Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης
http://vinylmaniac.madblog.gr
Ένας δίσκος ήρθε απ’ τα παλιά
Οι δίσκοι που ποτέ δεν ξεχνάμε…!
Παρασκευή 28 Σεπτεμβρίου 2012
Η στήλη αυτή του musiccorner έχει ως στόχο να θυμίσει στους παλαιότερους και να προτείνει στους νεότερους μια σειρά από δίσκους 33 στροφών που εκδόθηκαν σε μια «χρυσή» περίοδο για το ελληνικό τραγούδι. Τότε που μεσουρανούσαν μεγάλοι συνθέτες, ποιητές και στιχουργοί, αλλά και ερμηνευτές. Τότε που ένας νέος δίσκος του Θεοδωράκη, του Χατζιδάκι, του Ξαρχάκου, του Μούτση, του Λοΐζου και τόσων άλλων σπουδαίων μουσικών αποτελούσε καλλιτεχνικό και πολιτισμικό γεγονός!
Οι δίσκοι που θα παρουσιάσουμε, χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: Σε αυτούς που σήμερα χαρακτηρίζονται «κλασικοί» κι έγραψαν τη δική τους ξεχωριστή ιστορία στο ελληνικό τραγούδι, αλλά και σε κάποιους που μπορεί να μην είχαν την αποδοχή και την «αναγνωρισιμότητα» που τους άξιζε την εποχή που εκδόθηκαν, κρύβουν όμως «διαμάντια» που έστω και μετά από τόσα χρόνια δεν είναι αργά να βγουν στην επιφάνεια…
———————————————————–
 |
ΜΑΡΙΖΑ ΚΩΧ
«Ο ΚΑΘΡΕΦΤΗΣ» (CBS 84782)
|
“Στα τραγούδια του «ΚΑΘΡΕΦΤΗ» ζητώ ν’ αγγίξω την αλήθεια του λαϊκού τραγουδιού που για χρόνια τώρα έχω στερηθεί (…). Ο «ΚΑΘΡΕΦΤΗΣ» μου, αντιπροσωπεύει αυτό που έχω εγώ ανάγκη ν’ ακούσω κι επειδή δεν το βρίσκω, το δημιουργώ η ίδια αντλώντας από τις προσωπικές και μουσικές μου εμπειρίες”.
Αυτά μεταξύ άλλων αναφέρει η Μαρίζα Κωχ σε σημείωμα που έγραψε στις 30 Νοεμβρίου 1980 και περιλαμβάνεται στο εσώφυλλο του δίσκου της «Ο καθρέφτης». Εύστοχος ο τίτλος του, καθώς είναι η πρώτη φορά που η εξαίρετη ερμηνεύτρια και παιδαγωγός παρουσιάζει στο κοινό μια δισκογραφική δουλειά όπου η ίδια έχει γράψει τη μουσική και τους στίχους σε όλα τα τραγούδια.
Την ιδιότητα της δημιουργού είχε κάνει γνωστή και σε όλα τα προηγούμενα άλμπουμ της (πλην των δύο παιδικών κι ενός με νησιώτικα που είχε ηχογραφήσει στα τέλη της δεκαετίας του ’70), αλλά αυτή πάντοτε συμβάδιζε με τις διασκευές δημοτικών κι εν συνεχεία λαϊκών και ρεμπέτικων κομματιών. Ας μη ξεχνάμε το πασίγνωστο «Κι εσύ τρελή με τυραννάς», αλλά και την πρώτη απόπειρα μελοποίησης ποιημάτων του Νίκου Καββαδία το 1977, που είχανε πιστοποιήσει τη σπουδαία ικανότητα της Κωχ να γράφει μουσική και στίχους…
Στον «Καθρέφτη» λοιπόν που κυκλοφόρησε τον Δεκέμβριο του 1980, η δημιουργός κι ερμηνεύτρια στηρίζεται στο ύφος του παραδοσιακού αλλά και ρεμπέτικου τραγουδιού, μπολιάζοντας με θαυμαστό τρόπο τα δύο είδη σε ένα. Κάπου μέσα σ’ αυτά, «χώνονται» και πιο σύγχρονοι ήχοι με ηλεκτρικές κιθάρες, μπάσο κλπ, αλλά το γενικό «περίγραμμα» του δίσκου είναι …ρεμπετοδημοτικό.
Μπορεί εμπορικά να μην είχε ιδιαίτερη επιτυχία (άλλωστε ποτέ η Κωχ δεν είχε αλλά και δεν επεδίωξε την «ταμπέλα» της «εμπορικής» τραγουδίστριας), όμως αξίζει ν’ ακούσετε το εν λόγω άλμπουμ για τα «ψαγμένα» μουσικά μοτίβα και στιχάκια που περιλαμβάνει, αλλά και για τις ερμηνείες της Μαρίζας που δεν έχουνε σε μεγάλο βαθμό την «ένταση» του παρελθόντος, αλλά εκφράζουν απολύτως αυτό που θέλουν να πουν στον κόσμο.
Ίσως το πιο γνωστό τραγούδι του δίσκου είναι το «Ψηλώνει ο νους», όμως και τα υπόλοιπα έχουνε τη δική τους αξία. Ξεχωριστή στιγμή η a capella εκτέλεση του «Μακεδονίτικου» σε διφωνία με τον Γιάννη Γλέζο που συμμετέχει φωνητικά και σε άλλα δύο κομμάτια.
Παραγωγός ήταν ο Μίλτος Καρατζάς και η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο ERA με ηχολήπτη τον Γιάννη Κιουρκτσόγλου. Την εξαιρετική ενορχήστρωση και τη διεύθυνση ορχήστρας επιμελήθηκε ο Σαράντης Κασσάρας (γνωστός κι ως σολίστ του πιάνου), ενώ στο εσώφυλλο πέραν του σημειώματος της Κωχ που αναφέραμε στην αρχή, υπάρχουν και οι στίχοι των τραγουδιών. Στο οπισθόφυλλο, θα δείτε μια φωτογραφία της Μαρίζας σε μικρή ηλικία τραβηγμένη στη Σαντορίνη -όπου μεγάλωσε- το 1955…
Τα τραγούδια του δίσκου
01) Τρακ τακ
02) Μ’ ένα γαρύφαλλο
03) Είμαι κοντά σου
04) Τα βάσανα του κόσμου
05) Στο λέω γιατί σ’ αγαπώ
06) Ψηλώνει ο νους
07) Αχ και να μπορούσα
08) Η μπαλάντα του καλού τεχνίτη
09) Μακεδονίτικο
10) Διπλό τραγούδι
|
ΧΑΡΙΣ ΑΛΕΞΙΟΥ
«ΟΔΟΣ ΝΕΦΕΛΗΣ 88» (PHILIPS-POLYGRAM 526740-1)
|
Έπειτα από δύο άκρως επιτυχημένους δίσκους με μουσική του Νίκου Αντύπα, η Χάρις Αλεξίου αποφασίζει να καταθέσει την ψυχή της ηχογραφώντας το πρώτο άλμπουμ της καριέρας της με μελωδίες και στίχους αποκλειστικά δικούς της. Έτσι, τον Φεβρουάριο του 1995 κυκλοφορεί η «Οδός Νεφέλης 88» που θα πλησιάσει σε πωλήσεις τις 90.000 αντίτυπα, αλλά και σε βάθος χρόνου θ’ αποτελέσει μια από τις πιο σημαντικές και «κλασικές» δουλειές της ερμηνεύτριας, που εδώ μας συστήνεται και ως δημιουργός…
Βεβαίως, ορισμένα δικά της τραγούδια είχε ηχογραφήσει και στο παρελθόν μέσα σε «πολυσυλλεκτικούς» δίσκους της (λ.χ. την πασίγνωστη «Μπαλάντα της Ιφιγένειας» και το «Όλα γυρίζουν» στον «Εμφύλιο έρωτα» το 1984), αλλά είχε δώσει και κάποια σε άλλους τραγουδιστές όπως το αγαπημένο και υπέροχο «Ζήτα μου ότι θες», αλλά και το «Στις δώδεκα» που το ακούμε εδώ από την ίδια, επτά χρόνια μετά την πρώτη του παρουσία στη δισκογραφία ερμηνευμένο από την Άλκηστη Πρωτοψάλτη μέσα από το άλμπουμ της «Δικαίωμα» (όπου υπήρχε και το «Ζήτα μου ότι θες»).
Η Χαρούλα είχε ξεκινήσει να γράφει αυτά τα κομμάτια το 1988 -ζώντας πλέον μόνη μετά το χωρισμό της από τον Αχιλλέα Θεοφίλου- και τα ολοκλήρωσε το 1992 με την υπέροχη «Προσευχή» (αφιερωμένη στο γιο της Μάνο), σχεδόν ταυτόχρονα με την κυκλοφορία του «Δι’ ευχών». Κάποια από αυτά ερμήνευσε για πρώτη φορά επί σκηνής στο «Αττικόν» τη σεζόν 1992-93.
Η «Οδός Νεφέλης» είναι ένα κράμα από την Αλεξίου που μάθαμε κι αγαπήσαμε από τα πρώτα χρόνια της στη δισκογραφία. Από τη μια τρυφερές, εσωστρεφείς και υπέροχες μπαλάντες (με κορωνίδες τα πασίγνωστα κι αγαπημένα «Μινοράκι» και «Πανσέληνος») κι από την άλλη πιο λαϊκοί ρυθμοί (με τα «Οι φίλοι» και «Το νου μου εσυγύρισα» που ακούστηκαν πολύ, αλλά και τα ανέκδοτα ως τότε «Σύννεφα» του μεγάλου Βασίλη Τσιτσάνη).
Επιπλέον, υπάρχουν τα «Ψυχές και σώματα», «Δεκατρείς φωτιές», «Ο άνθρωπος του κάβου» και «Γλυκιά συνομωσία», αλλά και η ελληνική «βερσιόν» του γαλλικού “Les hommes qui passent” του Francois Bernheim με τίτλο «Οι άντρες περνούν μαμά» και στίχους της ίδιας της Αλεξίου, τα οποία επίσης αγαπήθηκαν από τον κόσμο. Με άλλα λόγια, έχουμε να κάνουμε με μια σπάνια περίπτωση δίσκου που όλα του τα τραγούδια έγιναν λίγο ή πολύ γνωστά κι ακόμα τραγουδιούνται από το κοινό, αλλά και η Χαρούλα δεν παραλείπει να παρουσιάζει τουλάχιστον τα μισά από αυτά στις εκάστοτε εμφανίσεις της επί σκηνής.
Να σημειώσουμε ότι δύο μήνες μετά την κυκλοφορία του άλμπουμ, τον Απρίλιο του 1995 η ερμηνεύτρια το παρουσίασε «ζωντανά» σ’ έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο στο Θησείο με την επωνυμία «Νεφέλη», με μεγάλη ανταπόκριση από πλευράς κοινού…
Παραγωγοί ήταν η ίδια η Αλεξίου σε συνεργασία με τη δισκογραφική εταιρεία, ενώ την επιμέλεια είχαν οι Μιχάλης Αρμάγος και Κώστας Καλημέρης, o οποίος έκανε την ηχογράφηση και τη μίξη στο στούντιο SIERRA με βοηθό τον Τάσο Μπακασιέτα.
Την ενορχήστρωση επιμελήθηκε ο Χάρης Ανδρεάδης (εκτός από τα «Σύννεφα» που ενορχήστρωσε ο σπουδαίος σολίστας του μπουζουκιού Κώστας Παπαδόπουλος), ενώ στη καλαίσθητη θήκη του δίσκου υπάρχει σημείωμα της ερμηνεύτριας-δημιουργού καθώς και οι στίχοι όλων των τραγουδιών…
Τα τραγούδια του δίσκου
01) Προσευχή
02) Μινοράκι
03) Οι φίλοι
04) Το νου μου εσυγύρισα
05) Δεκατρείς φωτιές
06) Ψυχές και σώματα
07) Πανσέληνος
08) Γλυκιά συνομωσία
09) Σύννεφα (Β. Τσιτσάνη)
10) Στις δώδεκα
11) Οι άντρες περνούν μαμά (Fr. Bernheim, ελληνικοί στίχοι Χ. Αλεξίου)
12) Ο άνθρωπος του κάβου