Η Μαντώ στο Music Corner! (3/10/2011)

«Ίσως η πτώση πωλήσεων cd να έχει και τη θετική της πλευρά. Αφού δε θα πουλήσουμε ας βγάλουμε τουλάχιστον κάτι που μας αρέσει!»…

Συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης στη Μαριάνα Πουτακίδου
Φωτογράφηση: Ιωάννα Γκόγκου
Music Corner – 3/10/2011

Η μικρή Αδαμαντία Σταματοπούλου έκανε την πρώτη της καλλιτεχνική εμφάνιση μόλις 12 ετών, στη μουσική παράσταση «Jesus Christ Superstar». Στην πρώτη της δισκογραφική απόπειρα με τίτλο «Fill Me Up / Love Me Baby» μας συστήθηκε ως Mandy, αλλά ως Μαντώ ήταν που τη γνωρίσαμε και την αγαπήσαμε, σε μια πορεία που ξεκινάει από το 1989 και φτάνει μέχρι σήμερα. Μετράει ούτε λίγο ούτε πολύ 23 δίσκους, που στην πλειοψηφία τους έχουν γίνει χρυσοί, ενώ έχει συνεργαστεί με κάποια από τα μεγαλύτερα ονόματα της ελληνικής μουσικής σκηνής.

Με αφορμή την κυκλοφορία της νέας της δισκογραφικής δουλειάς με τίτλο «Perfection», η Μαντώ μας υποδέχτηκε στο σπίτι της και μας μίλησε μεταξύ άλλων για το σημερινό δισκογραφικό τοπίο, την ένδοξη, για την ελληνική μουσική, δεκαετία του ’90, καθώς και για τους νέους ρόλους που έχει κληθεί να αναλάβει, αυτούς της μητέρας, αλλά και της καθηγήτριας φωνητικής…

Music Corner: Ο νέος δίσκος σας με τίτλο «Perfection» μετράει λίγες μέρες στα ράφια των δισκοπωλείων. Θέλετε να μας μιλήσετε γι’ αυτή την κυκλοφορία;
Μαντώ: Η καινούρια μου δισκογραφική δουλειά είναι σαν φυσική συνέχεια της προηγούμενης, του «Μαντώ ΙΙ». Κάναμε μία συλλογική δουλειά με τραγούδια επηρεασμένα από τη διεθνή pop και rock σκηνή, γι’ αυτό και έχουν έναν πιο international ήχο. Στο προηγούμενο album είχαμε μόνο δύο αγγλόφωνα κομμάτια. Τώρα τα κάναμε τέσσερα, συν ένα ιταλικό και έτσι ο δίσκος έχει μισά ελληνικά και μισά ξενόγλωσσα τραγούδια. Ο τίτλος έχει να κάνει με την ποιότητα του ήχου και με την ποιότητα της δουλειάς. Πάντα ήμουν τελειομανής όσον αφορά τη μουσική, τα τραγούδια, τον ήχο και την παραγωγή, γι’ αυτό επιλέξαμε και αυτό τον τίτλο, που συμπίπτει βέβαια να βρίσκεται και στο στίχο ενός τραγουδιού.

Music Corner: Για να βγει τελικά αυτό το αποτέλεσμα, πόσο καιρό βρισκόσασταν στο studio;
Μαντώ: Αυτό το album το ετοιμάζαμε σχεδόν δύο χρόνια. Κάναμε πολύωρη και σκληρή δουλειά, αλλά και αυστηρή επιλογή τραγουδιών. Από τα πολλά τραγούδια που γράψαμε επιλέξαμε μόνο τα δέκα. Το ένα μάλιστα το «Il paradiso nascera», το κάναμε και σε ιταλικό και σε ελληνικό στίχο. Όταν το γράφαμε μας ήρθε αυθόρμητα ιταλικός στίχος, εξαιτίας της μελωδίας του, που παραπέμπει στην ιταλική μουσική. Έτσι παρόλο που γράψαμε και ελληνικό στίχο είπαμε να το κρατήσουμε και στις δύο γλώσσες.

Music Corner: Δυσκολευτήκατε με τα ιταλικά στην ηχογράφηση του τραγουδιού;
Μαντώ: Δε γνωρίζω πάρα πολύ καλά ιταλικά, αλλά επειδή γνωρίζω πολύ καλά αγγλικά και γαλλικά, τα ιταλικά, που είναι μια γλώσσα συγγενής, μου ήταν οικεία.

Music Corner: Στο ένθετο αναφέρεται πως ο δίσκος αφιερώνεται στα άτομα που πάσχουν από ανίατες ασθένειες. Τι ήταν αυτό που σας παρακίνησε να κάνετε αυτή την αφιέρωση;
Μαντώ: Κάποια πολύ αγαπημένα μου πρόσωπα, που βρίσκονται σε αυτή την πολύ δύσκολη θέση.

Music Corner: Ας μην επεκταθούμε σε κάτι τόσο προσωπικό. Στο «Perfection» συνυπογράφετε μουσικά ορισμένα κομμάτια. Εκτός από το ερμηνευτικό σας χάρισμα είναι γνωστό από παλιά και το ταλέντο σας στη σύνθεση. Υπάρχει κάποιος άνθρωπος του οποίου η γνώμη μετράει για σας και ακούει πρώτος αυτά που γράφετε;
Μαντώ: Πολλοί άνθρωποι. Κατ’ αρχήν από τη δισκογραφική μου εταιρεία ο παραγωγός μου ο Βίκτωρας Πολυδώρου, η Μάρη Γερμανάκου που είναι η παραγωγός του cd, οι Πήγασος, αλλά και από την οικογένειά μου, η μητέρα μου, ο πατέρας μου και τα παιδιά μου.

Music Corner: Από την άλλη πλευρά, ενώ σας έχουμε συνηθίσει στο ρόλο του συνθέτη, πιο λίγες είναι οι φορές που το όνομά σας βρίσκεται στη θέση του στιχουργού. Είναι πιο δύσκολα “νερά” αυτά σε σχέση με τη σύνθεση;
Μαντώ: Θα το τοποθετούσα λίγο διαφορετικά. Είναι “νερά” αλλουνού. Εγώ έχω σπουδάσει μουσική, δεν έχω σχέση με τη γραφή γενικότερα. Όταν γράφω το κάνω εμπειρικά, θέλοντας να εκφράσω κάποια συναισθήματά μου. Από εκεί και πέρα ο τομέας μου είναι η μουσική. Αυτό έχω σπουδάσει και αυτό ξέρω να κάνω. Αυτό μου βγαίνει πιο φυσικά, πιο άνετα και πιο εύκολα.

Music Corner: Η κυκλοφορία του νέου δίσκου είναι πολύ πρόσφατη. Πώς διαχειρίζεστε το κομμάτι της διαφήμισης, των δημοσίων σχέσεων και της προώθησης κάθε καινούρια σας δουλειάς;
Μαντώ: Σίγουρα οι εποχές δεν είναι πολύ ευνοϊκές για τη δισκογραφία, το ξέρουμε όλοι αυτό. Λόγω του Internet, λόγω του YouTube τα τραγούδια πλέον υπάρχουν και κυκλοφορούν παντού. Αυτό υποβαθμίζει πάρα πολύ το cd σαν προϊόν. Ο κόσμος εφόσον μπορεί να βρει εύκολα από το σπίτι του ένα τραγούδι, πολύ απλά δεν πάει να το αγοράσει, κάτι που κανονικά θα έπρεπε να κάνει. Σίγουρα η προώθηση ενός cd είναι μια πάρα πολύ δύσκολη υπόθεση στις μέρες μας. Προσπαθούμε με όλες μας τις δυνάμεις, κάνουμε ότι μπορούμε για να προσαρμοστούμε στην εποχή. Δυστυχώς οι παλαιότερες εποχές, όπως η δεκαετία του ’90, έχουν φύγει ανεπιστρεπτί. Τότε υπήρχαν τα ραδιόφωνα που ήταν πιο ανεξάρτητα και έπαιζαν αυτό που ζητούσε ο κόσμος και όχι αυτό που είναι προγραμματισμένο. Από την άλλη πλευρά υπήρχαν πολύ περισσότερα δισκοπωλεία, γιατί ο κόσμος αγόραζε το προϊόν πολύ περισσότερο. Υπήρχαν μεγαλύτερες πωλήσεις. Ο χρυσός δίσκος ήταν στις 50.000 πωλήσεις. Μετά άρχισε να κατεβαίνει σιγά-σιγά. Εγώ ευτυχώς το πρόλαβα αυτό το “50.000”. Τώρα είναι στις 6.000 και θα κατέβει κι άλλο…

Music Corner: Τώρα προσπαθούν να μετρήσουν και τα digital downloading.
Μαντώ: Ναι, αλλά η απήχηση είναι ελάχιστη ακόμα έως ανύπαρκτη. Είναι μηδαμινές οι ψηφιακές πωλήσεις στην Ελλάδα. Στο εξωτερικό είναι λίγο πιο προχωρημένοι σε αυτά τα θέματα. Έξω βέβαια ο κόσμος δεν κατεβάζει παράνομα μουσική. Δεν ξέρω πώς το έχουν καταφέρει.

Music Corner: Έχουν ίσως διαφορετική παιδεία.
Μαντώ: Δεν είναι μόνο θέμα παιδείας. Είναι και θέμα περιορισμών. Στο εξωτερικό έχουν βρει μηχανισμούς και αντιμετωπίζουν το παράνομο κατέβασμα. Γίνεται πιο αυστηρός έλεγχος. Εδώ κυκλοφορούν όλα παντού. Είναι δυστυχώς όλα χύμα. Έτσι το cd ως προϊόν φθίνει. Δεν ξέρω πλέον τι μπορούμε να περιμένουμε. Οι τραγουδιστές στο εγγύς μέλλον υπό αυτές τις συνθήκες, μπορεί να μην είναι σε θέση να κάνουν δισκογραφία.

Music Corner: Αν άλλαζε η μορφή; Να μην υπάρχει το απτόcd με το booklet όπως το ξέρουμε.
Μαντώ: Να είναι σε ψηφιακή μορφή; Αυτό είναι λίγο χαοτικό.

Music Corner: Εσείς θα προχωρούσατε στην κυκλοφορία ενός δίσκου μόνο ψηφιακά;
Μαντώ: Μέσα στο Internet κυκλοφορούν αμέτρητα ψηφιακά τραγούδια. Εκεί μπορεί οποιοσδήποτε να ανεβάσει ένα home demo. Εκατομμύρια μουσικοί και τραγουδιστές ανεβάζουν τραγούδια καθημερινά. Δεν ξέρω κατά πόσο θα είχε αποτέλεσμα. Η δουλειά σου μπορεί να μην ανακαλυφθεί ποτέ από τον κόσμο, εξαιτίας αυτού του χάους.

Music Corner: Αν και είναι νωρίς ακόμα, αυτή τη μία εβδομάδα κυκλοφορίας, ποια βλέπετε να είναι η ανταπόκριση των μέσων στην καινούρια σας δουλειά;
Μαντώ: Πολύ θετική, πολύ καλή! Τους αρέσει η δουλειά γιατί είναι «απαλλαγμένη» από την αγωνία του hit. Το να βγάλουμε μπροστά το εύκολο κομμάτι για να πουλήσουμε περισσότερο. Ίσως τελικά και η έλλειψη πωλήσεων να έχει και τη θετική της πλευρά. Αφού δε θα πουλήσουμε που δε θα πουλήσουμε, ας βγάλουμε τουλάχιστον κάτι που μας αρέσει (γέλια). Εγώ δεν ήμουν ποτέ υπέρ του τραγουδιού «τσιχλόφουσκα». Κάποιες φορές στο παρελθόν βγάζαμε μπροστά το πιο εμπορικό κομμάτι και κάποια άλλα τραγούδια που ήταν αριστουργήματα χάνονταν. Τώρα είμαστε απαλλαγμένοι από αυτό το άγχος. Στο προηγούμενο album βγήκαμε με το «Δως μου λόγο να σωθώ», ένα δύσκολο κομμάτι που δεν το λες εμπορικό. Ήταν όμως αυτό το τραγούδι ένας σταθμός για μένα. Απέκτησα εξαιτίας αυτού του κομματιού ένα καινούριο κοινό, μια γενιά που δεν την είχα. Είναι ένα από τα σπουδαιότερα τραγούδια που έχω πει στην καριέρα μου. Με τον ίδιο τρόπο συνεχίζουμε και με αυτό το album. Σκέψου ότι δεν έχουμε βγάλει πρώτο single και δεν ξέρω αν θα βγάλουμε. Ας υπάρχει το album και ας επιλέξει ο κόσμος ποιο τραγούδι του αρέσει περισσότερο.

Music Corner: Συνήθως η επιλογή του πρώτου single έχει να κάνει με το κομμάτι που θα επιλεχθεί να οπτικοποιηθεί.
Μαντώ: Δεν ξέρω αν θα κάνουμε videoclip. Δεν ξέρω τι νόημα έχει να γίνει πλέον. Οι θαυμαστές το ζητάνε. Δεν συνεπάγεται όμως πωλήσεις. Άμα ένα album είναι καλό είναι διαχρονικό. Είχα την τύχη να πω στην καριέρα μου τραγούδια που παίζονται ακόμα. Και αυτό το album έχει τέτοια τραγούδια, που δεν τα βαριέσαι.

Music Corner: Το αντικείμενο των σπουδών σας στην Αμερική είχε να κάνει με τη φωνητική και το music production. Στο δεύτερο σκέλος εντάσσεται η δουλειά «Πλανήτης Ελλάς» και η αναζήτηση νέων ταλέντων;
Μαντώ: Ο «Πλανήτης Ελλάς» είναι μια δισκογραφική δουλειά την επιμέλεια της οποίας έχει η εταιρεία μου. Εγώ είχα τη διεύθυνση παραγωγής. Βοήθησα στην επιλογή των τραγουδιών, στον ήχο, στις διαδικασίες του studio. Είναι μια πολυσυλλεκτική δουλειά, πιο παραδοσιακή και έντεχνη, μια πρόκληση για μένα. Έχει πολύ ωραίο, ψαγμένο στίχο και κυκλοφορεί εντός των ημερών. Καινούργια ταλέντα ψάχνουμε πάντα, σε συνεργασία με την εταιρεία μου, για να αναλάβουμε νέα projects.

Music Corner: Η Polymusic, η δισκογραφική εταιρεία που ανήκετε, δίνει την ευκαιρία σε οποιονδήποτε θέλει με 5.500 ευρώ να κυκλοφορήσει το δικό του album. Ποια είναι η γνώμη σας γι αυτή η πρωτοβουλία;
Μαντώ: Είναι πολύ καλή πρωτοβουλία και συνάδει με την εποχή μας, διότι σήμερα υπάρχουν μεγάλες οικονομικές δυσκολίες. Δίνει μια ευκαιρία σε τραγουδιστές με πάρα πολύ μικρό budget να κάνουν την προσωπική τους δουλειά. Πριν από κάποια χρόνια αυτό το ποσό δε θα το συζητούσαμε καν. Ήταν το δεκαπλάσιο για ένα album. Τώρα, με ελάχιστο κέρδος και αρκετά μικρό κόστος, θέλει να προβάλει δουλειές νέων καλλιτεχνών. Αυτή είναι η όλη ιδέα και έτσι μου πρότειναν και μένα να αναλάβω την παραγωγή.

Music Corner: Συμπληρώνετε αισίως τριάντα χρόνια παρουσίας στα μουσικά πράγματα, με μια πορεία που αγκαλιάζει μια ευρεία γκάμα ήχων pop, λαϊκών, rock… Ποια θεωρείτε ότι είναι τελικά η μουσική σας ταυτότητα;
Μαντώ: Η μουσική μου ταυτότητα είναι international. Η εξειδίκευσή μου είναι πάνω στη διεθνή μουσική. Αυτό σπούδασα στην Αμερική και αυτό ξέρω καλά. Είναι το στυλ της Celine Dion και της Whitney Houston. Πάνω εκεί πατάει η φωνή μου. Προέρχομαι από τη Barbara Streisand και τον Stevie Wonder. Επειδή αυτό είναι δύσκολο είδος μπορώ και λέω και άλλα πράγματα που είναι πιο εύκολα. Έχω περάσει από την jazz, τη soul, από rock και fusion και πολλά άλλα. Αυτά τα είδη μου επέτρεψαν να έχω αυτή τη γκάμα και στην ελληνική μουσική, Ένας καλός τραγουδιστής πρέπει να μπορεί να τα πει όλα, αλλά σαν τραγουδίστρια ανήκω στην international σκηνή.

Music Corner: Έχετε αμέτρητες επιτυχίες στο ενεργητικό σας. Μπαίνοντας στο YouTube να ακούσω τραγούδια σας, από τη δεκαετία του ’90 κατά βάση, διάβασα σχόλια ανθρώπων και τα περισσότερα είχαν μια νοσταλγική νότα για εκείνη την περίοδο, που όπως φαίνεται για εκείνους είχε μια αθωότητα. Εσείς το βλέπετε αυτό;
Μαντώ: Η δεκαετία του ’90 ήταν η χρυσή δεκαετία της ελληνικής μουσικής! Το λέω και ανατριχιάζω, γιατί είχα την τύχη να το ζήσω. Ό,τι έβγαινε εκείνη την περίοδο ήταν διαμάντι. Βγήκαν πολλοί σπουδαίοι καλλιτέχνες τότε. Μιλάω για την προ Internet εποχή. Μόλις που ξεκινούσε στα τέλη της να μπαίνει στη ζωή μας το Internet, τα realities και τα talent shows. Κυκλοφορούσαν καταπληκτικές δουλειές σε όλα τα είδη. Λυπάμαι που θα το πω, αλλά σήμερα σπανίζουν αυτά. Δεν ακούω πια την πρωτοτυπία και δεν βλέπω την προσωπικότητα του καλλιτέχνη. Υπάρχει μια μονοτονία. Ανοίγω το ραδιόφωνο και δεν μπορώ να καταλάβω ποιος είναι αυτός που τραγουδάει. Δεν μπορώ να ξεχωρίσω πλέον τις φωνές. Αυτό βέβαια δεν ισχύει για όλους. Πάντως σίγουρα προτιμώ εκείνη την εποχή και καταλαβαίνω τη νοσταλγία του κοινού στα σχόλιά του, όχι μόνο για τα δικά μου τραγούδια, αλλά και για τραγούδια άλλων καλλιτεχνών που μεσουρανήσαμε εκείνη την εποχή. Κι εγώ η ίδια τη νοσταλγώ. Τότε είχαμε πεδίο να κινηθούμε. Υπήρχαν περισσότεροι χώροι. Ο πήχης ήταν πιο ψηλά και κάναμε πιο δύσκολες δουλειές. Τα live ήταν πιο ψαγμένα γιατί κάναμε έξι μήνες πρόβες για να ανεβάσουμε ένα πρόγραμμα. Δουλεύαμε έξι και επτά μέρες την εβδομάδα. Ο κόσμος είχε την ευκαιρία να κυκλοφορήσει σε πολύ ωραίους και αξιόλογους χώρους. Και σήμερα υπάρχουν, αλλά αναλογικά είναι πολύ λιγότεροι. Έχει πέσει το επίπεδο και είναι πιο δύσκολα για μας.

Music Corner: Με τους καλλιτέχνες αυτής της χρυσής δεκαετίας έχετε επαφές;
Μαντώ: Κρατάμε ναι. Πιο πολύ μιλάω με τη Σοφία Αρβανίτη.

Music Corner: Είπατε ότι είναι δύσκολο σήμερα να ξεχωρίσει μια φωνή. Εσείς παρόλα αυτά ξεχωρίζετε φωνές, από όποιο είδος και αν προέρχονται, που είναι η ελπίδα των δεκαετιών του 2000;
Μαντώ: Δεν μπορώ ποτέ να μιλάω προσωπικά γιατί είναι αντισυναδελφικό να αδικώ τους υπόλοιπους. Θα μιλήσω γενικότερα. Υπάρχουν κάποια άτομα που είναι ελπιδοφόρα. Δεν ξέρουμε τι θα γίνει στο μέλλον και τι έχουν να μας δείξουν Αυτό που παρατηρώ μετά λύπης μου, είναι να γίνονται όλοι πολύ εύκολα και γρήγορα τραγουδιστές, χωρίς να έχουν την εμπειρία να διαχειριστούν το ταλέντο και τη φωνή τους. Αν δεν έχεις την προσωπικότητα να διαχειριστείς τις καταστάσεις γύρω σου, πολύ απλά σε διαδέχεται ο επόμενος. Γι’ αυτό και βλέπουμε ότι τραγουδιστές που βγαίνουν και κάνουν ένα ή δύο τραγούδια μετά χάνονται. Δεν έχουν διάρκεια. Αυτό γίνεται από λάθος διαχείριση και η λάθος διαχείριση προέρχεται από την έλλειψη εμπειρίας. Όλα αυτά τα talent shows είναι παγίδα για τους καινούργιους τραγουδιστές. Θα έπρεπε να «ψηθούν» στο χώρο. Ο καριερίστας καλλιτέχνης πρέπει να είναι ο καλύτερος manager του εαυτού του. Αν δεν είναι, και το μεγαλύτερο ταλέντο της γης να έχει, τελικά θα χαθεί. Αυτό αποκτιέται μόνο με την εμπειρία και τη γνώση μέσα από τη δουλειά.

Music Corner: Όμως το management έχει φύγει από τα νέα παιδιά. Ειδικά αυτοί που βγαίνουν από τα reality, υπογράφουν κατευθείαν συμβόλαιο και όλες οι επόμενες κινήσεις τους είναι εξαρχής καθορισμένες από τις εταιρείες.
Μαντώ: Έτσι όμως χάνουν την ταυτότητά τους. Δε μαθαίνουν ποτέ πώς πρέπει να διαχειριστούν τον εαυτό τους. Τους χρησιμοποιούν και μετά τους πετάνε. Είναι μια πολύ μεγάλη παγίδα. Επειδή ασχολούμαι με τη διδασκαλία, διδάσκω στο ωδείο του Γιώργου Φακανά, φωνητική τέχνη, stage και studio performance, λυπάμαι γιατί βλέπω παιδιά με πολύ ταλέντο, που δεν έχουν τα μέσα να αποκτήσουν την εμπειρία που χρειάζεται. Η δική μου η γενιά είχε τόσες πολλές επιλογές, είχε την τριβή με το μικρόφωνο, με τον κόσμο, αλλά και με τα στραβοπατήματα και τα λάθη, από τα οποία όμως μάθαμε. Τώρα κάποιος πρώτα κάνει καριέρα και μετά κάνει το λάθος! Αυτό το λάθος όμως είναι μοιραίο. Αν είσαι ψηλά και κάνεις λάθος, τελείωσες.

Music Corner: Για κάποιον που στέκεται απ’ έξω και γνωρίζει το οικογενειακό σας υπόβαθρο, η ενασχόλησή σας με τη μουσική φαινόταν σχεδόν προδιαγεγραμμένη. Υπήρξε κάποια στιγμή που να σκεφτήκατε να ασχοληθείτε με κάτι άλλο;
Μαντώ: Ήθελα να σπουδάσω Νομική και μάλιστα ήθελα να μπω στο Διπλωματικό Σώμα, γιατί από μικρή μάθαινα πολλές ξένες γλώσσες και γενικά ήμουν πολύ καλή μαθήτρια. Όμως με το που τελείωσα το Λύκειο είχα ήδη βγάλει δύο δίσκους, οπότε δεν υπήρχε χρόνος για κάτι τέτοιο. Μετά η ζωή μου άρχισε να είναι μέσα σε ένα αεροπλάνο για συναυλίες και σπουδές. Έτσι αφοσιώθηκα εξολοκλήρου στη μουσική και το τραγούδι.

Music Corner: Με τα τόσα προβλήματα που ήδη συζητήσαμε, αλλά και μετά από τόσα χρόνια παρουσίας, τι είναι αυτό που σας κάνει να θέλετε ακόμα να βρίσκεστε στον «κόσμο» της μουσικής;
Μαντώ: Όσο ζω θέλω να τραγουδάω και να κάνω μουσική. Είναι σαν το αίμα που κυλάει μέσα μου. Έτσι κυλάει και η μουσική. Δε θα μπορούσα ποτέ να ζήσω χωρίς αυτή.

Music Corner: Δεν υπάρχει κάτι που θα σας έκανε να σταματήσετε;
Μαντώ: Μόνο αν χάσω τη φωνή μου. Αυτό που έχω περιορίσει πάρα πολύ, γιατί πλέον είμαι και μητέρα, είναι οι νυχτερινές εμφανίσεις, τις οποίες δεν επιθυμώ πια όπως παλαιότερα. Δε έχω ούτε το χρόνο, αλλά ούτε και τη διάθεση. Τα παιδιά μου με χρειάζονται. Είναι μικρά ακόμα και από το μεσημέρι και μετά που γυρνάνε από το σχολείο θέλω να είμαι μαζί τους.

Music Corner: Υπήρξε και μια μικρή συνειδητή μουσική διακοπή ακριβώς γι’ αυτό το λόγο. Τώρα που πέρασε ο καιρός…
Μαντώ: Και ξεπεταχτήκανε (γέλια)…

Music Corner: Ναι, βλέπετε να συμβαδίζουν πιο άνετα ο ρόλος της μουσικού με το ρόλο της μητέρας;
Μαντώ: Όσο μεγαλώνουν τα παιδιά και αυτονομούνται θα είναι λίγο πιο εύκολο για μένα. Ακόμα όμως είναι πολύ μικρά. Η κόρη μου είναι έξι, τώρα πήγε Α’ Δημοτικού. Ο γιος μου πάει Γ’ Δημοτικού. Ακόμα είμαστε στα δύσκολα. Έχουν τα διαβάσματα και τις δραστηριότητές τους. Δε μένει προσωπικός χρόνος. Ο χρόνος που μένει αφιερώνεται στη σύνθεση, στη διδασκαλία και την μουσική παραγωγή. Εάν υπάρξει κάτι αξιόλογο από θέμα εμφανίσεων και θελήσω να το κάνω, θα το κάνω, αλλά δεν είναι στις προτεραιότητές μου αυτή τη στιγμή.

Music Corner: Τρία χρόνια πριν στο ερώτημα αν θα θέλατε να ζήσετε και να μεγαλώσετε τα παιδιά σας στην Αμερική απαντήσατε κατηγορηματικά «όχι». Έτσι όπως είναι η κατάσταση πλέον στη χώρα μας, η απάντησή σας, γενικά για μια ζωή στο εξωτερικό, εξακολουθεί να είναι αρνητική;
Μαντώ: Η κρίση είναι παγκόσμια δεν είναι μόνο ελληνική. Κανένας δεν μπορεί να ξέρει τι μέλλει γενέσθαι. Θέλω να πιστεύω ότι θα έχουμε αίσιο τέλος, γιατί μου αρέσει να είμαι αισιόδοξη στη ζωή μου. Δε θα μπω στη διαδικασία να πω ότι «Αχ! Θα χρεοκοπήσουμε», «Θα γυρίσουμε στη δραχμή» και όλα αυτά που ακούγονται. Προσωπικά δεν πιστεύω τίποτα από όλα αυτά. Είναι ένα παιχνίδι κερδοσκόπων όλο αυτό που γίνεται. Κάποια στιγμή, αργά ή γρήγορα, θα λυθεί. Θα περάσουμε δύσκολα μέχρι να λυθεί, γιατί το χρέος είναι μεγάλο. Θα γίνει όμως ένα «κούρεμα», θα μικρύνει, θα γίνει πιο διαχειρίσιμο και θα γυρίσουμε σιγά-σιγά, αν όχι εκεί που ήμασταν, τουλάχιστον σε ένα καλύτερο επίπεδο απ’ ότι είμαστε τώρα. Τώρα αν θα ήθελα να μεγαλώσω τα παιδιά μου έξω… Εδώ γεννήθηκα και την αγαπώ την Ελλάδα. Θα ήθελα να ζήσουν εδώ. Αν όμως επιλέξουν εκείνα να ζήσουν στο εξωτερικό θα τα ακολουθήσω. Σίγουρα πάντως θα ήθελα να σπουδάσουν έξω. Αυτό το έχω σαν στόχο.

Music Corner: Επειδή η παιδεία στην Ελλάδα είναι στην κατάσταση που είναι;
Μαντώ: Επειδή αυτή τη στιγμή 29 Πανεπιστήμια είναι κλειστά. Αυτό τα λέει όλα.

Music Corner: Να πάμε λίγο στις συνεργασίες σας. Έχετε συνεργαστεί με κάποια από τα μεγαλύτερα ονόματα του χώρου. Ποιες συνεργασίες ξεχωρίζετε ως σταθμούς στην πορεία σας;
Μαντώ: Πολλές. Κατ’ αρχήν ο Κώστας Χαριτοδιπλωμένος, που ήταν και ο άνθρωπος που με έβαλε στο χώρο. Συμμετείχα φωνητικά στις δουλειές του, αλλά ήταν κι εκείνος που μαζί με το Βασίλη Δερτιλή ήταν οι παραγωγοί του «Fill me up», του πρώτου μου album. Ο Μίμης Πλέσσας και ο Γιώργος Χατζηνάσιος, οι όποιοι με είχαν αναλάβει όταν στα δώδεκα πρωτοβγήκα στο musical.

Music Corner: Από μικρή στα βάσανα…
Μαντώ: Ξεκίνησα από το θέατρο και σιγά-σιγά μπήκα στη δισκογραφία. Δούλευα σαν jazz τραγουδίστρια σε ένα τρίο και μετά πήγα στην pop μουσική. Έπειτα ήταν ο Αλέξης Παπαδημητρίου και η Εύη Δρούτσα.  Ο Γιώργος Θεοφάνους με τον οποίο είχαμε συνεργασία σταθμό. Το «Αισθήσεις» ακόμα το τραγουδάει ο κόσμος και θεωρώ ότι είναι και ένα από τα καλύτερα τραγούδια που έχει γράψει. Η συνεργασία μου με το Στέφανο Κορκολή ήταν εξίσου σπουδαία, έβγαλε πολύ όμορφα τραγούδια. Κομμάτια πολύ πετυχημένα έκανα και με το Φοίβο, όπως το «Δανεικά».

Music Corner: Αναφέρατε πάρα πολλά ονόματα. Στις συνεργασίες σας πρέπει να είστε πολύ εύκολος άνθρωπος.
Μαντώ: Ναι, πάρα πολύ και έχω συνεργαστεί με όλους! Προσπαθώ να μην ξεχάσω κανένα. Φυσικά και οι Πήγασος που είναι οι συνεργάτες μου τη τελευταία πενταετία. Έχουμε πολλά κοινά με τα παιδιά. Κι εκείνοι σπούδασαν και έκαναν καριέρα στην Αμερική και μετά ήρθαν εδώ και έτσι έχουμε κοινά ακούσματα και νοοτροπία.

Music Corner: Φαντάζομαι μετά από τόσα χρόνια έχετε την ευχέρεια να επιλέγετε εσείς τους συνεργάτες σας.
Μαντώ: Αυτό πάντα το έκανα.

Music Corner: Συνήθως όμως είναι δύσκολο, τουλάχιστον στο ξεκίνημα κάποιου, να μπορεί να το κάνει αυτό. Εσείς με ποια κριτήρια επιλέγετε τα άτομα με τα οποία θα συνεργαστείτε;
Μαντώ: Κάνω …έρευνα αγοράς (γέλια)! Κοιτάω ποιος έχει γράψει τι. Αν μου αρέσει αυτό που έχει γράψει προχωράμε σε συνεργασία. Δεν κάνω διακρίσεις του τύπου: «αυτό το κομμάτι το έχει γράψει εκείνος, οπότε απαγορεύεται». Δεν έχω κανένα πρόβλημα. Ας το έχει γράψει και ο …περιπτεράς της γειτονιάς μου, αν είναι ένα πολύ σπουδαίο κομμάτι, θα το τραγουδήσω με μεγάλη ευχαρίστηση. Πάντα το κριτήριό μου ήταν το τραγούδι και η μουσική.

Music Corner: Συμβιβασμούς έχετε κάνει;
Μαντώ: Σχετικά πράγματα. Δε χρειάστηκε. Ευτυχώς είμαι από τις προνομιούχες. Θα έλεγα ότι μου ήρθαν κάπως εύκολα τα πράγματα.

Music Corner: Είχατε το πρώτο website και το πρώτο fan club στην Ελλάδα. Αυτό δείχνει έναν άνθρωπο που σέβεται το κοινό του και επιδιώκει την επικοινωνία μαζί του. Με βάση αυτό τον πρότερο «έντιμο βίο» και τα τωρινά δεδομένα δεν μπορώ παρά να υποθέσω πως είστε ψηφιακά δικτυωμένη στα νέα μέσα…
Μαντώ: Κινούμαι πάρα πολύ ψηφιακά. Ανακοινώνω στο Facebook αυτά που κάνω. Τα παρακολουθώ, όχι όμως μανιωδώς. Την τεχνολογία πρέπει να τη χρησιμοποιείς εσύ και όχι να σε χρησιμοποιεί εκείνη. Πάντα προτιμώ την ανθρώπινη επικοινωνία παρά τη διαμεσολαβημένη μέσω διαδικτύου και πάντα ήμουν άνθρωπος που μου άρεσε να κάνω βήματα μπροστά. Δε μου άρεσε η στασιμότητα. Όταν ξεκινούσα την καριέρα μου έλεγα: «τι θα κάνω παρακάτω»; Ο κόσμος ήταν γεμάτος fan club αλλά εδώ δεν είχαμε. Είπα ότι θα κάνω ένα fan club. Πολύ πριν την εμφάνιση του Internet.

Music Corner: Υπάρχει ακόμα;
Μαντώ: Υπάρχει, αλλά όχι όπως ήταν τότε.

Music Corner: Έχει αλλάξει κι αυτό μορφή;
Μαντώ: Δυστυχώς. Έχουν γίνει πια απρόσωπα τα πράγματα. Γι’ αυτό και αναπολούμε την εποχή που ο θαυμαστής περίμενε το γράμμα. Ήταν μη κερδοσκοπικό fan club, δεν υπήρχε συνδρομή. Υπήρχε μια ταχυδρομική θυρίδα. Εκεί έστελνε ο καθένας το γράμμα με τα στοιχεία του. Γινόταν μέλος και έπαιρνε την κάρτα, που είχε μια φωτογραφία μου και τον αύξοντα αριθμό του μέλους. Με αυτή την κάρτα είχαν και πολλά προνόμια! Μεγάλη έκπτωση σε ασφαλιστικά προγράμματα, σε θεατρικές παραστάσεις κ.α. Ήμασταν πολύ οργανωμένοι. Υπήρχε ολόκληρη ομάδα και όλο αυτό γινόταν μέσω αλληλογραφίας. Έτσι είχε τη ζεστασιά και την ανθρωπιά που δυστυχώς σήμερα δεν τη νιώθουμε. Είναι πιο παγωμένες οι σχέσεις των ανθρώπων. Οι καινούριες γενιές μπορεί να τα ακούνε αυτά και να γελάνε. Υπήρχε όμως τότε η ομορφιά του γράμματος.

Music Corner: Στην πιο απρόσωπη ηλεκτρονική επικοινωνία του σήμερα μπαίνετε στη διαδικασία να απαντήσετε η ίδια;
Μαντώ: Κατά βάση ναι, αλλά για να είμαι απόλυτα ειλικρινής έχω και διαχειριστές, γιατί έχω δύο προφίλ με χιλιάδες μέλη και δεν μπορώ να ανταπεξέλθω μόνη μου. Μπαίνω όμως καθημερινά, βλέπω όλα τα posts, απαντάω σε όσα με αφορούν και ελέγχω την κατάσταση. Σε όποια site έχω προφίλ τα παρακολουθώ.

Music Corner: Πέρυσι σας είδαμε στο πλευρό του Γιώργου Μαργαρίτη. Φέτος με την κυκλοφορία και του «Perfection» μπαίνετε σε σκέψεις για το χώρο που θα δουλέψετε το χειμώνα;
Μαντώ: Πολλά πράγματα είναι υπό συζήτηση. Δεν έχει αποφασιστεί κάτι. Δεν υπάρχουν και πάρα πολλές επιλογές. Αν κάποιος καλλιτέχνης θέλει να εμφανιστεί και πρέπει να καθίσει να σκεφτεί αν του ταιριάζει ο χώρος ή αν ταιριάζει εκείνος στο χώρο, το πιο πιθανό είναι να μείνει σπίτι του.

Music Corner: Υπάρχουν όμως και οι πιο μικρές σκηνές.
Μαντώ: Και εκεί είναι εξίσου δύσκολα τα πράγματα. Είμαστε και “κακομαθημένοι” εμείς από το παρελθόν. Έχουμε μάθει αλλιώς και τώρα όλα αυτά μας φαίνονται λίγο μίζερα.

Music Corner: Δε θα ήταν ωραία ιδέα μια εμφάνιση-reunion των καλλιτεχνών που χαρακτήρισαν μουσικά τη δεκαετία του ’90;
Μαντώ: Ενδεχομένως ναι! Εγώ βέβαια δε θεωρώ ότι είμαστε της δεκαετίας του ’90. Έγινε μια επανάσταση στην pop μουσική τότε. Φέραμε κάτι καινούριο στην Ελλάδα και εγώ και η Αλέξια και ο Ρακιντζής, και η Αρβανίτη, ο Χαριτοδιπλωμένος, ο Μπίγαλης και όλοι οι υπόλοιποι. Οι περισσότεροι συνεχίζουμε την καριέρα μας, δε σταματήσαμε ποτέ. Η γενιά αυτή έχει ακόμα πολλά να δώσει, είμαστε αρκετά νέοι όλοι μας. Ελπίζω να μας δοθεί η ευκαιρία να δείξουμε αυτά που έχουμε μέσα μας…

——————-

*** Ευχαριστούμε τη Μαντώ για την όμορφη φιλοξενία στο σπίτι της…
*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού γραπτού ή οπτικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…