Γράφει ο Δημήτρης Κονιδάρης
Η βραδιά της 24ης Ιουνίου 2019 είναι από αυτές που μένουν στην ιστορία. Στην ιστορία της μουσικής, της ποίησης και, γενικότερα, του πολιτισμού. Για μια ακόμα φορά πλήθος καλλιτεχνών και λαού συγκεντρώθηκαν για να τιμήσουν το μέγιστο Έλληνα, τον ανυπέρβλητο Μίκη Θεοδωράκη. Χωρίς καμία δόση υπερβολής, για τη συναυλία της Δευτέρας μπορούν να γραφτούν χιλιάδες λέξεις. Και πάλι όμως δεν θα είναι αρκετές για να αποδοθεί το κλίμα που δημιουργήθηκε στον ιστορικό χώρο του Καλλιμάρμαρου Παναθηναϊκού Σταδίου. Ακόμα κι αν κάποιος παρακολουθήσει από βίντεο ολόκληρη την εκδήλωση και διαβάσει όλες τις γραπτές αναφορές και ανταποκρίσεις από αυτή, θα έχει σίγουρα μια πλούσια εικόνα για το τι έγινε στο Καλλιμάρμαρο αλλά δεν θα μπορεί να συγκριθεί η εικόνα αυτή με τα ποικίλα συναισθήματα συγκίνησης και υπερηφάνειας που πλημμύρισαν τους παρόντες σε αυτήν. Προσπαθώντας να γράψω μερικά λόγια για το μεγαλειώδες αυτό γεγονός σκέφτομαι ότι είναι αληθινά δύσκολο λόγω της υποβλητικής και καθηλωτικής ατμόσφαιρας που δημιουργήθηκε. Άλλωστε τα τραγούδια του Μίκη λειτούργησαν για πολλοστή φορά σαν μια παλέτα αποχρώσεων που επέτρεψε σε μουσικούς και ερμηνευτές να ξεδιπλώσουν έναν κόσμο έντονων συναισθημάτων.
Τι να πρωτοπεί, λοιπόν, κανείς για τους ομιλητές, τους αφηγητές, τους μουσικούς, τους ερμηνευτές, τους διοργανωτές και φυσικά τους θεατές που συμμετείχαν όλοι, ψυχή τε και σώματι, σε μια μυστηριακή διαδικασία, σε ένα ονειρεμένο ταξίδι υπό την, απαράμιλλης ομορφιάς, μουσική του παγκόσμιου Μίκη, η είσοδος του οποίου αντιμετωπίστηκε με παρατεταμένο χειροκρότημα και ζωηρές επευφημίες. Δεξιά του Μίκη καθόταν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος και αριστερά ο μεγάλος συνθέτης Μίμης Πλέσσας.
Αρχικά ο σπουδαίος ποιητής (μην ξεχνάμε το Χρονικό και την Ιθαγένεια) Κώστας Γεωργουσόπουλος αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στον Όμηρο, την Σαπφώ, τον Πίνδαρο, τους τρεις Τραγικούς, τον Ρωμανό τον Μελωδό, τον Ακάθιστο Ύμνο, το Ρεμπέτικο και το Δημοτικό τραγούδι, τον Σεφέρη, τον Ελύτη και τους μεγάλους Έλληνες συνθέτες που εξέφρασαν τη συνείδηση του Γένους με την οποία ταυτίστηκε ο Μίκης. Επιπλέον, τόνισε ότι ο Μίκης εκφράζει και εκπροσωπεί την ιστορία του πνεύματος στη χώρα μας και ότι στέκεται δίπλα στους μεγάλους πατέρες του Γένους καθαρίζοντας τον τόπο από τα ιδεολογικά και ηθικά πτώματα. Στη συνέχεια ο Μίμης Ανδρουλάκης είπε «για το εσωτερικό ρολόι του Μίκη που συγχρονίστηκε με το ρολόι της Ιστορίας», για τον «ουτοπιστή-ρεαλιστή, ανατρεπτικό-παραδοσιακό, Ελληνομανή-Διεθνιστή και τον ανεμοστρόβιλο Μίκη που σαρώνει τις διαχωριστικές γραμμές και πραγματώνει την ενότητα των Ελλήνων σε δύσκολες στιγμές».
Κατά την έναρξη της συναυλίας όλοι οι ερμηνευτές απέδωσαν ψυχωμένα το πασίγνωστο «Είμαστε δυο» ζεσταίνοντας τον κόσμο και προϊδεάζοντάς τον για την πανδαισία που θα ακολουθούσε. Η ορχηστρική εκτέλεση διάσημων τραγουδιών όπως «Το ψωμί είναι στο τραπέζι» και «Χαρταετοί» ανέβασαν κι άλλο το θερμόμετρο. Έπειτα ξεκίνησαν οι εμφανίσεις των ερμηνευτών που κατέβαλαν τη δική τους προσπάθεια για να σταθούν αντάξιοι των υψηλών προσδοκιών. Κάποιοι ανταποκρίθηκαν με περισσή επιτυχία ενώ μερικοί φάνηκαν ίσως πιο σφιγμένοι, όχι όμως ανεπαρκείς, υπό το βάρος της παρουσίας του κόσμου και του ίδιου του Μίκη. Εξάλλου η συνολική εικόνα της συναυλίας ήταν τέτοια που δημιούργησε ένα μοναδικό κλίμα συμπαρασύροντας τους πάντες.
Δεν θα μπορούσαμε να μην κάνουμε ειδική μνεία σε μερικούς ερμηνευτές που ξεχώρισαν:
- Γιώργος Νταλάρας, που εμφανίστηκε πρώτος χρονικά, ερμηνεύοντας το «Βρέχει στη φτωχογειτονιά», «Στον άγνωστο ποιητή», «Εδώ το φως»
- Μανώλης Μητσιάς με «Δέντρο το δέντρο», «Δραπετσώνα», «Ομπρός βοηθάτε»
- Καλλιόπη Βέτα με το «Λίγο ακόμα»
- Ελένη Βιτάλη με «Της Αγάπης αίματα» και προς το κλείσιμο της συναυλίας τα δύο τελευταία λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας, «Ο ταμμένος» και «Τη Ρωμιοσύνη μην την κλαις»
- Σταμάτης Κόκοτας με τον «Καημό» και το «Στρώσε το στρώμα σου» που απέδωσε μέρος του στη Γαλλική γλώσσα εκπλήσσοντας το κοινό.
- Δημήτρης Μπάσης με το «Θα σημάνουν οι καμπάνες» ενθουσιάζοντας το κοινό σε μεγάλο βαθμό
- Λάκης Χαλκιάς με το «Ανοίγω το στόμα μου»
Εντυπωσιακότερος όλων ήταν αναμφισβήτητα ο εκρηκτικός Βασίλης Λέκκας, που με «Το τραγούδι της ξενιτιάς» ξεσήκωσε το κοινό του Καλλιμάρμαρου “υποχρεώνοντάς” το να τραγουδήσει μαζί του.
video από Hellenic Daily News
Φυσικά, δεν θα μπορούσε να περάσει απαρατήρητη η εξαιρετική Άρια Σαγιονμάα, εμβληματική ερμηνεύτρια εκ Φινλανδίας, που ερμήνευσε τα «Ο Χάρης 1944» και «Στο περιγιάλι το κρυφό» με απόδοση σε Φινλανδικούς στίχους. Ευχάριστη έκπληξη ήταν η συνοδεία του Λάκη Παπαδόπουλου (με τα ψηλά ρεβέρ) από την Μαργαρίτα “Μαργαρώ” Θεοδωράκη (κόρη του Μίκη) καθώς και ο Παντελής Θαλασσινός με το επικό «Όταν χτυπήσεις δυο φορές».
Η μεγαλειώδης αυτή συναυλία ολοκληρώθηκε με όλους του καλλιτέχνες να αποδίδουν το θρυλικό «Της Δικαιοσύνης ήλιε νοητέ» και με το συρτάκι του Ζορμπά που έδωσε το έναυσμα σε πολλούς να χορέψουν.
Ασφαλώς πρέπει να γίνει ειδική μνεία στην ορχήστρα «Μίκης Θεοδωράκης» που απέδωσε άριστα όλα τα τραγούδια του συνθέτη.
Συμμετείχαν τρεις χορωδίες:
- Δήμου Αθηναίων,
- Παιδική χορωδία του Δημήτρη Τυπάλδου και
- η παιδική χορωδία του Στέφανου Καρδιόλακα οι οποίες βοήθησαν στο να απογειωθούν τα τραγούδια ενώ παρακίνησαν, με τον τρόπο τους, το κοινό να συμμετάσχει πιο ενεργά.
Μοναδικό αρνητικό της συναυλίας ήταν ότι δεν γέμισε το Καλλιμάρμαρο, παρόλο που η μουσική του Μίκη και η παρουσία τόσων ερμηνευτών εγγυάτο εξαρχής ένα θεσπέσιο αποτέλεσμα.
Αξιέπαινο βεβαίως το ότι μέρος των εσόδων θα δοθεί στο Σωματείο «ΕΛΠΙΔΑ Σύλλογος Φίλων Παιδιών με καρκίνο».
Γενικά το κλίμα στη συναυλία της Δευτέρας ήταν εορταστικό και οδήγησε τους θεατές σε υψηλότατα επίπεδα απόλαυσης και κατάνυξης. Ο Μίκης, στα 94 του πλέον, έχοντας δημιουργήσει κυριολεκτικά εκατοντάδες αριστουργηματικά κομμάτια, μπορεί ακόμα με την τρομερή δυναμική του να ενώνει τον κόσμο χαρίζοντας στιγμές μέθεξης και ανάτασης σε χαλεπούς καιρούς. Άλλωστε το κεντρικό μήνυμά του είχε αυτό το νόημα: Έλληνες, ενωθείτε. Συν τοις άλλοις είναι ανυπολόγιστης σημασίας το επίτευγμα του Μίκη να συγκεντρώνει τόσο κόσμο ο οποίος να τραγουδά ποίηση Ρίτσου, Ελύτη, Σεφέρη, Λειβαδίτη, Καμπανέλλη, Αναγνωστάκη, κ.α. ενδεδυμένη από την εμπνευσμένη μουσική του.
Εμείς δεν έχουμε παρά να ευχαριστήσουμε όλους τους συντελεστές για τα όσα υπέροχα συναισθήματα μας χάρισαν. Όσοι ήμασταν στο Καλλιμάρμαρο τη βραδιά της 24ης Ιουνίου σίγουρα κερδίσαμε αναμνήσεις και εμπειρίες που θα μείνουν βαθιά χαραγμένες στην καρδιά μας και στο μυαλό μας…
video από Kostas Scrom
—————
*** Ευχαριστούμε τον Kostas Scrom για την παραχώρηση των φωτογραφιών…
*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…