Αρχική MC3 Μανώλης Μητσιάς, ένας από τους μεγάλους ερμηνευτές του ελληνικού τραγουδιού

Μανώλης Μητσιάς, ένας από τους μεγάλους ερμηνευτές του ελληνικού τραγουδιού

Φεβ 26, 2022

Γράφει ο Δημήτρης Κονιδάρης

Σαν σήμερα, στις 26 Φεβρουαρίου 1946, γεννήθηκε στα Δουμπιά Χαλκιδικής, ο Μανώλης Μητσιάς που εξελίχθηκε σε έναν από τους καλύτερους ερμηνευτές του ελληνικού τραγουδιού κατά την τελευταία πεντηκονταετία. Μεγάλωσε σε αγροτική οικογένεια και επηρεάστηκε ιδιαιτέρως από τα πρώτα του ακούσματα που ήταν η μουσική της Μακεδονίας, οι βυζαντινές ψαλμωδίες καθώς και τα λαϊκά τραγούδια. Ωστόσο και οι μελωδίες των δύο κολοσσών της ελληνικής μουσικής, των Μίκη Θεοδωράκη και Μάνου Χατζιδάκι, τον επηρέασαν καταλυτικά στη διαμόρφωση του μουσικού του κόσμου.

Κατά τα πρώτα έτη της χούντας συνελήφθη για την αντιδικτατορική του δράση και φυλακίστηκε αλλά, αργότερα, του δόθηκε χάρη. Συνήθιζε να τραγουδάει για την παρέα του σε ένα κοινόχρηστο χώρο ζαχαροπλαστείου και άρχισε να γίνεται γνωστός χάρη στη φωνή του. Ο ιθύνων νους της LYRA Αλέξανδρος Πατσιφάς τον άκουσε σε μια μπουάτ στην Θεσσαλονίκη και εντυπωσιάστηκε από τα φωνητικά προσόντα του με αποτέλεσμα να του προτείνει να μετακινηθεί στην Αθήνα.

Εκεί γνωρίστηκε με τον Δήμο Μούτση ο οποίος του πρότεινε συνεργασία με την COLUMBIA του Τάκη Λαμπρόπουλου. Η συνεργασία των Μούτση και Μητσιά είχε ως αποτέλεσμα μια πολύ μεγάλη επιτυχία, «Στην Ελευσίνα μια φορά» (1969) που έδωσε την απαραίτητη ώθηση στην καριέρα του νεαρού Μανώλη. Ο Μούτσης τον προόριζε για βασικό ερμηνευτή του δίσκου «Ένα χαμόγελο» αλλά ο Λαμπρόπουλος επέβαλε ως τραγουδιστή του δίσκου το βαρύ πυροβολικό της εταιρείας, τον Γρηγόρη Μπιθικώτση, που ερμήνευσε τα κομμάτια με το δικό του απαράμιλλο τρόπο. Παρόλο, λοιπόν, που παρουσιάστηκαν εμπόδια στην πορεία του, πολύ σύντομα έκανε ένα μεγάλο άλμα με την εμφάνισή του στην ταινία «Ένα αστείο κορίτσι» (1970) με την Αλίκη Βουγιουκλάκη, όπου τραγουδούσε το «Αυτά τα χέρια» των Δήμου Μούτση και Λευτέρη Παπαδόπουλου. Το εν λόγω κομμάτι αποτέλεσε μια από τις διαχρονικότερες επιτυχίες του Μητσιά.

Γενικώς η συνεργασία του με τον Μούτση υπήρξε παραγωγική δίνοντας περισσότερα από είκοσι τραγούδια όπως:

Με το πρώτο λεωφορείο σε στίχους Γιάννη Λογοθέτη
Αυτά τα χέρια
Στην Ελευσίνα μια φορά σε στίχους Βασίλη Ανδρεόπουλου
Η αγάπη πού με πάει σε στίχους του συνθέτη
Κι αν ο αγέρας φυσά σε στίχους Γιώργου Σεφέρη
Πες τη το μ΄ένα γιουκαλίλι» του Γιώργο Σεφέρη
1922 σε στίχους Νίκου Γκάτσου

Ασφαλώς, η δισκογραφία του Μανώλη Μητσιά είναι ιδιαιτέρως πλούσια και επιτυχημένη έχοντας συνεργαστεί, εκτός από τους προαναφερθένες Χατζιδάκι, Θεοδωράκη, Μούτση με μερικούς από τους κορυφαίους μας συνθέτες όπως Βασίλη Τσιτσάνη, Γιάννη Μαρκόπουλο, Χρήστο Λεοντή, Θάνο Μικρούτσικο, Σταύρο Ξαρχάκο, Γιάννη Σπανό, Λίνο Κόκοτο, Σταμάτη Κραουνάκη, Λουκιανό Κηλαηδόνη, Γιώργο Χατζηνάσιο, Χρήστο Νικολόπουλο, κ.α.

Από την πλευρά των στιχουργών έχει ερμηνεύσει μεταξύ άλλων Γιώργο Σεφέρη, Νίκο Γκάτσο, Μάνο Ελευθερίου, Λευτέρη Παπαδόπουλο, Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου, Νίκο Καρούζο, Άλκη Αλκαίο, Λίνα Νικολακοπούλου, Κωστούλα Μητροπούλου καθώς και Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα.

Θα περιοριστούμε στην αναφορά ορισμένων μόνο από τα έργα που συμμετείχε και βοήθησε καθοριστικά στην πορεία τους. Καταρχάς, ήταν εντελώς κομβική ήταν η συνεργασία του με τον Μάνο Χατζιδάκι και τον Νίκο Γκάτσο στο δίσκο «Της Γης το χρυσάφι» (1971) με τραγούδια όπως: «Η μικρή Ραλλού», «Πρωτομηνιά» (ίδια μελωδία με το «Πάει ο καιρός»), «Αγαπώ μια καρδερίνα», «Κυκλαδίτικο», «Απόψε φθινοπώριασε». Σημειωτέον ότι την ενορχήστρωση του δίσκου έκανε ο Γιάννης Σπανός λόγω της απουσίας του Χατζιδάκι στις ΗΠΑ.

Ωστόσο, το 1976 είχε την τύχη να συμμετάσχει σε έναν από τους πλέον αξιομνημόνευτους δίσκους της δεκαετίας του 1970, την «Αθανασία» των Μάνου Χατζιδάκι και Νίκου Γκάτσου, που σημείωσε λαμπρή επιτυχία με σπουδαία, πολυτραγουδισμένα και διαχρονικά τραγούδια. Σε αυτόν απέδωσε έξοχα επιτυχίες όπως «Μεθυσμένο καράβι», «Τσάμικος» και «ο Γιάννης ο φονιάς», που η ανάλυση του Μάνου Ελευθερίου στο βιβλίο «Είναι αρρώστια τα τραγούδια» το εκτοξεύει στα ουράνια εκτιμώντας ότι ανάλογης αξίας τραγούδι δεν θα ξαναγραφεί στα χρόνια που μας απομένουν.

Το 1986 ο Μητσιάς, όντας αναμφισβήτητα πλέον ένας από τους μεγαλύτερους τραγουδιστές της χώρας μας, συμμετείχε στον δίσκο «Χειμωνιάτικος ήλιος» του Χατζιδάκι και σε στίχους Γκάτσου με τραγούδια όπως «Τα παιδιά της καταιγίδας», «Κορίτσι της νύχτας» και «Κυρά του κόσμου». Ο δίσκος αυτός, όμως, δεν συνάντησε την ανταπόκριση των προηγούμενων κάτι στο οποίο συνετέλεσε και η εποχή αφού το ποιοτικό τραγούδι των μεγάλων μουσουργών είχε απολέσει την πρωτοκαθεδρία του από το χαμηλότερης αισθητικής τραγούδι που, δυστυχώς, άρχισε να επικρατεί από τη δεκαετία του 1980.

Με τον έτερο γίγαντα της νεοελληνικής μουσικής Μίκη Θεοδωράκη συνεργάστηκαν στα «Λαϊκά» (1974) με το περίφημο «Το τρένο φεύγει στις οκτώ» και στην «Πολιτεία Γ’» (1994) με γνωστότερο τραγούδι «Το πάθος που διώκεται» της Λίνας Νικολακοπούλου. Επίσης, συμμετείχε στους δίσκους «Άγιος ο έρωτας» (2004) και «Ερημιά» (2006) που αποτελούν από τα τελευταία έργα του κορυφαίου συνθέτη. Αξιοσημείωτη είναι και η συμμετοχή του στη μελοποίηση από τον Μίκη της Θείας Λειτουργίας του Ιωάννου του Χρυσοστόμου που κυκλοφόρησε το 1984. Τέλος, αξιοπρόσεκτη ήταν η επανεκτέλεση 14 επιτυχιών του Μίκη με τίτλο «Φεγγάρι μάγια μου ‘κανες» (2007) όπου απέδωσε ορισμένα θρυλικά τραγούδια όπως «Το τραγούδι της ξενιτειάς», «Μέρα Μαγιού», «Σαββατόβραδο», «Βρέχει στη φτωχογειτονιά», «Δραπετσώνα».

Με τον μέγιστο λαϊκό συνθέτη Βασίλη Τσιτσάνη συνεργάστηκαν στην επανεκτέλεση του δίσκου «Ξεκίνημα» (1973) όπου τραγούδησε τα «Μια Κυριακή σε γνώρισα» και «Βρήκα τη γυναίκα που γουστάρω» ενώ η συνεργασία με τον Άκη Πάνου στο δίσκο «Παρών» (1977) είχε μια πολυακουσμένη επιτυχία, με τίτλο «ο Τρελός».

Επίσης, σημαντικό σημείο στην πορεία του ήταν ο αριστουργηματικός δίσκος του Χρήστου Λεοντή «Αχ…έρωτα» (1974) σε στίχους Λόρκα και απόδοση από τον Λ. Παπαδόπουλο που αποτέλεσε έναν από τους ωραιότερους της δεκαετίας του 1970 (και όχι μόνο) με πανέμορφα τραγούδια όπως «Μέρα γεμάτη θλίψη», «Τέσσερις λεβέντες», «Λούζεται η αγάπη μου», «Αβάσταχτο να σ’ αγαπώ» και το ομότιτλο με το δίσκο τραγούδι. Επιπροσθέτως, ήταν πραγματικά υπέροχος και στο δίσκο «Παραστάσεις» (1975) του Λεοντή αποδίδοντας ιδανικά τραγούδια όπως «Μια φορά κι έναν καιρό», «Αν ήξερα ανάγνωση, γραφή», «Χάθηκε η επανάστασή μας».

Αξίζει, φυσικά, να τονιστεί ο εξαίρετος δίσκος του Λίνου Κόκοτου με τίτλο «Αποχαιρετισμός» (1975) σε στίχους Λευτέρη Παπαδόπουλου. Σε αυτόν μεγάλη επιτυχία ήταν το «Κορίτσι με τα παντελόνια» ενώ πολύ όμορφα ήταν και τα «Σαν κάτι έρημα πουλιά» και «Πίκρα σταλάζει η Κυριακή» χωρίς να θεωρούμε ότι κάποιο κομμάτι δεν ήταν άξιο λόγου.

Με τον Θάνο Μικρούτσικο συνεργάστηκαν στο δίσκο «Υπέροχα μονάχοι» (2006) σε στίχους Άλκη Αλκαίου αλλά η πλέον γνωστή πτυχή της σύμπραξής τους ήταν το θρυλικό πλέον «Η πιρόγα» στο δίσκο «Εμπάργκο» (1982) σε στίχους Αλκαίου, ένα τραγούδι που ακούγεται αδιαλείπτως επί σαράντα χρόνια με τον Μητσιά να δίνει μια από τις ιδανικότερες ερμηνείες του.

Οπωσδήποτε αυτές είναι μερικές μόνο από τις δισκογραφικές στιγμές του Μανώλη Μητσιά που έχει λαμπρύνει την ελληνική μουσική με την σεμνή και γεμάτη ήθος παρουσία του. Συν τοις άλλοις, ο χαρισματικός ερμηνευτής έχει δώσει εκατοντάδες συναυλίες όχι μόνο σε ολόκληρη την επικράτεια αλλά και στον κόσμο όπως Νέα Υόρκη, Σικάγο, Λονδίνο, Σίδνεϊ, Βιέννη, Μπουένος Άιρες, Αδελαΐδα, Φιλαδέλφεια, Τορόντο, Μπρατισλάβα, Μοντεβιδέο, κ.α.

Η παρακαταθήκη του είναι δυσθεώρητα μεγάλη αφού είναι αναμφιβόλως ένας από τους αξιολογότερους ερμηνευτές μας κατά την τελευταία πεντηκονταετία με πλήθος τεράστιων επιτυχιών, ορισμένες εκ των οποίων αναφέρθηκαν ανωτέρω. Σημειωτέον ότι ερμηνευτικά ανήκει στη σχολή Μπιθικώτση για τον οποίο ποτέ δεν έκρυψε τον απεριόριστο θαυμασμό του. Αναντίρρητα η φωνή του Μανώλη Μητσιά, πέρα από μελωδικότατη, είναι λαμπερή, διαυγής, καθαρή και κρυστάλλινη, με το εξαίσιο ηχόχρωμά της να μας χαρίζει ένα μοναδικά όμορφο ένδυμα για τα τραγούδια που απέδωσε. Η φωνή του έχει, βεβαίως, όλα τα μουσικά προσόντα που διαθέτουν φωνές τέτοιας αξίας και εμβέλειας αλλά, όπως συμβαίνει και με άλλους ερμηνευτές ανάλογου βεληνεκούς, η πλέον καθοριστική παράμετρος της υψηλότατης επίδοσής του είναι η κατάθεση ψυχής που αποτυπώνεται στις ερμηνείες του. Εν κατακλείδι, ο Μητσιάς έχει σφραγίσει μια ολόκληρη εποχή με τη μαγική φωνή του και τις πολυάριθμες συγκλονιστικές ερμηνείες του.

Εμείς δεν έχουμε παρά να τον ευχαριστήσουμε θερμότατα για όσα θαυμάσια ακούσματα μας έχει χαρίσει εδώ και μισό αιώνα και να του ευχηθούμε ολοψύχως χρόνια πολλά.