Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης
http://vinylmaniac.madblog.gr
Ένας δίσκος ήρθε απ’ τα παλιά
Οι δίσκοι που ποτέ δεν ξεχνάμε…!
Παρασκευή 23 Απριλίου 2010
Η στήλη αυτή του musiccorner έχει ως στόχο να θυμίσει στους παλαιότερους και να προτείνει στους νεότερους μια σειρά από δίσκους 33 στροφών που εκδόθηκαν σε μια «χρυσή» περίοδο για το ελληνικό τραγούδι. Τότε που μεσουρανούσαν μεγάλοι συνθέτες, ποιητές και στιχουργοί, αλλά και ερμηνευτές. Τότε που ένας νέος δίσκος του Θεοδωράκη, του Χατζιδάκι, του Ξαρχάκου, του Μούτση, του Λοΐζου και τόσων άλλων σπουδαίων μουσικών αποτελούσε καλλιτεχνικό και πολιτισμικό γεγονός!
Οι δίσκοι που θα παρουσιάσουμε, χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: Σε αυτούς που σήμερα χαρακτηρίζονται «κλασικοί» κι έγραψαν τη δική τους ξεχωριστή ιστορία στο ελληνικό τραγούδι, αλλά και σε κάποιους που μπορεί να μην είχαν την αποδοχή και την «αναγνωρισιμότητα» που τους άξιζε την εποχή που εκδόθηκαν, κρύβουν όμως «διαμάντια» που έστω και μετά από τόσα χρόνια δεν είναι αργά να βγουν στην επιφάνεια…
 |
ΜΑΡΙΖΑ ΚΩΧ
«ΜΑΡΙΖΑ ΚΩΧ” (CBS 82569) |
Θα μπορούσα να χαρακτηρίσω “ιστορικό” το συγκεκριμένο άλμπουμ, καθώς η σπουδαία Μαρίζα Κωχ φέρνει στη δισκογραφία για πρώτη φορά την ποίηση του Νίκου Καββαδία ο οποίος ως τότε ήταν το λιγότερο περιθωριοποιημένος. Ο δίσκος κυκλοφόρησε στα τέλη του 1977, δύο και πλέον χρόνια μετά τον αιφνίδιο θάνατο του ποιητή και η ερμηνεύτρια τολμά να καταπιαστεί με το έργο του που μέχρι εκείνη τη στιγμή ελάχιστοι γνωρίζανε.
Τα περισσότερα από τα ποιήματα που μελοποιεί έγιναν πιο γνωστά σχεδόν δυο χρόνια αργότερα, με τη μουσική του Θάνου Μικρούτσικου και τις ερμηνείες του Γιάννη Κούτρα, του Βασίλη Παπακωνσταντίνου και της Αιμιλίας Σαρρή στον θρυλικό “Σταυρό του Νότου”. Ωστόσο, η μελωδική άποψη της Κωχ είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και η “Φάτα Μοργκάνα” έχει περάσει στην ιστορία με τη δική της μοναδική ερμηνεία.
Η τραγουδίστρια, δημιουργός και παιδαγωγός “μεταγράφεται” στην τότε CBS (νυν Sony Music) από την τότε MINOS, στην οποία είχε κάνει τα πρώτα επιτυχημένα δισκογραφικά της βήματα και είχε γίνει γνωστή. Ωστόσο, δεν αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζει κι ερμηνεύει τα τραγούδια που γράφει η ίδια, μα και ορισμένα άλλων δημιουργών “έντεχνων” και “λαϊκών”. Έτσι, για ακόμη μια φορά σ’ ένα δίσκο της, υπάρχουν δικές της δημιουργίες, αλλά κι επανεκτελέσεις μεγάλων τραγουδιών σπουδαίων συνθετών όπως ο Βασίλης Τσιτσάνης και ο Μάνος Χατζιδάκις, όμως με διαφορετική άποψη κι ενορχήστρωση.
Διαλέγει λοιπόν τη “Μάγισσα της Αραπιάς”, τις “Νύχτες μαγικές” τις οποίες μοιράζεται ερμηνευτικά με την Ελένη Μαντέλου και το “Αγάπη πού ‘γινες δίκοπο μαχαίρι που “σφραγίστηκε” από τη φωνή της Μελίνας Μερκούρη στη “Στέλλα” του Μιχάλη Κακογιάννη. Τρία κάτι περισσότερο από θρυλικά κομμάτια, στα οποία δίνει τη δική της ερμηνεία που πραγματικά αξίζει ν’ ανακαλύψετε.
Από εκεί και πέρα, τα μελοποιημένα ποιήματα του Καββαδία δε χρειάζονται σχόλια καθώς είναι πασίγνωστα. Όμως, οπωσδήποτε ο τρόπος με τον οποίο τα τραγουδά η Κωχ είναι εξαιρετικά ενδιαφέρων και η αλήθεια είναι ότι έχουν “αδικηθεί” στο πέρασμα των χρόνων, καθώς ταυτίστηκαν με τη μουσική του Μικρούτσικου. Προέρχονται από τις συλλογές “Μαραμπού”, “Πούσι” και “Τραβέρσο”.
Παραγωγός ήταν ο Στέλιος Ελληνιάδης και η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο Polysound με ηχολήπτη τον Γιάννη Σμυρναίο. Η ενορχήστρωση και η διεύθυνση ορχήστρας είναι του Τάσου Καρακατσάνη, ενώ στο εσώφυλλο περιλαμβάνονται οι στίχοι των ποιημάτων του Καββαδία και φωτογραφίες όλων των δημιουργών, καθώς και σημείωμα της Μαρίζας Κωχ. Το εξώφυλλο είναι δημιουργία του Γιώργου Βακιρτζή.
Τα τραγούδια του δίσκου
01. Φάτα Μοργκάνα (Μ. Κωχ-Ν. Καββαδία)
02. Πούσι (Μ. Κωχ-Ν. Καββαδία)
03. Αρμίδα (Μ. Κωχ-Ν. Καββαδία)
04. Σ’ αυτή την πόλη (Μ. Κωχ)
05. Η μάγισσα της Αραπιάς (Β. Τσιτσάνη)
06. Νύχτες μαγικές (Β. Τσιτσάνη)
07. Μουσώνας (Μ. Κωχ-Ν. Καββαδία)
08. Σε ποια γωνιά (Μ. Κωχ)
09. Τα πικρά μαντάτα (Μ. Κωχ)
10. Σταυρός του Νότου (Μ. Κωχ-Ν. Καββαδία)
11. Θεσσαλονίκη || (Μ. Κωχ-Ν. Καββαδία)
12. Νανούρισμα (Μ. Κωχ-Ν. Καββαδία)
13. Μαραμπού (Μ. Κωχ-Ν. Καββαδία)
14. Αγάπη που ‘γινες δίκοπο μαχαίρι (Μ. Χατζιδάκι-Ν. Γκάτσου)
|
ΧΑΡΗΣ ΚΑΙ ΠΑΝΟΣ ΚΑΤΣΙΜΙΧΑΣ
«ΖΕΣΤΑ ΠΟΤΑ” (COLUMBIA 17000791) |
Ο πρώτος δίσκος των δίδυμων αδελφών που άλλαξε ολοκληρωτικά το τοπίο στο ελληνικό τραγούδι τη δεκαετία του ’80, φέρνοντας έναν άλλον “αέρα”. Κυκλοφόρησε τον Απρίλιο του 1985, σε μια περίοδο που η – καλή και κυρίως κακή – λαϊκή μουσική κυριαρχούσε και ο ήχος του τσιφτετελιού μονοπωλούσε τους – αποκλειστικά κρατικούς τότε – ραδιοφωνικούς σταθμούς.
Το άλμπουμ έκανε αίσθηση αμέσως και η νεολαία της εποχής επιτέλους βρήκε αυτό που χρόνια ζητούσε. Μπορεί ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου να την είχε προσεγγίσει με τον δικό του τρόπο, όμως ο Χάρης και ο Πάνος Κατσιμίχας της έδειξαν ότι το “σκληρό ροκ” δεν είναι η μοναδική της διέξοδος. Όχι ότι οι ίδιοι δεν ήταν “ροκ”, αλλά με μια διαφορετική αντίληψη που συνδύαζε το εν λόγω είδος με το “ελαφρολαϊκό” και τη μπαλάντα.
Οι “Κατσιμιχαίοι” ξεκίνησαν να γράφουν τραγούδια το 1977 (“Φάνης”) και είχαν ακουστεί για πρώτη φορά στους “Αγώνες Ελληνικού Τραγουδιού” που διοργάνωσε ο Μάνος Χατζιδάκις στην Κέρκυρα το 1982. Συγκεκριμένα, ο Πάνος είχε ερμηνεύσει το “Μια βραδιά στο λούκι” το οποίο πήρε βραβείο και άρεσε ιδιαίτερα στον σπουδαίο συνθέτη που το επέλεξε ο ίδιος για να διαγωνιστεί. Παράλληλα, στους ίδιους αγώνες έστειλαν τον “Φάνη” και το “Γέλα πουλί μου” τα οποία όμως δεν διαγωνίστηκαν.
Ωστόσο, αυτή η διάκριση δεν ήταν αρκετή για ν’ ανοίξουν οι πόρτες των δισκογραφικών εταιρειών. Όλες τους φρόντιζαν εκείνους που “πουλούσαν” και δεν ήθελαν να ρισκάρουν μια συνεργασία με δύο “αγνώστους” και – κατά την κρίση τους – “αντιεμπορικούς”. Τα δυο αδέλφια πέρασαν σχεδόν απ’ όλες τις εταιρείες παρουσιάζοντας τη δουλειά τους, όμως καμία δεν τους άνοιξε την πόρτα!
Μέχρι που μπήκε στο “παιχνίδι” ο Μανώλης Ρασούλης. Άκουσε τα τραγούδια, ενθουσιάστηκε και τα πρότεινε στην τότε Columbia με την οποία συνεργαζόταν κι ο ίδιος. Η εταιρεία δέχθηκε να “ρισκάρει” και την παραγωγή ανέλαβε ο ίδιος ο Ρασούλης.
Έτσι, στις 20 Φεβρουαρίου 1985 ξεκίνησε το πρώτο δισκογραφικό ταξίδι του Χάρη και του Πάνου Κατσιμίχα το οποίο ολοκληρώθηκε μόλις 23 ημέρες αργότερα (15 Μαρτίου). Στούντιο SIERRA, ηχολήπτες οι Άκης Γκολφίδης, Μπάμπης Μπίρης, Χρήστος Ζορμπάς και Φραγκίσκος Σόφτας, με βοηθό τον Κώστα Καλημέρη. Ο Γιάννης Σπάθας και ο Νίκος Αντύπας ανέλαβαν την ενορχήστρωση και έπαιξαν και τα πιο πολλά όργανα στο δίσκο.
Το άλμπουμ πρωτοβγήκε στα δισκοπωλεία αρχές Απριλίου κι όσο περνούσαν οι μέρες, άρχισε να πουλάει όλο και περισσότερο και τελικώς ξεπέρασε τις 100.000 αντίτυπα, αριθμός πρωτοφανής για νεοεμφανιζόμενους καλλιτέχνες. Θυμάμαι ότι εκείνο το καλοκαίρι (1985), όπου κι αν πήγαινες δεν υπήρχε περίπτωση να μην ακούσεις τουλάχιστον ένα από τα τραγούδια του δίσκου.
Το πρώτο hit ήταν το “Ρίτα-Ριτάκι” που μονοπώλησε τους ραδιοσταθμούς της εποχής κι ακολούθησαν τα υπόλοιπα, που όλα είναι πασίγνωστα κι αγαπημένα: “Προσωπικές οπτασίες”, “Μια βραδιά στο λούκι” (σε νέα ηχογράφηση), “Τις Κυριακές από παιδί τις σιχαινόμουνα”, “Γέλα πουλί μου”, “Φάνης” (συγκλονιστικό κομμάτι), “Παίξε βραχνή μου φυσαρμόνικα” (το τραγούδι-“καλωσόρισμα” του δίσκου) και το τόσο επίκαιρο και “σκληρό” “Για ένα κομμάτι ψωμί” είναι εδώ και 25 χρόνια “πρωταγωνιστές” στο ρεπερτόριο των αδελφών Κατσιμίχα.
Επιπλέον, υπάρχει το εξαιρετικό “Υπόγειο” σε ποίηση της Ρίτας Μπούμη-Παπά, με το οποίο τα αδέλφια εγκαινιάζουν μια σειρά μελοποιήσεων διαφόρων ποιημάτων που θα συνεχιστεί και στις επόμενες δουλειές τους.
Δε νομίζω ότι χρειάζεται να προσθέσω κάτι άλλο. Τα “Ζεστά ποτά” έχουν γράψει τη δική τους ιστορία και αποτελούν μια από τις πιο “κλασικές” και διαχρονικές στιγμές στην ελληνική δισκογραφία.
Στο οπισθόφυλλο υπάρχει ένα σατιρικό αλλά ιδιαίτερα καυστικό κείμενο του Μανώλη Ρασούλη με το οποίο καλωσορίζει τους αδελφούς Κατσιμίχα και “ξεφωνίζει” με τον τρόπο του τους διευθυντές των εταιρειών που τόσα χρόνια δεν τους έδιναν βήμα να παρουσιάσουν τη δουλειά τους. Επίσης, ένα ολιγόλογο σημείωμα των διδύμων και φωτογραφία από το στούντιο με όλους τους συντελεστές.
Τα τραγούδια του δίσκου
01. Παίξε βραχνή μου φυσαρμόνικα
02. Προσωπικές οπτασίες
03. Φάνης
04. Τις Κυριακές από παιδί τις σιχαινόμουνα
05. Μια βραδιά στο λούκι
06. Ρίτα-Ριτάκι
07. Για ένα κομμάτι ψωμί
08. Υπόγειο
09. Κορίτσια της συγνώμης
10. Γέλα πουλί μου