Ένας δίσκος ήρθε απ’ τα παλιά
Οι δίσκοι που ποτέ δεν ξεχνάμε…!
Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης
Παρασκευή, 18 Ιουλίου 2014
Η στήλη αυτή του musiccorner έχει ως στόχο να θυμίσει στους παλαιότερους και να προτείνει στους νεότερους μια σειρά από δίσκους 33 στροφών που εκδόθηκαν σε μια «χρυσή» περίοδο για το ελληνικό τραγούδι. Τότε που μεσουρανούσαν μεγάλοι συνθέτες, ποιητές και στιχουργοί, αλλά και ερμηνευτές. Τότε που ένας νέος δίσκος του Θεοδωράκη, του Χατζιδάκι, του Ξαρχάκου, του Μούτση, του Λοΐζου και τόσων άλλων σπουδαίων μουσικών αποτελούσε καλλιτεχνικό και πολιτισμικό γεγονός!
Οι δίσκοι που θα παρουσιάσουμε, χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: Σε αυτούς που σήμερα χαρακτηρίζονται «κλασικοί» κι έγραψαν τη δική τους ξεχωριστή ιστορία στο ελληνικό τραγούδι, αλλά και σε κάποιους που μπορεί να μην είχαν την αποδοχή και την «αναγνωρισιμότητα» που τους άξιζε την εποχή που εκδόθηκαν, κρύβουν όμως «διαμάντια» που έστω και μετά από τόσα χρόνια δεν είναι αργά να βγουν στην επιφάνεια…
———————————————————–
 |
ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΤΑΛΑΡΑΣ
“ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΜΟΥ” (MINOS MSM 461-462)
|
Είναι η πρώτη από μια μακρά σειρά live κυκλοφοριών του Γιώργου Νταλάρα που συνεχίζεται μέχρι και σήμερα, αλλά αυτό που έγινε στα δισκοπωλεία τον Φεβρουάριο του 1983 που βγήκε το συγκεκριμένο διπλό άλμπουμ είναι δύσκολο να περιγραφεί με λόγια. Οι πωλήσεις έφτασαν στον ιλιγγιώδη αριθμό των …700.000 αντιτύπων (!) κι αν υπολογίσουμε το γεγονός ότι ο δίσκος συνεχίζει να πουλάει έως και τις μέρες μας -χώρια τις …πειρατικές κασέτες που κυκλοφορούσαν σωρηδόν εκείνη την εποχή-, δε μπορώ ούτε να φανταστώ σε ποιο επίπεδο βρίσκονται.
Νομίζω ότι είναι αν όχι η καλύτερη, μία από τις δυο – τρεις καλύτερες ζωντανές ηχογραφήσεις του Νταλάρα και η μοναδική στην οποία παρουσιάζεται ένα μεγάλο κομμάτι των πρώτων 15 ετών της καριέρας του. Στα live που κυκλοφόρησε έκτοτε συμπεριέλαβε βεβαίως κάποια τραγούδια – σταθμούς από το προσωπικό του ρεπερτόριο, αλλά όσο περνούσαν τα χρόνια ανοιγόταν και σε άλλους δημιουργούς και είδη, χώρια οι συναυλίες – αφιερώματα σε συγκεκριμένους συνθέτες που βγήκαν σε δίσκους.
Στα «Τραγούδια μου» αποτυπώνεται κυρίως αυτό που αντιπροσώπευε ο σπουδαίος καλλιτέχνης ως αυθύπαρκτη προσωπικότητα στο χώρο, από τη στιγμή που ξεκίνησε ως το 1983. Ρεμπέτικα και παλιά λαϊκά στον πρώτο δίσκο, έντεχνα στον δεύτερο τα οποία ο ίδιος σημάδεψε ανεξίτηλα με τη φωνή του στη δεκαετία του ’70. Ήταν η περίοδος που ο Νταλάρας είχε φύγει πλέον από τις μπουάτ και ανέβαζε προγράμματα σε μουσικά θέατρα όπως ο «Ορφέας», όπου έγινε και η συγκεκριμένη ηχογράφηση στις δύο τελευταίες παραστάσεις στις 22 και 23 Ιανουαρίου 1983.
Οι εμφανίσεις τους στον εν λόγω χώρο δεν ήταν πολλές (μόλις 15), όμως δημιούργησαν ιδιαίτερη αίσθηση και σε συνδυασμό με τις εκκλήσεις για ένα «ζωντανό» δίσκο από διάφορους φίλους του που έρχονταν από την άλλη άκρη της Ελλάδας για να τον δουν (όπως επισημαίνει ο ίδιος σε σημείωμά του στο οπισθόφυλλο), τον οδήγησε στο να πάρει την απόφαση.
Στον πρώτο δίσκο ερμηνεύει δύο τραγούδια και η ανερχόμενη τότε Κατερίνα Στανίση, η οποία είχε γίνει γνωστή μέσα σε μια νύχτα ένα χρόνο νωρίτερα με το περιβόητο -και διαχρονικό όπως αποδείχτηκε- «Μυστικέ μου έρωτα» του Τάκη Μουσαφίρη. Επίσης, στο πρόγραμμα συμμετείχαν και η Ελένη Δήμου με τον Μιχάλη Δημητριάδη, όχι όμως και στο διπλό άλμπουμ που κυκλοφόρησε.
Η ηχογράφηση μπορεί να μην έγινε με τα μέσα που γίνονται οι σημερινές και ν’ ακούγεται κάπως «πρωτόγονη» σε σχέση με τις αντίστοιχες που σωρηδόν βγαίνουν στις μέρες μας, ωστόσο αποτυπώνει ανάγλυφα το κλίμα κεφιού και διασκέδασης που υπήρχε στον «Ορφέα». Είναι πραγματικά μοναδικό ν’ ακούς τους διαλόγους του Νταλάρα με τους θεατές, να τους ρωτά «Τι έχω ξεχάσει» κι εκείνοι να φωνάζουν και να ζητούν άλλος τη «Φαντασία», άλλος το «Μ’ έκοψαν με χώρισαν στα δυο», άλλος το «Εκεί που σμίγει η Δύση και η Ανατολή» και οι περισσότεροι «Το δέντρο», από τα οποία όμως στο δίσκο υπάρχει μόνο η «Φαντασία»…
Εξαιρετική στιγμή είναι οι «κόντρες σόλο» που κάνουν στο «Φύγε κι άσε με» ο Λευτέρης Ζέρβας με το βιολί και ο Μάκης Μπέκος με το κλαρίνο. Ένα καταπληκτικό πεντάλεπτο με τους δυο να παίζουν φοβερά πράγματα και ν’ αναγκάζουν τον Νταλάρα να λέει από μικροφώνου «Αυτό κυρίες και κύριοι είναι ένα δείγμα απ’ την ελληνική τζαζ»…
Επίσης, υπάρχουν δύο τραγούδια από την κατηγορία «Τα χασικλίδικα» για τα οποία σημειώνει ο ερμηνευτής στο εσώφυλλο ότι είχαν πάρει ήδη το δρόμο για το στούντιο, ωστόσο αυτός ο δίσκος δεν έγινε ποτέ. Πάντως, ο Νταλάρας έστω και με …25 χρόνια καθυστέρηση τήρησε το λόγο του μέσα από το «ζωντανά» ηχογραφημένο διπλό άλμπουμ «Τραγούδια με …ουσίες» που παρουσίασε στο Ηρώδειο το 2007.
Ακόμη, συναντάμε την πρώτη παρουσίαση του «Τραγουδιστή» του Χρήστου Νικολόπουλου και της Μάρως Μπιζάνη με το οποίο κλείνει το πρόγραμμα και λίγους μήνες αργότερα κυκλοφόρησε η ομότιτλη δισκογραφική δουλειά, σημειώνοντας εξίσου μεγάλες πωλήσεις. Σημειωτέον ότι ήταν έτοιμη από τα τέλη της δεκαετίας του ’70, όμως οι πολλές και ποικίλες δισκογραφικές «αναζητήσεις» του ερμηνευτή συνεχώς ανέβαλλαν την κυκλοφορία της…
Στο εσώφυλλο πέρα από το σημείωμα του Νταλάρα, υπάρχει ένα μίνι άλμπουμ φωτογραφιών από τις ως τότε συνεργασίες του με σπουδαίες φυσιογνωμίες του ελληνικού τραγουδιού, καθώς και από το πρόγραμμα του «Ορφέα» με τους συνεργάτες του.
Η παραγωγή είναι του ίδιου με τη συνεργασία της μετέπειτα συζύγου του Άννας Ραγκούση και η ηχογράφηση έγινε από το κινητό στούντιο ηχογραφήσεων του Τάσου Κυριαζή. Ηχολήπτες ήταν οι Γιάννης Σιγλέτος και Βασίλης Γεωργόπουλος (που έκανε και το remixing) με βοηθό τον Βαγγέλη Κουλούρη. Τη διεύθυνση της ορχήστρας επιμελήθηκε ο Τάσος Καρακατσάνης.
Τα τραγούδια του δίσκου
01. Θέλω να τα πω (Άκη Πάνου)
02. Χαροκόπου 1942-1953 (Άκη Πάνου)
03. Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι (Απ. Καλδάρα)
04. Πέντε χρόνια δικασμένος (Β. Παπάζογλου)
05. Ο ξεμάγκας (Β. Παπάζογλου)
06. Άλλα μου λεν τα μάτια σου (Θ. Δερβενιώτη-Κ. Μάνεση)
07. Χαϊδάρι (Μ. και Στ. Βαμβακάρη)
08. Το γράμμα (Γ. Ζαμπέτα-Γ. Μητσάκη)
09. Αναστενάζω βγαίνει φωτιά (Στ. Καζαντζίδη-Στ. Βαρτάνη)
10. Τώρα κλαις (Απ. Καλδάρα)
11. Καρδιά πληγωμένη (Γ. Λαύκα)
12. Φύγε κι άσε με (Π. Γαβαλά-Β. Καρατζή-Α. Κουλούρη)
13. Οι κυβερνήσεις πέφτουνε μα η αγάπη μένει (Χρ. Νικολόπουλου-Μ. Ρασούλη)
14. Ήλιε μου σε παρακαλώ (Μ. Λοϊζου-Λ. Παπαδόπουλου)
15. Μη μου θυμώνεις μάτια μου (Στ. Κουγιουμτζή)
16. Αχ χελιδόνι μου (Μ. Λοϊζου-Λ. Παπαδόπουλου)
17. Του κάτω κόσμου τα πουλιά (Στ. Κουγιουμτζή-Μ. Ελευθερίου)
18. Ήταν πέντε ήταν έξι (Στ. Κουγιουμτζή)
19. Όλα καλά (Στ. Κουγιουμτζή)
20. Η φαντασία (Απ. Καλδάρα)
21. Αχ ο μπαγλαμάς (Απ. Καλδάρα-Λ. Παπαδόπουλου)
22. Μες στου Βοσπόρου τα στενά (Απ. Καλδάρα-Πυθαγόρα)
23. Γιορτή ζεϊμπέκηδων (Απ. Καλδάρα-Πυθαγόρα)
24. Στην αλάνα (Γ. Σπανού-Λ. Παπαδόπουλου)
25. Αγάπη (Μ. Θεοδωράκη-Κ. Τριπολίτη)
26. Ξημερώνει (Μ. Θεοδωράκη-Κ. Τριπολίτη)
27. Πρώτη του Δεκέμβρη (Γ. Σπανού-Λ. Παπαδόπουλου)
28. Πάγωσε η τσιμινιέρα (Μ. Λοϊζου-Φ. Λάδη)
29. Παραπονεμένα λόγια (Γ. Μαρκόπουλου-Μ. Ελευθερίου)
30. Ο τραγουδιστής (Χρ. Νικολόπουλου-Μ. Μπιζάνη)
|
ΓΛΥΚΕΡΙΑ
“ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΟ” (LYRA 3400-3401)
|
Το πρώτο μισό της δεκαετίας του ’80 κύλησε με το λαϊκό τραγούδι να παίζει κυρίαρχο ρόλο στα μουσικά πράγματα της χώρας μας, με τη Γλυκερία να είναι μια εκ των βασικών πρωταγωνιστών αυτού του φαινομένου. Έχοντας καθιερωθεί με τα «Σμυρναίικα» (1981) και τις τεράστιες πωλήσεις της ζωντανής ηχογράφησης στην «Όμορφη νύχτα» το φθινόπωρο του 1983 (350.000 και πλέον «κομμάτια»), τον Απρίλιο του 1985 κυκλοφορεί ένα διπλό άλμπουμ με 24 τραγούδια διαφόρων δημιουργών.
Οι παλαιότεροι από σας σίγουρα θα θυμάστε τι επακολούθησε, αφού επί μήνες τα ραδιόφωνα έπαιζαν συνεχώς τα περίφημα «Πεντοχίλιαρα» που δεν είναι «πετσετάκια» (τα εν λόγω χαρτονομίσματα μόλις είχαν κυκλοφορήσει…), το πασίγνωστο «Πήγα σε μάγισσες», την ομότιτλη του δίσκου εξαιρετική μπαλάντα του Γιώργου Κόρου, το «Φανταράκι», τα κλασικά «Δαχτυλίδια» του Γιώργου Μητσάκη και κατά δεύτερο λόγο τα «Να ‘χα όσα έχει η τράπεζα» και «Στην οδό ερωτευμένων».
Αποτέλεσμα; Οι πωλήσεις του δίσκου ξεπέρασαν τα 400.000 αντίτυπα και το άλμπουμ συγκαταλέγεται μέσα στην πρώτη εξάδα των «μπεστ σέλερ» στην ιστορία της ελληνικής δισκογραφίας! Πραγματικά έγινε πανικός με αυτά τα τραγούδια και ειδικά εκείνο το καλοκαίρι ακούγονταν παντού, όπου κι αν πήγαινε κάποιος.
Για την ερμηνεία της εξ Αγίου Πνεύματος Σερρών τραγουδίστριας δεν έχω να κάνω το παραμικρό σχόλιο, αφού έτσι κι αλλιώς η φωνή της είναι μοναδική. Θα αναφερθώ όμως σε κάποια άλλα κομμάτια του δίσκου που έμειναν στη σκιά των επιτυχιών της εποχής που κυκλοφόρησε, όπως στο «Ζωή το γλυκοχάραμα» με μιαν εκπληκτική Γλυκερία να δίνει ρεσιτάλ, στο υπέροχο ζεϊμπέκικο του Μάριου Τόκα «Κι εσύ χορεύεις σαν βροχή» και στην πανέμορφη μπαλάντα «Σ’ αγαπώ», τα οποία αξίζουν μεγαλύτερης προσοχής και ποτέ δεν είναι αργά να έλθουν στην επιφάνεια.
Οι περισσότεροι συνθέτες των τραγουδιών είναι γνωστοί, υπάρχει όμως και κάποιος που αναφέρεται ως «Γ. Τσελέπης». Είναι βεβαίως ο …Χρήστος Νικολόπουλος, ο οποίος όμως τότε δεσμευόταν με αποκλειστικό συμβόλαιο στη MINOS κι έτσι υπογράφει τα τραγούδια αυτού του δίσκου με ψευδώνυμο. Να πούμε επίσης ότι η Γλυκερία είχε ζητήσει να συμπεριλάβει στο άλμπουμ κάποια κομμάτια από το «Ρεμπέτικο» του Σταύρου Ξαρχάκου, ο οποίος ωστόσο δεν έδωσε άδεια για κάτι τέτοιο.
Στο οπισθόφυλλο του δίσκου υπάρχει σημείωμα της τραγουδίστριας και η αναλυτική αναφορά των μουσικών που παίζουν. Η παραγωγή ήταν του συζύγου της Στέλιου Φωτιάδη, ο οποίος επιμελήθηκε την ενορχήστρωση και τη διεύθυνση ορχήστρας και η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο Sierra με ηχολήπτες τον Γαβριήλ Παντζή και τον Μπάμπη Μπίρη. Στις δεύτερες φωνές ο Δημήτρης Ψαριανός, ο Γιάννης Κούτρας, ο Νίκος Παπάζογλου και ο Γιώργος Μητσάκης στα «Δαχτυλίδια».
Τα τραγούδια του δίσκου
01. Τα πεντοχίλιαρα (Γ. Καραλή)
02. Στην οδό ερωτευμένων (Μ. Τόκα-Σ. Αλιβιζάτου)
03. Σ’ αγαπώ (Σ. Φωτιάδη-Χ. Προμοίρα)
04. Μια καρδιά την έχω (Γ. Κόρου-Ν. Δαλέζιου)
05. Τραγούδι αισθηματικό (Γ. Κόρου-Χ. Χατζάκη)
06. Παράδεισο μου έταξες (Γ. Κόρου-Λ. Χαψιάδη)
07. Πήγα σε μάγισσες (Γ. Τσελέπη-Λ. Χαψιάδη)
08. Δε μου φτάνουν δυο ζωές (Γ. Καραλή)
09. Δικιά σου η καρδιά (Σ. Τσιβγούλη-Π. Φαλάρα)
10. Σαν το ζάρι η αγάπη (Β. Ηλιάδη-Λ. Χαψιάδη)
11. Και συ χορεύεις σαν βροχή (Μ. Τόκα-Σ. Αλιβιζάτου)
12. Κάνει η αγάπη θαύματα (Σ. Τσιβγούλη-Π. Φαλάρα)
13. Να ‘χα όσα έχει η τράπεζα (Γ. Καραλή)
14. Τα δαχτυλίδια (Γ. Μητσάκη)
15. Θα με θυμηθείς μια μέρα (Γ. Καραλή)
16. Ζωή το γλυκοχάραμα (Κ. Καπλάνη-Γ. Πια)
17. Απόψε που έφυγες εσύ (Μ. Τόκα-Σ. Αλιβιζάτου)
18. Τα μάτια σου είναι όνειρο (Γ. Κόρου-Χ. Χατζάκη)
19. Φανταράκι (Γ. Κονιτόπουλου)
20. Με σένανε που διάλεξα (Γ. Τσελέπη-Λ. Χαψιάδη)
21. Του έρωτα το φάρμακο (Α. Πρέζα-Π. Φαλάρα)
22. Σου στέλνω δυο παράπονα (Γ. Καραλή)
23. Σε ψάχνω και σ’ αναζητώ (Α. Μέξα-Π. Φαλάρα)
24. Κράτησα την αγάπη μας (Γ. Τσελέπη-Λ. Χαψιάδη)
———————–
*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…