Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης
http://vinylmaniac.madblog.gr
Ένας δίσκος ήρθε απ’ τα παλιά
Οι δίσκοι που ποτέ δεν ξεχνάμε…!
Παρασκευή 8 Νοεμβρίου 2013
Η στήλη αυτή του musiccorner έχει ως στόχο να θυμίσει στους παλαιότερους και να προτείνει στους νεότερους μια σειρά από δίσκους 33 στροφών που εκδόθηκαν σε μια «χρυσή» περίοδο για το ελληνικό τραγούδι. Τότε που μεσουρανούσαν μεγάλοι συνθέτες, ποιητές και στιχουργοί, αλλά και ερμηνευτές. Τότε που ένας νέος δίσκος του Θεοδωράκη, του Χατζιδάκι, του Ξαρχάκου, του Μούτση, του Λοΐζου και τόσων άλλων σπουδαίων μουσικών αποτελούσε καλλιτεχνικό και πολιτισμικό γεγονός!
Οι δίσκοι που θα παρουσιάσουμε, χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: Σε αυτούς που σήμερα χαρακτηρίζονται «κλασικοί» κι έγραψαν τη δική τους ξεχωριστή ιστορία στο ελληνικό τραγούδι, αλλά και σε κάποιους που μπορεί να μην είχαν την αποδοχή και την «αναγνωρισιμότητα» που τους άξιζε την εποχή που εκδόθηκαν, κρύβουν όμως «διαμάντια» που έστω και μετά από τόσα χρόνια δεν είναι αργά να βγουν στην επιφάνεια…
———————————————————–
 |
ΗΛΙΑΣ ΑΝΔΡΙΟΠΟΥΛΟΣ
“ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΛΑΪΚΑ”
(LYRA 3738)
|
Ο τρίτος μεγάλος δίσκος του Ηλία Ανδριόπουλου μετά τον «Κύκλο Σεφέρη» που είχε κυκλοφορήσει το 1976 και τις «Εικόνες» (1978) κι ένας από τους ωραιότερους της δεκαετίας του ’70. Τοποθετήθηκε στα δισκοπωλεία τον Σεπτέμβριο του 1979 κι έκανε ιδιαίτερη αίσθηση εκείνη την εποχή, αλλά και αργότερα.
Όπως κάθε τέτοιου είδους δουλειά, έτσι κι αυτή έχει την ιστορία της. Ο συνθέτης πήρε από τον Μάνο Ελευθερίου τους στίχους του – πασίγνωστου, υπέροχου κι αγαπημένου – «Θα σε ξανάβρω στους μπαξέδες» και με βάση την αναφορά στον Μακρυγιάννη, ζήτησε από τον στιχουργό να γράψει κι άλλους με ανάλογη θεματολογία. Έτσι κι έγινε, αλλά ο Ελευθερίου από ένα σημείο και μετά δε μπόρεσε να συνεχίσει και πρότεινε ο ίδιος τον – πολύ νέο τότε – Μιχάλη Μπουρμπούλη για να συμπληρωθεί ο δίσκος.
Τα τραγούδια παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά το καλοκαίρι του 1978 σε συναυλία του Ανδριόπουλου στο Λυκαβηττό με ερμηνευτές την Άλκηστη Πρωτοψάλτη και τον Αντώνη Καλογιάννη. Ακούγοντάς τα, ο τότε διευθυντής της “LYRA” αείμνηστος Αλέκος Πατσιφάς ενθουσιάστηκε και ζήτησε να περάσουν αμέσως στη δισκογραφία. Παράλληλα όμως, παρακάλεσε τον συνθέτη να βρει κάποιο «δυνατό» όνομα τραγουδιστή για να στηρίξει εμπορικά το όλο εγχείρημα.
Εκείνος είχε ήδη έτοιμη την Πρωτοψάλτη κι άρχισε να επικοινωνεί με διάφορους ερμηνευτές, σύμφωνα με τις οδηγίες του Πατσιφά. Ωστόσο, εκείνοι πρώτα απ’ όλα ζητούσαν να πουν τους «Μπαξέδες», το ίδιο όμως και η Άλκηστις. Τελικώς, η συμφωνία έκλεισε με τον Αντώνη Καλογιάννη ο οποίος το τραγούδησε ντουέτο με την Πρωτοψάλτη και φυσικά πρόκειται για ένα κομμάτι που έχει περάσει ήδη στο πάνθεον των «αθάνατων» κι ας το καπηλεύτηκε για αρκετά χρόνια συγκεκριμένη πολιτική παράταξη λόγω της αναφοράς στην 3η Σεπτεμβρίου…
Οι δυο τους μοιράζονται τα τραγούδια του δίσκου, τα οποία πραγματικά είναι εξαιρετικά και γεμάτα Ελλάδα από το πρώτο μέχρι το τελευταίο. Ξεχώρισαν επίσης και τα «Χτυπώ την πόρτα του Θεού», «Στην Ιθάκη» «Τι τραγούδι να σου γράψω», «Δειλινά στη Σπάρτη» και «Αυτές οι ξένες αγκαλιές».
Παραγωγός ήταν ο Γιώργος Μακράκης και η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της “Columbia” με ηχολήπτη τον Στέλιο Γιαννακόπουλο. Το εξώφυλλο «στολίζει» ένα λαϊκό κέντημα από τη Μακεδονία, ενώ στο εσώφυλλο υπάρχουν οι στίχοι των τραγουδιών και φωτογραφίες των συντελεστών του άλμπουμ.
Τα τραγούδια του δίσκου
- Θα σε ξανάβρω στους μπαξέδες (Μ. Ελευθερίου)
- Χτυπώ την πόρτα του Θεού (Μ. Ελευθερίου)
- Στην Ιθάκη (Μ. Ελευθερίου)
- Είχες θάλασσες στα μάτια (Μ. Μπουρμπούλη)
- Όσοι γυρίσουν τσακισμένοι (Μ. Ελευθερίου)
- Μπορείς αν θέλεις (Μ. Ελευθερίου)
- Τι τραγούδι να σου γράψω (Μ. Μπουρμπούλη)
- Τα λαϊκά τραγούδια μου (Μ. Μπουρμπούλη)
- Δειλινά στη Σπάρτη (Μ. Μπουρμπούλη)
- Σε κάποιο μαγαζί (Μ. Μπουρμπούλη)
- Αυτές οι ξένες αγκαλιές (Μ. Ελευθερίου)
- Μου ‘πες φεύγεις μετανάστης (Μ. Ελευθερίου)
|
ΔΗΜΟΣ ΜΟΥΤΣΗΣ-ΚΩΣΤΑΣ ΤΡΙΠΟΛΙΤΗΣ
«ΦΡΑΓΜΑ» (LYRA 3750)
|
Ο δίσκος που ουσιαστικά αναγγέλλει τη δεύτερη περίοδο της καριέρας του Δήμου Μούτση, ο οποίος πλέον αποφασίζει να ερμηνεύει ο ίδιος τα τραγούδια του με την προτροπή του αείμνηστου διευθυντή της LYRA Αλέκου Πατσιφά. Έχοντας ήδη πίσω του δεκαπέντε χρόνια γεμάτα μεγάλες «ελαφρολαϊκές» επιτυχίες αλλά και τρία σπουδαία έργα («Άγιος Φεβρουάριος», «Συνοικισμός Α’» και «Τετραλογία»), κυκλοφορεί το «Φράγμα» το καλοκαίρι του 1981 πάνω σε στίχους του Κώστα Τριπολίτη, επιχειρώντας μια καλλιτεχνική στροφή τόσο στο ύφος, όσο και στην ερμηνεία των δημιουργιών του.
Από την άλλη, ο στιχουργός φέρνει ένα νέο ύφος γραφής στο χώρο του τραγουδιού, περιγράφοντας και σχολιάζοντας ίσως λίγο δυσνόητα αλλά με πολύ αιχμηρό κι εύστοχο τρόπο τα κακώς κείμενα της τότε εποχής -προάγγελος των όσων έμελλε να υποφέρουμε σήμερα. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο το ότι την ίδια χρονιά, ο Μίκης Θεοδωράκης του εμπιστεύθηκε δύο ολοκληρωμένες δουλειές του, το “Ραντάρ” με τον Γιώργο Νταλάρα και τον “Επιβάτη” με τη Μαρία Φαραντούρη (και τη Μαργαρίτα Ζορμπαλά σε σχεδόν ταυτόχρονη ηχογράφηση).
Μέσα σ’ αυτό το δίσκο υπάρχει ένα πραγματικά πολύ μεγάλο και κλασικό τραγούδι: Μιλάω φυσικά για το «Δε λες κουβέντα», με την επιβλητική φωνή της αξέχαστης Σωτηρίας Μπέλλου να δεσπόζει και τον Μούτση να το «γλυκαίνει» με ένα ρεφρέν «μπελκάντο». Σημειωτέον ότι η Μπέλλου δεν είχε ιδέα γι’ αυτό, αφού στο στούντιο τραγούδησε μόνο τα κουπλέ και πίστευε ότι έτσι είναι το κομμάτι…
Η μεγάλη ρεμπέτισσα από το 1975 είχε ήδη κάνει ένα «άνοιγμα» προς τους σύγχρονους συνθέτες τραγουδώντας το πασίγνωστο «Ζεϊμπέκικο» του Διονύση Σαββόπουλου, αλλά και το 1980 με το δίσκο «Λαϊκά προάστια» του Ηλία Ανδριόπουλου με τα υπέροχα «Πλατεία Βάθης» και «Μη κλαις». Έτσι κι εδώ εκτός από το «Δε λες κουβέντα», ερμηνεύει τη «Νταλίκα» που επίσης ακούστηκε αρκετά και το «Στον ίδιο παρανομαστή».
Στο άλμπουμ συμμετέχουν επίσης ο Λουκιανός Κηλαηδόνης και η Άλκηστη Πρωτοψάλτη, ενώ εκτός από τα τρία τραγούδια της Μπέλλου έγινε πολύ γνωστό και το “Delenda est” ή πιο απλά «Ερηνούλα μου».
Η παραγωγή ήταν του Γιώργου Μακράκη και της Κατερίνας Γεωργή και η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της Columbia με ηχολήπτες τους Στέλιο Γιαννακόπουλο και Τάκη Φιλιππίδη. Στο εσώφυλλο του δίσκου υπάρχουν φωτογραφίες με τους συντελεστές του από στιγμές της προετοιμασίας του, καθώς και ευχαριστήριο σημείωμα του Δήμου Μούτση.
Τα τραγούδια του δίσκου
- Χωρίς λόγια σε δυο κανάλια (Ορχήστρα)
- Γράμμα απ’ τη λεγεώνα των ξένων (Δ. Μούτσης)
- Delenda est (Ερηνούλα μου) (Δ. Μούτσης)
- Φράγμα (Δ. Μούτσης)
- Δε λες κουβέντα (Σ. Μπέλλου-Δ. Μούτσης)
- Κουβεντούλες με τον Φρόιντ (Λ. Κηλαηδόνης-Α. Πρωτοψάλτη-Δ. Μούτσης)
- Στον ίδιο παρανομαστή (Σ. Μπέλλου)
- Νταλίκα (Σ. Μπέλλου)
- Διαδόσεις (Δ. Μούτσης-Λ. Κηλαηδόνης)
- Φινάλε (Σ. Μπέλλου-Δ. Μούτσης)