13/9/2012
Γράφει η Μαρία Αβραμίδου
Φωτογράφηση: Μαρία Πλούμπη
www.musiccorner.gr
Χιλιάδες κόσμου ανηφόριζαν από νωρίς τη Δευτέρα 10 Σεπτεμβρίου στο Θέατρο Βράχων του Βύρωνα, προκειμένου να παρακολουθήσουν την τελευταία παράσταση της επιτυχημένης περιοδείας «Σμυρνέικο Μινόρε». Επικεφαλής του σχήματος, φυσικά η Γλυκερία, μια ερμηνεύτρια η φωνή της οποίας έχει ταυτιστεί με τα σμυρνέικα τραγούδια, τα οποία αγαπά ιδιαίτερα.
Αν και στην πρόσφατη συνέντευξή της στο Music Corner δήλωσε ότι δεν είχε σκεφτεί εξ αρχής τη σύμπτωση της συγκεκριμένης περιοδείας με την ενενηκοστή μαύρη επέτειο από την καταστροφή της Σμύρνης, από την αρχή κι όλας της βραδιάς είναι προφανής η συγκίνηση που πλανάται στην ατμόσφαιρα.
Πρώτος στη σκηνή ανεβαίνει ο μικρασιατικής καταγωγής συγγραφέας και δημοσιογράφος Στέλιος Ελληνιάδης, ο οποίος μοιράζεται μαζί μας τις μνήμες του από τον ξεριζωμό της οικογένειάς του από την Κωνσταντινούπολη στην Αθήνα, κατά τα Σεπτεμβριανά του ’55. Τότε, όπως επεσήμανε, «Βρεθήκαμε ξαφνικά από ένα τριώροφο στα Τατάβλα σε ένα υπόγειο στην πλατεία Αμερικής» και συνέχισε τονίζοντας ότι οι Έλληνες της Πόλης, και γενικότερα της Μικράς Ασίας, μπορεί να άφησαν πίσω τους όλον τον υλικό τους πλούτο, κουβάλησαν όμως μαζί τους έναν πλούτο πολιτιστικό. Αυτός ακριβώς αποτελεί την κινητήριο δύναμη της παράστασης, μαζί με όσα ενώνουν τους λαούς των Βαλκανίων. «Σε αυτή τη δύσκολη στιγμή, οι Έλληνες μπορούν να αναγεννηθούν από τις στάχτες τους, όχι με το φόβο και τη σβάστιγκα, αλλά βάζοντας μπροστά το φως του πολιτισμού τους», είπε τελειώνοντας ο κύριος Ελληνιάδης.
Αυτό το φως φάνηκε και στις ασπρόμαυρες φωτογραφίες εποχής που άρχισαν αμέσως μετά να προβάλλονται στον επιβλητικό όγκο των βράχων. Εικόνες από τόπους και ανθρώπους της Μικράς Ασίας με ακουστικό φόντο έναν εξαιρετικό αμανέ που ακουγόταν από ηχογράφηση σε φωνόγραφο εποχής. Σαν να μην πέρασε στιγμή από εκείνη την ηχητική καταγραφή, η ατόφια φωνή της Γλυκερίας πιάνει το νήμα και το φέρνει στο τώρα, ερμηνεύοντας με την αυθεντικότητα της ψυχής της το «Τζιβαέρι». «Σαν θυμηθώ το ταίρι μου ότι μακράν μου μένει…». Λίγες λέξεις, απλές και άμεσες όπως σε όλα τα σμυρνέικα τραγούδια, τις οποίες η ψυχή της ερμηνεύτριας κάνει να ακούγονται σαν βυζαντινή ψαλμωδία κι αναστεναγμός καρδιάς.
Η γνώριμη μελωδία του «Τί Σε Μέλλει Εσένανε» αποφορτίζει την ατμόσφαιρα και το κοινό συνοδεύει τη Γλυκερία με μια φωνή και ρυθμικά παλαμάκια –τα οποία παρέμειναν σχεδόν αδιάκοπα σε όλη τη διάρκεια της παράστασης! Λίγο αργότερα, η ερμηνεύτρια υποδέχεται στη σκηνή τον σπουδαίο παραδοσιακό μουσικό του ακορντεόν, Λάζαρο Κουλαξίζη, ο οποίος ενθουσίασε παίζοντας το «Χαρικλάκι» και βραβεύτηκε στη διάρκεια της βραδιάς. Συγκινημένος, παρέλαβε από τους προέδρους του Πανελληνίου Μουσικού Συλλόγου και του Σωματείου Ελλήνων Μουσικών, ειδική τιμητική πλακέτα για την καλλιτεχνική του προσφορά, ενώ η Γλυκερία επεσήμανε ότι, παρά την πείρα του, συνεχώς μελετά και δοκιμάζει καινούργια πράγματα στο ακορντεόν.
 |
 |
Η από μικρή ηλικία δεξιοτέχνης του σαντουριού, Αρετή Κετιμέ, βρισκόταν επί σκηνής σε όλη τη διάρκεια της συναυλίας και ξεκίνησε να μας τραγουδά μαζί με τη Γλυκερία το παραδοσιακό «Το Πονεμένο Στήθος μου». Με μεστή φωνή και καλλιτεχνική ωριμότητα, η Αρετούλα, όπως την αποκαλούν οι συνεργάτες της ερμήνευσε, μεταξύ άλλων, τα «Ένα Τρεχαντηράκι» και «Από Ξένο Τόπο», ενώ η Χορωδία Τυπάλδου προσέφερε καίρια μελωδική συνοδεία όπου ήταν απαραίτητο. Τα «Ερηνάκι» και «Δημητρούλα μου» ξεσήκωσαν τον κόσμο, ενώ ξεχωριστό χρώμα στη βραδιά έδωσε και το παραδοσιακό χορευτικό συγκρότημα Μικρασιατών Ελευσίνας, με πολύ ιδιαίτερη στιγμή την ερμηνεία ενός αρχοντικού ζεϊμπέκικου απ’ το Αϊβαλί. Σε κάποια στιγμή της παράστασης μάλιστα, διακρίναμε κι ένα πιτσιρίκι που βγήκε μπροστά να χορέψει κι αυτό ζεϊμπέκικο, ενώ τόσο στις κερκίδες όσο και γύρω απ’ τη σκηνή, πολύς κόσμος διασκέδαζε χορεύοντας.
Με την επιστροφή της επί σκηνής, η Γλυκερία μας κάλεσε να πούμε μαζί «Τα Παιδιά της Γειτονιάς σου» κι αμέσως μετά υποδέχθηκε την Dilek Koc για να τραγουδήσουν μαζί το παραδοσιακό «Της Τριανταφυλλιάς τα Φύλλα», στην ελληνική και την τουρκική εκδοχή του. Στο σόλο της, η Dilek, η οποία συστήθηκε στους περισσότερους μέσα από το soundtrack της «Πολίτικης Κουζίνας», ερμήνευσε εξαιρετικά τόσο στη μητρική της γλώσσα, όσο και στα ελληνικά, παραδοσιακά τραγούδια που τονίζουν όσα ενώνουν μουσικά τους λαούς της Μικράς Ασίας. Η μελωδική παράδοση της συγκεκριμένης περιοχής, άλλωστε, μας έχει χαρίσει τραγούδια-διαμάντια, τα οποία κάθε φορά που τα ακούς, νιώθεις τη μελωδία τους να διασχίζει ουρανό και θάλασσα και να σε μεταφέρει σε τόπους μαγικούς, δημιουργώντας υψηλά συναισθήματα…
Επιστρέφοντας, και πάντα χαμογελαστή, η Γλυκερία μάς ξεσήκωσε με το αγαπημένο «Θα Σπάσω Κούπες», ενώ κάθε ερμηνεία της κουβαλούσε ένα κομμάτι ψυχής κι αυτή τη μοναδική αίσθηση που δημιουργείται όταν συναντιούνται η ευχαρίστηση της ψυχαγωγίας με την ουσιαστική συγκίνηση. Κι ήταν όντως φτιαγμένη για να ψυχαγωγεί αληθινά η άρτια παράσταση που επιμελήθηκε καλλιτεχνικά ο Στέλιος Φωτιάδης, με καθοριστική τη συμβολή των εξαίσιων -παραδοσιακών κυρίως- μουσικών. Οι μουσικοί που, σύμφωνα με τη Γλυκερία, «Είναι όλοι τους και τραγουδισταράδες!», Ζήσης Σκλαβουνάκης, Γιάννης Τσέπας, Αλέξανδρος Καψοκαβάδης, Γιώργος Ρόκας, Κωνσταντίνος Φωτιάδης, Πόλυς Πελέλης, Πέτρος Πελέλης, Άγγελος Χουσάκης και Έφη Ζαϊτίδου γύρισαν πίσω τον χρόνο, κάνοντάς μας να νιώθουμε ότι βρισκόμαστε σε γλέντι!
Το «Σμυρνέικο Μινόρε», άλλωστε, μας μετέφερε σε μέρη κι εποχές όπου η μουσική ήταν κομμάτι της καθημερινότητας κι εξέφραζε τη χαρά της ζωής. Τρανή απόδειξη και το φινάλε της συναυλίας, όπου Γλυκερία, Dilek και Αρετή τραγούδησαν μαζί τα «Τακ Τίκι Τακ», «Δεν Σε Θέλω Πια» και «Έχε Γεια Παναγιά». Η παράσταση ολοκληρώθηκε, με συναισθηματική φόρτιση, όπως άρχισε. Με τη Γλυκερία να υπογραμμίζει ότι ενωμένοι θα τα βγάλουμε πέρα στα δύσκολα και να εύχεται να ανταμώσουμε ξανά σύντομα σε καλύτερους καιρούς, οι τρεις τραγουδίστριες ερμήνευσαν εξαιρετικά το παραδοσιακό «Ο Ντόκτορ». Ήταν το ιδανικό φινάλε για μια βραδιά που ξεχείλιζε από έντονα συναισθήματα και, δίχως να είναι ιδιότροπα νοσταλγική, αποδείκνυε την επικαιρότητα με την οποία είναι προικισμένα τα αληθινά διαχρονικά τραγούδια…
Περισσότερες αποκλειστικές φωτογραφίες του MusicCorner από το live…
***Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού γραπτού ή φωτογραφιών, χωρίς την άδεια του Music Corner…