Γράφει η Παρασκευή Παπαγιάννη
Φωτογραφίες: Θανάσης Οικονόμου

Δυο πράγματα μου έρχονται στο μυαλό ακούγοντας τη μουσική του Theodore (και ιδιαίτερα τα κομμάτια του “Inner Dynamics”). Δύο όροι για την ακρίβεια, και οι δύο προερχόμενοι από την ψυχολογία του βάθους: το oceanic feeling και το pleroma. Το πρώτο αφορά την αίσθηση της εμβύθισης στο πρωτόγονο και το συλλογικό ασυνείδητο, ενώ το δεύτερο αναφέρεται στην ιδεατή απόκοσμη κατάσταση στην οποία ο χρόνος και τα αντιθετικά δίπολα (όπως το καλό και το κακό, το θηλυκό και το αρσενικό) καταργούνται. Δεν γνωρίζω τη σχέση του Theodore με την ψυχανάλυση, ωστόσο είναι προφανές ότι με την τέχνη του έχει προσεγγίσει -μέσα από ξεκάθαρα ονειρικές διαδικασίες- αυτό που οι θεωρητικοί ονομάζουν “βασιλική οδό” για το ασυνείδητο.

O Theodore άνοιξε έναν νέο κύκλο εμφανίσεων με ένα ιδιαίτερο live στο Lunar Space την Παρασκευή 17 Σεπτεμβρίου. Μαζί με τη νέα του μπάντα, μας προσκάλεσε σε μία μεταμεσονύχτια παράσταση. Δύο μήνες μετά τη μεγάλη καλοκαιρινή του συναυλία, στον Κήπο του Μεγάρου, επανήλθε με την προσωπική του μπάντα σε μια δυναμική και ηλεκτρική αλλά και ταυτόχρονα πιο μυσταγωγική performance με κομμάτια από τα δύο πρώτα προσωπικά του άλμπουμ – «It Is But It’s Not”, & “Inner Dynamics” αλλά και μουσικά στιγμιότυπα από τη νέα του δουλειά τα οποία θα καταλήξουν στην κυκλοφορία του τέταρτου ολοκληρωμένου album του στις αρχές του 2022.

Με τη βάση του πλέον σταθερά στο Λονδίνο (μετά και τις σπουδές του στη μουσική σύνθεση το 2011) ο Theodore είναι ένας μουσικός με πραγματική διεθνή εμβέλεια και διαρκή εξέλιξη. Ανάμεσα στις επιρροές του συγκαταλέγονται οι Sigur Ros, Pink Floyd, the National, Arcade Fire και οι Radiohead, ενώ έχει ανοίξει συναυλίες για τους Sigur Ros και για τους DIIV και έχει συμμετάσχει στο SXSW. O Theodore έχει γράψει μουσική τόσο για θεατρικές παραστάσεις όσο και για τον κινηματογράφο, και είναι πλέον ευρέως γνωστός για τον δυναμικό επιβλητικό χαρακτήρα των λάιβ του.

Ενεργός μουσικός, συνθέτης και performer από το 2010, Ο Theodore δεν φοβάται να εκτεθεί σε ανεξερεύνητα πεδία και καινούργιες δυνατότητες. Τα τρία μέχρι στιγμής άλμπουμ του (7, It Is But It’s Not, Inner Dynamics) είναι τρεις ξεχωριστοί κόσμοι. Η συναισθηματική γενναιοδωρία που χαρακτηρίζει τη μουσική του συνυπάρχει με τη μαθηματική ακρίβεια και το δέσιμο στη σύνθεση, ενώ στο επίπεδο της παραγωγής το Inner Dynamics έχει συγκριθεί σε αρτιότητα με τη δουλειά του Peter Gabriel.

Το ιδίωμα του είναι ένας συνδυασμός κινηματογραφικής και ηλεκτρονικής μουσικής στην οποία η post rock μελαγχολία ισορροπεί άριστα ανάμεσα στο κλασικό και το progressive. Το συμπαντικό και το γήινο, το ακατέργαστο και το υπερβατικό συναντιούνται στη μουσική του και δημιουργούν ένα χώρο στον οποίο ο λυρισμός, η αγριότητα και η εσωτερικότητα συνδυάζονται με αναμφισβήτητη τεχνική δεξιοτεχνία αλλά και πνευματική αναζήτηση. Ο Theodore προσεγγίζοντας εσωτερικά δίπολα, αναζητά (και βρίσκει!) διαύγεια και νέους τρόπους θέασης του κόσμου.

Η πρόκληση του λάιβ έναντι της στουντιακής συνθήκης -ειδικά για έναν καλλιτέχνη όπως ο Theodore ο οποίος είναι λεπτομερής και αντιμετωπίζει την οικονομία των στοιχείων ως μια πάρα πολύ σοβαρή υπόθεσή- είναι τεράστια και περιμένω με ανυπομονησία την εμπειρία, η οποία προδιαγράφεται ως κάτι μοναδικό.

Το ταξίδι για το Lunar Space είναι ακριβώς αυτό που υπόσχεται το όνομα. Παράδοξο. Στο παρακάτι της συνάντησης των δεικτών στην κορυφή του κύκλου, κάπου στη μέση της ζώνης του (αστικού industrial) λυκόφωτος βλέπω ανάμεσα στις αποθήκες κόσμο μαζεμένο σε ένα χαλικόστρωτο ξέφωτο. Σωστά ήρθα τελικά!

Ο κόσμος είναι διάσπαρτος και ομιλητικός αλλά ήσυχος. Μοιάζουμε όλοι από κάπου να προσγειωθήκαμε εδώ, σαν να μην έχουμε κάνει τα πιο ευθύγραμμα ταξίδια του κόσμου εν ολίγοις. Και σίγουρα αυτό που θα παρακολουθήσουμε δε θα είναι γραμμικό ή απολύτως οριζόντιο.

Το Lunar Space είναι ευρύχωρο, με κάτι στην ατμόσφαιρα του που θυμίζει αλάνα. Στη δική μας μεταμεσονύκτια συνθήκη ο χώρος έχει πράγματι κάτι το σεληνιακό. Νιώθω ότι βρίσκομαι εδώ λίγο παράτυπα και λίγο ως μέρος κάποιας εφηβικής συνωμοσίας και μου αρέσει αυτό.

Ακούγονται οι πρώτες νότες από τον Theodore και τη μπάντα του. Το ambience που θα μας οδηγήσει στο Are We There Yet? μου θυμίζει Brian Eno, από το Music for Airports, ένα ίσως εσκεμμένο nod, μια παραπομπή σε ταξίδι. Από την πρώτη στιγμή αισθάνομαι ότι ο Theodore είναι ο αρχετυπικός shoegazer. Ανεβαίνει στη σκηνή χωρίς θόρυβο, αρχικά δεν επιδιώκει να ξεχωρίζει με κανέναν τρόπο από τη μπάντα του, δεν έχει κάποια τέτοια ανάγκη. Δεν είναι εκεί για την εικόνα του: σκυμμένος πάνω απ’ το πιάνο αφουγκράζεται και συγκεντρώνεται, βουτάει κατευθείαν στη μουσική του.

Ξεκινάει μια ήρεμη ανάβαση μέσα στη νύχτα. Το ηχοτοπίο είναι αέρινο, πτητικό.

Μου φέρνει στο νου την έξοδο από τη μελαγχολία, τη λούπα της αρχής και του τέλους. Where are we? ρωτάει; When will we know? Ξέρουμε όλοι αυτήν την αναμονή. Την οριακή κατάσταση. Την εξαφάνιση του παλιού που ακόμη δε μοιάζει να αντικαθίσταται με κάτι το απτό. Αυτό είναι το σημείο εκκίνησης μας. Μέσα σ’ αυτό το θάμβος μπορεί να συμβεί οτιδήποτε. Μπορείς ν’ ανηφορίσεις με καλώς εννοούμενη οργή, κι αυτό κάνει μουσικά ο Theodore μέχρι που περνάει τη συννεφογραμμή. Έχουμε αποκολληθεί από το έδαφος. Τώρα απλά πλέουμε στα κάποια χιλιάδες πόδια.

Η μήπως στις κάποιες χιλιάδες λεύγες; Το φως τώρα παιχνιδίζει κι οι ήχοι που κυματίζουν ρυθμικά στο φόντο είναι ωκεανικοί. Floating. Αυτή είναι η καινούργια εκδοχή του που μας έχει υποσχεθεί. It’s time to say your own goodbyes. Αυτό που περάσαμε για πτήση ήταν κατάδυση. Και μας τραγουδάνε ήχοι και πλάσματα μεγαλύτερα απ’ την αντίληψη μας. Το σχήμα ολόκληρο στη σκηνή είναι σε μια είδους έκσταση. So long, so long. Φεύγεις αλλά δεν το έχεις καταλάβει. Γιατί δεν είναι απώλεια το να γλυστράς απλά βαθύτερα μέσα σου- εκεί όπου εν τελεί όλοι συναντιόμαστε ξανά.

Αυτή η βυθομέτρηση όμως γρήγορα μετατρέπεται σε αναμέτρηση με το Spit Blood Out. Στο βυθό που κατεβήκαμε συναντάμε μια άλλη διάθεση και groove και μινόρε. Μην ξεγελιέσαι που στο ρυθμό υπάρχει παιχνίδι και έξαψη. Έχει δαίμονες εκεί στο βυθό, τι περίμενες; Τι έχουν να μας πούνε όμως; Προσεύχονται κι αυτοί όπως ξέρουν να προσεύχονται οι δαίμονες όμως. Για τα ίδια πράγματα με σένα: για ένα πρόσωπο, για ένα βλέμμα. Για μια φωνή. Είναι αφόρητη η απουσία. Κι αφόρητο το να μην αποζητάς όμως. Ακόμη περισσότερο ίσως.

Το Run, σαν ένα ηχητικό νήμα (ασημί και τεταμένο) μας τραβάει όμως από την κατάσταση του πανικού. Μας βγάζει κάπου όπου η νύχτα είναι ρηχή και πλατιά. Στην άδεια επιφάνεια ενός ουρανίου σώματος που είναι νεοκατοίκητο. Η μελωδία έχει νοσταλγία και εμπιστοσύνη, προσμονή και άφιξη. Αυτό που νιώθεις κάθε φορά που αγγίζεις ένα νέο όριο. Κάθε φορά που φτάνεις σ’ έναν τόπο χωρίς όνομα. Oh my baby run. Where your first dreams still are. Don’t look back. You’re not there anymore. Do you still know who you are? Αν όχι, ακόλουθα την μικρή ηχώ, την προβολή στο στερέωμα. Πρέπει να τρέξεις. Και το τρέξιμο σου να είναι χορός.

Με το Towards? Η ενέργεια χαμηλώνει ξανά. Υπάρχει λεπτή γαλάζια ομίχλη στο χώρο. Is this who you are? Are you the one who lives in the night? Η απορία γίνεται εμμονή. Κάτι περιστρεφόμενο διακόπτει το φως και τη σκόνη με τις λεπίδες του. Do you live in the light? Τυφλωνόμαστε από την εναλλαγή σκότους και φωτός. Τυφλωνόμαστε από την ηχώ μιας φωνής κυκλικής και διαστελλόμενης. Το φως τρεμοπαίζει άγρια και σβήνει υπόκωφα. Ένας μεγάλος όγκος που δεν είχαμε καταλάβει ότι μας συντρόφευε απομακρύνεται.  Μας απελευθερώνει από το βαρυτικό του πεδίο.

Κάτι άλλο μας πλησιάζει σε σταθερή τροχιά και πιανόμαστε πάνω του σαν λαθρεπιβάτες. Εδώ δεν έχει ελεγκτές. Όλοι έτσι χωρίς αντίτιμο ανέβηκαν. Ο ρυθμός του ταξιδιού του είναι ομαλά αναβάτικος. Σταματάει για λίγο με ένα γλυκό άρπισμα. Fluttering. Και ξαναρχίζει. Με την ίδια σιγουριά, την ίδια εμπιστοσύνη στον άξονα του. Στην νομοτέλεια του που δεν είναι καταδίκη αλλά ευτύχημα, δώρο. Εκεί που πάμε θέλουμε να πάμε κι εκεί που βρισκόμαστε θέλουμε να είμαστε. Η κίνηση και η ακινησία συμπίπτουν. Υπάρχει περίεξη σχεδόν μητρική, αρχαϊκή.

Ξανοιγόμαστε και τα ρεύματα δυναμώνουν. Τώρα η πρόκληση μεγαλώνει. Voyage. Now you have to really give up everything, everything that made you who you are. Το φως θα εκραγεί αν καταλαβαίνω καλά. Αλλά όχι καταστροφικά, όχι με θόρυβο η με σαρωτική διάθεση. Απλά τα πράγματα θ’ αλλάξουν μορφή. Ως όφειλαν.

Αλλά μια μεταμόρφωση δεν είναι ούτε αναγκαία ούτε επαρκής συνθήκη για τη λύτρωση. Αυτό το ξέρει κάθε εσωτερικός ταξιδιώτης και πρέπει να το αντιμετωπίζει με στωικότητα η και με λίγη ειρωνεία. Λίγη μόνο όμως. Στο More Than One o Theodore ξεκινάει σφυρίζοντας. Όχι ανέμελα, αλλά γιατί θέλει να διώξει η να σκαλίσει (η και τα δυο μαζί) μια ενοχλητική υποψία. It’s burden on my back… Στέκεται απέναντι σε κάτι. Αναμετριέται με έναν ανεπιθύμητο εμβατηριακό μαγνητισμό. Στα ίσια. Με ότι μάταια μέσα διαθέτει. Ξέρει τι πρόκειται να συμβεί. Και γι’ αυτό σηκώνει κεφάλι. Γι’ αυτό δυναμώνει την ένταση και τα μπάσα. Αντλεί απ’ την τελευταία του δύναμη κάτι ανέλπιστο. Ίσως γίνεται ο ίδιος δαίμονας.

Κι επιστρέφουμε σε τροχιά, πιο άγρια, πιο εκστατική. Που πηγαίνουμε; Σε πρωτόγονες περιοχές. Το όχημα που μας μεταφέρει έχει δική του βούληση. You don’t remember where you are. Disorientation με λίγα λόγια- αναγνωρίζει και με τη συνειδητοποίηση η ενέργεια της σκυμμένης σκυθρωπής πορείας απελευθερώνεται με τον Theodore στο πιάνο να γλυκαίνει ξανά την περιπλάνηση. Για λίγο όμως. Οι ξέφρενοι κύκλοι αρχίζουν πάλι και το σκηνικό καίγεται. Διαλύεται λίγο με μια αχτίδα κίτρινου φωτός η οποία σιγά σιγά κερδίζει χώρο. Και ξανά όμως χάνεται. Γελάμε νευρικά και παράξενα όπως οι χαμένοι που τους κυκλώνει εσωτερικό αχαρτογράφητο.

Είναι γνωστή και παλιά η παραδοχή ότι όταν χανόμαστε έχουμε την τάση να περπατάμε όλο και πιο γρήγορα. Κι αυτό κρατάει συνήθως παραπάνω απ’ όσο κι οι ίδιοι θα θέλαμε. For A While δηλαδή…. Το angst διατρέχει και το επόμενο κομμάτι, όμως με πιο λεπτούς δακτυλισμούς. Υπαρξιακό άγχος αλλά συνυφασμένο με μια πεισματική περιέργεια. Κάτι μεταλλικό, θελκτικό και όχι αποτρόπαιο αυτή τη φορά. Οι βηματισμοί (και οι χτύποι) ενέχουν το ξετύλιγμα ενός μυστηρίου. Σιγά σιγά όχι όμως κι αβέβαια. Ξετύλιγμα και “ξεγίνωμα”- όπως ξεγίνεσαι για να ξαναγίνεις. Ονειρικά και εσκεμμένα ταυτόχρονα. Σιγά σιγά αρχίζεις να καταλαβαίνεις ότι η βούληση σου έχει συμπέσει με μια μεγαλύτερη. Έτσι φαίνεται για τώρα. Μπορούμε να δούμε πίσω απ’ αυτό που συνήθως σταματάει την όραση μας και αυτό που αποκαλύπτεται είναι ήρεμο και άπλετο, μαβί και ευθύγραμμο, απαλό, κατηφορικό: καταλήγει σε μικρό τόπο με όνομα και ιστορία- κάπου όπου μας περιμένουν.

Ο Theodore μας ευχαριστεί για την παρουσία μας εδώ και μας παίζει ένα ακόμη -τελευταίο- κομμάτι. Το Eclipse θυμίζει τίτλους τέλους. Μια ενέργεια με τη δύναμη που λαμβάνει κανείς από κατακτημένη γνώση. Με το βλέμμα από ψηλά. Δεν καταλαβαίνω καθαρά τους στίχους αλλά δεν το χρειάζομαι αυτή τη στιγμή. Μου αρκεί ο θρίαμβος που βγάζει. Μου αρκεί που με κάνει να θέλω να ξαναταξιδέψω. Ο βηματισμός συνεχίζει ευθυτενής και ο περιπατητής ψηλώνει με κάθε μέτρο που διανύει. Ψηλώνουμε μαζί. Ποιος το φανταζόταν ότι ένας άνθρωπος (ο κάθε άνθρωπος) και μια μουσική μπορούν να πάρουν τέτοιες διαστάσεις; Το μπάσο ακούγεται μέσα στο στέρνο μου και οι synth ενατενίσεις αντανακλούν ένα φως που πάλλεται. Αν μπορούσαμε να πιαστούμε σε μια μεγάλη ατελείωτη αλυσίδα και να αναληφθούμε από το σημείο που τελειώνει ο δρόμος, θα το κάναμε. Δε χρειάζεται να μάθω ούτε τα λόγια, ούτε το όνομα, ούτε το τέλος.

Κάπου εδώ όμως ο Theodore και η μπάντα του μας χαιρετούν κι αποχωρούν από τη σκηνή. Δεν κάνει encore. Είπε τελευταίο και πράγματι εννοούσε τελευταίο. Βγαίνοντας από το χώρο έχω την ευχάριστη έκπληξη (χάρη στον φωτογράφο της αποστολής) να μιλήσω με τον Theodore αυτοπροσώπως. Με εντυπωσιάζει αυτή η ποιότητα του που ελλείψει άλλης καλύτερης λέξης θα την ονομάσω σεμνότητα. Αισθάνομαι ότι έχει κάτι από αυτήν τη διαύγεια που διακρίνει μια πολύ σπάνια κατηγορία καλλιτέχνη: αυτού που επιλέγει να γίνει δοχείο της τέχνης και όχι απλά διαμεσολαβητής της.

Φεύγοντας νιώθω ότι κάπου το εσωτερικό ταξίδι που πυροδοτήθηκε συνεχίζεται. Έχω μια υποψία ότι θα ονειρεύομαι αυτές τις μελωδίες για καιρό ακόμη ενώ θα περιμένω τις καινούργιες μαζί με τις επόμενες ανακαλύψεις και τα απίθανα ηχοτοπία που αυτές θα δημιουργήσουν.

——————-

*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του MusicCorner.gr…

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Please enter your comment!
Please enter your name here