Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης
http://vinylmaniac.madblog.gr

Ένας δίσκος ήρθε απ’ τα παλιά
Οι δίσκοι που ποτέ δεν ξεχνάμε…!

Παρασκευή 4 Νοεμβρίου 2011

Η στήλη αυτή του musiccorner έχει ως στόχο να θυμίσει στους παλαιότερους και να προτείνει στους νεότερους μια σειρά από δίσκους 33 στροφών που εκδόθηκαν σε μια «χρυσή» περίοδο για το ελληνικό τραγούδι. Τότε που μεσουρανούσαν μεγάλοι συνθέτες, ποιητές και στιχουργοί, αλλά και ερμηνευτές. Τότε που ένας νέος δίσκος του Θεοδωράκη, του Χατζιδάκι, του Ξαρχάκου, του Μούτση, του Λοΐζου και τόσων άλλων σπουδαίων μουσικών αποτελούσε καλλιτεχνικό και πολιτισμικό γεγονός!

Οι δίσκοι που θα παρουσιάσουμε, χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: Σε αυτούς που σήμερα χαρακτηρίζονται «κλασικοί» κι έγραψαν τη δική τους ξεχωριστή ιστορία στο ελληνικό τραγούδι, αλλά και σε κάποιους που μπορεί να μην είχαν την αποδοχή και την «αναγνωρισιμότητα» που τους άξιζε την εποχή που εκδόθηκαν, κρύβουν όμως «διαμάντια» που έστω και μετά από τόσα χρόνια δεν είναι αργά να βγουν στην επιφάνεια…

———————————————————–

ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ ΧΑΛΑΡΗΣ – ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΟΓΟΘΕΤΗΣ
«ΤΑ ΠΑΙΔΙΚΑ» (COLUMBIA 70147)

Μπορείτε να φανταστείτε τραγούδια για παιδιά παιγμένα με ποντιακή λύρα, λαούτο, κλαρίνο, βιολί και άλλα παραδοσιακά όργανα; Κι όμως, ο Χριστόδουλος Χάλαρης κατάφερε να «παντρέψει» τους στίχους του Γιάννη Λογοθέτη που αναφέρονται σε παιδικές συνήθειες με μουσικές που κάθε άλλο παρά σε τραγούδια για παιδιά παραπέμπουν…

Ο δίσκος «Τα παιδικά» κυκλοφόρησε τον Δεκέμβριο του 1974, καταμεσής του «πυρετού» της μεταπολίτευσης και του πολιτικού τραγουδιού. Έχοντας ήδη δύο πολύ σημαντικές δουλειές στο ενεργητικό του («Τροπικός της Παρθένου» το 1973 και «Ακολουθία» το 1974), ο Χάλαρης παρουσιάζει την τρίτη ολοκληρωμένη μουσική προσπάθειά του με βάση τα όργανα που χρησιμοποιούνται στο παραδοσιακό μας τραγούδι.

Από την άλλη, ο Γιάννης Λογοθέτης (γνωστότερος ως «Λογό») είναι ήδη γνωστός στο κοινό για τις μεγάλες επιτυχίες που είχε υπογράψει εκείνη την περίοδο («Άσπρα, κόκκινα, κίτρινα, μπλε», «Με το πρώτο λεωφορείο», «Τι να πούμε τι», «Αν μ’ αγαπάς φίλα σταυρό» κ.α.). Παράλληλα, έχει ξεκινήσει και η ενασχόλησή του με το «σκωπτικό» τραγούδι με τον επιτυχημένο δίσκο «Γελοιογραφίες» που είχε ως ερμηνευτή τον Θέμη Ανδρεάδη, ενώ παράλληλα ετοίμαζε κι ένα δεύτερο με τον ίδιο τραγουδιστή που θα κυκλοφορούσε σχεδόν παράλληλα με «Τα παιδικά» με τίτλο «Κάτι άλλο μου θυμίζει»…

Ο Ανδρεάδης συμμετέχει σε τούτο το άλμπουμ, όμως τον βασικό ερμηνευτικό ρόλο έχει η Δήμητρα Γαλάνη που είχε ήδη συνεργαστεί με τον Χάλαρη λίγους μήνες νωρίτερα στην «Ακολουθία», αλλά και τον Λογοθέτη ένα χρόνο πριν στο «Έχει ο Θεός» του Γιώργου Χατζηνάσιου.

Η έκπληξη ωστόσο έρχεται από αλλού. Ο αξέχαστος ερμηνευτής ποντιακών τραγουδιών Χρύσανθος (Θεοδωρίδης) βάζει κι εκείνος τη δική του πινελιά στο δίσκο, σε ορισμένες από τις ελάχιστες ηχογραφήσεις του πέρα από το εξειδικευμένο ρεπερτόριό του. Οι ρυθμοί βεβαίως είναι στο στυλ του, αλλά είναι λίγο περίεργο ν’ ακούς αυτό τον τραγουδιστή «που στο λαιμό του λες και είχε αηδόνια» – όπως έλεγε ο Λευτέρης Παπαδόπουλος – να τραγουδά …κανονικούς στίχους και μάλιστα για παιδιά!

Το εν λόγω άλμπουμ πέρασε σχεδόν απαρατήρητο στην εποχή του και τα τραγούδια του ελάχιστα ακούστηκαν. Όμως, πλέον έχει αποκτήσει συλλεκτική αξία και είναι ένα από τα πιο σπάνια και δυσεύρετα της ελληνικής δισκογραφίας. Τυχεροί όσοι το έχουν, ενώ οι υπόλοιποι αν ποτέ το βρουν θα πρέπει να βάλουν πολύ βαθιά το χέρι στην τσέπη τους για να το αποκτήσουν…

Παραγωγός ήταν ο Γιώργος Μακράκης και η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της Columbia. Το εξώφυλλο κοσμούν ορισμένες παιδικές ζωγραφιές, ενώ και ο «Λογό» (και σκιτσογράφος γαρ…) έχει βάλει το χεράκι του!

Τα τραγούδια του δίσκου
01) Ένας ήλιος με γυαλιά (Δ. Γαλάνη)
02) Το ταχυδρομείο (Χρύσανθος)
03) Ταρατατά-ταρατατά (Θ. Ανδρεάδης)
04) Τρι-τριανταφυλλένια (Δ. Γαλάνη)
05) Χορός με τα χρώματα (Ορχηστρικό)
06) Πιο μικρό κι από μικρό (Θ. Ανδρεάδης)
07) Έγινε πουλάκι (Δ. Γαλάνη)
08) Το αίνιγμα (Θ. Ανδρεάδης)
09) Η κυρα-χελώνα (Δ. Γαλάνη)
10) Ελισσάκι-Ελισσώ (Χρύσανθος)
11) Ο Τρίλι  (Δ. Γαλάνη)
12) Με χρωματιστά μολύβια (Χρύσανθος)

ΚΩΣΤΑΣ ΧΑΤΖΗΣ
«ΑΦΙΕΡΩΜΑ» (PHILIPS 6483388)

Η είσοδος στη δεκαετία του ’80 σήμανε την οριστική (ίσως μέχρι νεωτέρας…) παρακμή του πολιτικού τραγουδιού, αλλά και την επαναφορά κάποιων μουσικών ειδών που για αρκετά χρόνια βρίσκονταν στα «μετόπισθεν». Έτσι, με το γενικό σύνθημα «χορέψτε γιατί χανόμαστε» επανήλθαν στο προσκήνιο τα ρεμπέτικα και λαϊκά τραγούδια με τις διάφορες κομπανίες που τα υποστήριζαν και φτάσαμε στο σημείο όλη η Ελλάδα να χορεύει τσιφτετέλι. Σίγουρα υπήρξαν καλές και τίμιες προσπάθειες από αυτά τα γκρουπ, τα περισσότερα όμως αναζητούσαν το εύκολο κέρδος και δούλευαν με προχειρότητα…

Παράλληλα όμως, δεν έπαψαν να υπάρχουν και οι νοσταλγοί του «ελαφρού-ρετρό» τραγουδιού το οποίο άκμασε ιδιαίτερα στη δεκαετία του ’50 (τουλάχιστον στο πρώτο μισό της…). Οι εταιρείες θέλοντας να εκμεταλλευθούν το εν λόγω φαινόμενο, έβγαλαν στη κυκλοφορία μια σειρά από συλλογές με τέτοια κομμάτια είτε με τη μορφή αφιερωμάτων σε συγκεκριμένους ερμηνευτές, είτε «ανάμεικτα» …

Πόσο όμως αυτές οι επανεκδόσεις είχαν τη δύναμη να πάρουν κάποια θέση στα μουσικά πράγματα της εποχής και να παίξουν ενεργό ρόλο; Καλές οι παλιές και σπάνιες ηχογραφήσεις για τους ηλικιακά μεγαλύτερους, ωστόσο η νέα γενιά ήταν σχεδόν απίθανο ν’ ασχοληθεί μ’ αυτές. Έτσι λοιπόν, ίσως ο μοναδικός τρόπος για να μάθει το συγκεκριμένο είδος ήταν να το ακούσει από σύγχρονους ερμηνευτές…

Ο πρώτος που επιχείρησε να συμβάλλει προς αυτή την κατεύθυνση, ήταν ο Κώστας Χατζής. Ο κατ’ εξοχήν τραγουδιστής της «κοινωνικής μπαλάντας» που θριάμβευσε στα χρόνια του ’70 στη μπουάτ «Σκορπιός», αποφάσισε να κοιτάξει λίγο στο παρελθόν και στην εποχή που ξεκινούσε να τραγουδάει. Έτσι, στα τέλη του 1982 κυκλοφορεί το «Αφιέρωμα» μ’ ένα ποτ-πουρί 19 πασίγνωστων και λιγότερο γνωστών «ελαφρών» τραγουδιών της δεκαετίας του ’50.

Η βραχνή αλλά τόσο ζεστή φωνή του αποδίδει με πανέμορφο τρόπο μελωδίες που είχαν την τύχη να γραφτούν από σπουδαίους δημιουργούς (Χαιρόπουλο, Σουγιούλ, Καπνίση, Μουζάκη κ.α.) και να τραγουδηθούν από μεγάλες φωνές όπως του Γούναρη, της Βέμπο, του Πολυμέρη, του Μαρούδα κ.α. Ο ίδιος με σημείωμά του στο οπισθόφυλλο του δίσκου ζητά …συγνώμη απ’ όλους τους παραπάνω για τον τρόπο ερμηνείας του, ωστόσο είναι γνωστή η ταπεινότητα και η σεμνότητα που τον διακρίνουν μια ολόκληρη ζωή κι επί τούτου έγραψε τούτη την αποστροφή…

Η ενορχήστρωση του Κώστα Κλάββα είναι εξαιρετική και δίνει νέα πνοή και «φρεσκάδα» σ’ αυτά τα τραγούδια, που ακούγοντάς τα θαρρείς πως κάποιος κάνει καντάδα κάτω από το παράθυρο της αγαπημένης του. Είναι κρίμα που το άλμπουμ δεν είχε τις πωλήσεις που του άξιζαν, όμως ο Χατζής δεν ενδιαφέρθηκε ποτέ για την εμπορικότητα. Τον ένοιαζε (και φαντάζομαι τον νοιάζει και σήμερα…) να κάνει δουλειές που πρώτα αγγίζουν τη ψυχή και τη καρδιά του και σίγουρα μια τέτοια ήταν κι αυτή…

Πάντως, ακριβώς την ίδια εποχή κυκλοφόρησε ένας δίσκος στο ίδιο στυλ και μορφή (ποτ-πουρί) με τίτλο «Αναμνήσεις» κι ερμηνεύτρια την Αλέκα Κανελλίδου. Μάλλον οι εταιρείες στις οποίες ανήκαν οι δύο τραγουδιστές ανταγωνίζονταν ως προς το ποια θα προλάβαινε να βγάλει πρώτη το εν λόγω υλικό και τελικώς το έβγαλαν μαζί. Μάλιστα, κάποια από τα τραγούδια που υπάρχουν στο άλμπουμ της Κανελλίδου τα βρίσκουμε και στο άλμπουμ του Χατζή! Τι όμορφα που θα ήταν αν οι δυο «βραχνοί» του ελληνικού τραγουδιού ανήκαν τότε στην ίδια εταιρεία και ηχογραφούσαν μαζί έναν τέτοιο δίσκο…

Η διεύθυνση παραγωγής ήταν του Φίλιππου Παπαθεοδώρου και η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο Polysound με ηχολήπτη τον Γιάννη Σμυρναίο.

Τα τραγούδια του δίσκου
01) Χιονάτη (Γ. Μουζάκη-Γ. Οικονομίδη)
02) Ένας φίλος ηρθ’ απόψε απ’ τα παλιά (Γ. Μουζάκη-Φ. Αρία)
03) Αναπνοή μου (Γ. Μουζάκη-Γ. Ασημακόπουλου-Β. Σπυρόπουλου-Π. Παπαδούκα)
04) Γελάς (Κ. Καπνίση-Γ. Οικονομίδη)
05) Το χαμόγελο που λατρεύω (Φ. Παπαθεοδώρου-Γ. Οικονομίδη)
06) Στων ματιών της τις θάλασσες (Ν. Ζαχά-Γ. Οικονομίδη)
07) Να με παίρνανε τα σύννεφα (Λ. Ραπίτη-Μ. Τραϊφόρου)
08) Τα δυο σου χέρια (Ν. Γιάκοβλεφ-Κ. Κοφινιώτη)
09) Χαρά μου (Τ. Μωράκη-Γ. Οικονομίδη-Κ. Πρετεντέρη)
10) Ήρθες σαν την άνοιξη (Τ. Μωράκη-Κ. Κοφινιώτη)
11) Θα σε πάρω να φύγουμε (Γ. Σπάρτακου-Αλ. Σακελλάριου)
12) Μη σε τρομάζουν τα γκρίζα μαλλιά μου (Ν. Γούναρη-Κ. Κοφινιώτη)
13) Γλυκά μου μάτια (Ν. Γούναρη)
14) Κοντά στο τζάκι (Ν. Ζαχά-Κ. Κοφινιώτη)
15) Τι κι αν χαθείς (Χρ. Χαιρόπουλου)
16) Δυο πράσινα μάτια (Δ. Κατριβάνου-Κ. Κιούση)
17) Άστα τα μαλλάκια σου (Μ. Σουγιούλ-Χρ. Γιαννακόπουλου-Αλ. Σακελλάριου)
18) Σου έχω τόση αδυναμία (Ζ. Ιακωβίδη-Γ. Βέλλα-Γ. Ασημακόπουλου-Β. Σπυρόπουλου-Π. Παπαδούκα)
19) Τι ειν’ αυτό που το λένε αγάπη (Τ. Μωράκη-Γ. Φερμάνογλου)

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Please enter your comment!
Please enter your name here