέποτε είχε καταπιαστεί στο παρελθόν σε τόσο μεγάλη έκταση με «κοινωνικά προβλήματα».

Ωστόσο, δε θα πρέπει να ξεχνάμε ότι εκείνη την εποχή είχε προκαλέσει μεγάλη αίσθηση «Ο σταυρός του Νότου» του Θάνου Μικρούτσικου με την ποίηση του Νίκου Καββαδία, η οποία αναφερόταν αποκλειστικά στη ζωή των ναυτικών. Έτσι, οι δημιουργοί των «Παραπόνων της πλώρης» θεώρησαν ότι θα ήταν καλό να «εκμεταλλευτούν» (με την καλή έννοια) την εν λόγω συγκυρία και να δώσουν την ευκαιρία να την εκφράσει ένα τεράστιο όνομα όπως αυτό του Μπιθικώτση. Δεν είναι τυχαίο το ότι οι στίχοι δύο τραγουδιών («Το στερνό ταξίδι» και «Σύντομες χαρές») είναι γραμμένοι στο μέτρο που έγραφε ο Καββαδίας…

Ωστόσο, η εμπορική ανταπόκριση δεν ήταν η αναμενόμενη και τούτο οπωσδήποτε συνέβαλε στην απόφαση του «Σερ» ν’ αποσυρθεί από τα καλλιτεχνικά δρώμενα. Είναι χαρακτηριστικό ότι κυκλοφόρησε μόνο δύο δίσκους τα επόμενα δέκα χρόνια («Σήμερα» το 1986 και «Ο άγνωστος Θεός» το 1990), στους οποίους μάλιστα δεν ερμήνευε όλα τα τραγούδια ο ίδιος…

Όσον αφορά τα «Παράπονα», περιέχουν ορισμένες πολύ καλές στιγμές όπως «Στη Μαρτινίκα» (το κορυφαίο του άλμπουμ κατά τη γνώμη μου), «Το όνειρο γιαλό-γιαλό» και «Ο λοστρόμος ο Γραικός», όμως δεν «περάσανε» στον κόσμο και ουσιαστικά μέχρι σήμερα παραμένουν στην αφάνεια, παρά το γεγονός ότι κάποιες από αυτές συμπεριλήφθηκαν σε συλλογές-αφιερώματα στον Μπιθικώτση. Ως προς την ερμηνεία, είναι ολοφάνερη η φθορά στην άλλοτε «δωρική» φωνή του μεγάλου ερμηνευτή και ίσως αυτός να ήταν άλλος ένας λόγος που πήρε την απόφαση να φύγει από το χώρο…

Παραγωγός ήταν ο Δημήτρης Ράνιος και η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο 2 της Columbia από τις 18 Ιουνίου ως τις 18 Σεπτεμβρίου 1981 με ηχολήπτη τον Γιώργο Κωνσταντόπουλο και βοηθούς τους Γιώργο Τζάννες και Κώστα Ράινινγκ. Στο εσώφυλλο υπάρχουν οι στίχοι των τραγουδιών.

Τα τραγούδια του δίσκου
01) Το όνειρο γιαλό-γιαλό
02) Στη Μαρτινίκα
03) Εν πλω
04) Τα μελτέμια
05) Η ελπίδα πυροφάνι
06) Του γυρισμού μαράζι
07) Σύντομες χαρές
08) Ο λοστρόμος ο Γραικός
09) Η αγκάλη σου λιμάνι
10) Το στερνό ταξίδι
11) Ωκεανίσιες στράτες
12) Στη Μαρτινίκα (Ορχηστρικό)

ΤΑΚΗΣ ΣΟΥΚΑΣ
“Η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ» (COLUMBIA 1700961)

Ο τρίτος προσωπικός δίσκος του Λεωνίδα Βελή, ο οποίος κυκλοφόρησε τα Χριστούγεννα του 1985 και σημείωσε ιδιαίτερη επιτυχία, κάνοντάς τον ευρέως γνωστό στο κοινό. Η εν λόγω δουλειά έχει τη δική της …ιστορία, αφού ο Τάκης Σούκας είχε γράψει όλα τα τραγούδια για λογαριασμό του Στέλιου Καζαντζίδη, καθώς υπήρχαν πολλές πιθανότητες να λυθεί το πρόβλημα με το συμβόλαιο που είχε υπογράψει στη MINOS και να μπορέσει να ξαναμπεί στο στούντιο. Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν έγινε τότε κι έτσι αποφάσισε να τα δώσει σε μια φωνή που έμοιαζε πολύ στον μεγάλο λαϊκό ερμηνευτή, προκαλώντας ποικίλες αντιδράσεις.

Ιδιαίτερα δε από τη στιγμή που ο Καζαντζίδης δέχτηκε ν’ αναλάβει την επιμέλεια παραγωγής του εν λόγω δίσκου, ακούστηκαν πολλά και διάφορα. Κάποιοι είπαν ότι με αυτό τον τρόπο ο «Στελάρας» προσπάθησε να πιέσει την κατάσταση ώστε να τελειώσει θετικά ή αρνητικά το θέμα του, ενώ άλλοι έφτασαν στο σημείο να μιλήσουν ακόμη και για «ακρωτηριασμό» του με το να δημιουργήσει ένα «αντίγραφό» του (Κώστας Βίρβος).

Όπως και να ‘χει, το άλμπουμ κυκλοφόρησε κι από το πρώτο του άκουσμα γίνεται φως-φανάρι ότι ήταν «κομμένο και ραμμένο» στα μέτρα του Καζαντζίδη τόσο μουσικά, όσο και στιχουργικά. Τρανταχτό παράδειγμα το εναρκτήριο τραγούδι «Είμαι τραγούδι, είμαι λαός, δεν είμαι σκλάβος κανενός» που παραπέμπει στη γνωστή διαμάχη του τραγουδιστή με την εταιρεία του, που τότε ήδη είχε κλείσει δέκα χρόνια. Ήταν ένα κομμάτι που αγαπούσε πολύ ο Στέλιος, αλλά δε ζήτησε ποτέ από τον Σούκα να το τραγουδήσει.

Ωστόσο, τρία χρόνια μετά (1988) όταν πλέον είχε επιστρέψει στη δισκογραφία κι ετοίμαζε τον «Ελεύθερο», μια μέρα που είχε πάει στο στούντιο για την ηχογράφηση επέλεξε να ξεκινήσει την «προθέρμανση» της φωνής του με την πρώτη στροφή από το «Είμαι τραγούδι, είμαι λαός». Ο συνθέτης εντυπωσιάστηκε από τον τρόπο που το είπε, το κράτησε και βάζοντας λίγο σαντούρι και με τον Θανάση Πολυκανδριώτη στο μπουζούκι, αποτέλεσε την έναρξη του δίσκου «Ελεύθερος»!

Όσον αφορά τη «Συνάντηση», περιλαμβάνει αρκετά καλά λαϊκά τραγούδια που βεβαίως θ’ αποκτούσαν άλλη οντότητα και φήμη αν τα έλεγε ο Καζαντζίδης. Όμως, τούτο δε σημαίνει ότι «κακοπέσανε» καθώς ο Βελής ήτανε και είναι ένας εξαιρετικός τραγουδιστής κι έτσι δεν τα «πρόδωσε». Απλώς, ήταν άτυχος γιατί ο περισσότερος κόσμος του κόλλησε τη στάμπα του «μίμου» του «Στελάρα» κι έτσι δεν έκανε την καριέρα που του άξιζε. Τι έφταιγε όμως αυτός αν υπήρχε η συγκεκριμένη ομοιότητα;

Εκτός από το τραγούδι που ήδη αναφέραμε, καλές στιγμές του δίσκου είναι και τα «Νυχτοκάματο», «Πόσο φταίξαμε» (ντουέτο με την Πίτσα Παπαδοπούλου) και το «Τρελός κι αμετανόητος», καθαρά «Καζαντζιδικό» κομμάτι. Μάλιστα, στο ρεφρέν του «Ίδιο πάντα το φινάλε» γίνεται αναφορά στον Στέλιο («βάλε και τον Καζαντζίδη, κάθε πίκρα που μας πνίγει με παράπονο να πει»)…

Η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο SIERRA τον Δεκέμβριο του 1985 με ηχολήπτη τον Μπάμπη Μπίρη, ο οποίος έκανε και το remixing. Η ενορχήστρωση ήταν φυσικά του Τάκη Σούκα, ενώ στο εσώφυλλο και στο οπισθόφυλλο υπάρχουν φωτογραφίες των συντελεστών από το στούντιο, με «πρωταγωνιστή» βεβαίως τον Καζαντζίδη…

Τα τραγούδια του δίσκου
01) Είμαι τραγούδι, είμαι λαός (Ν. Λουκά)
02) Την τελευταία ώρα (Γ. Βρούβα)
03) Νυχτοκάματο (Γ. Βρούβα)
04) Πόσο φταίξαμε (Ν. Λουκά)
05) Τρελός κι αμετανόητος (Ν. Λουκά)
06) Ίδιο πάντα το φινάλε (Ν. Λουκά)
07) Αιώνιες αγάπες (Ν. Λουκά)
08) Θα το γράψουν οι φυλλάδες (Ν. Λουκά)
09) Είναι κάτι λέξεις (Μπ. Διπλάρου)
10) Πολίτισσα (Κ. Κοφινιώτη)
11) Ανθρώπινη αγάπη (Ν. Λουκά)
12) Εσύ ήσουν ο κόσμος (Ν. Λουκά)
13) Είμαι τραγούδι, είμαι λαός (Ν. Λουκά)

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Please enter your comment!
Please enter your name here