Γράφει η Ματίνα Φουντούλη
Φωτογραφίες: Ματίνα Φουντούλη
Έχοντας διαβάσει ξανά και ξανά το δελτίο τύπου για την νέα παράσταση της Ευσταθίας που παρουσιάζεται αυτήν την περίοδο στην Οικία Κατακουζηνού κάθε Σάββατο, ήμουν ελαφρώς επιφυλακτική για το τι τελικά θα έβλεπα και πώς θα πέρναγε το σαββατιάτικο απόγευμά μου. Ένα σάββατο ήδη κουρασμένο από συνεχείς μετακινήσεις και επαγγελματικές υποχρεώσεις. Όταν όμως ανέβηκα στον πέμπτο όροφο στην οδό Αμαλίας 4 στο Σύνταγμα, με κέρασαν ένα ζεστό τσάι κανέλλας και κάθισα στον καναπέ, απέναντι από την κατακόκκινη Βουλή με φόντο τον Λυκαβηττό, όλα άρχισαν να παίρνουν μια καλύτερη προοπτική για αυτό το απόγευμα του Σαββάτου.
Οι θέσεις λίγες για εκλεκτούς, η ατμόσφαιρα καθαρή από το τσιγάρο των μουσικών σκηνών της πόλης, ένα σαλόνι που σε ταξίδευε στην Αθήνα του ’30 και ήταν σαν έβλεπες τον Σεφέρη, τον Εμπειρίκο, τον Μάνο να πίνουν και αυτοί δίπλα σου το τσάι τους. Η κούραση της ημέρας είχε εξαφανιστεί και είχα αρχίσει να ανυπομονώ ήδη για την παράσταση.
“Εγώ είμαι η νέα γυναίκα
που θα καπνίζω και θα σφυρίζω
η καθεμία μας αξίζει για δέκα
δε δίνω για άντρες έναν παρά.”
Κάπως έτσι ξεκίνησε, λοιπόν, η παράσταση. Με ένα τραγούδι αφιερωμένο στην Καλλιρρόη Παρρέν, που ερμηνεύτηκε για πρώτη φορά το 1908 από την Μαρίκα Κοτοπούλη. Μια γυναίκα που -στον επίλογο της παράστασης- καταλήγουμε -και συμφωνούμε όλοι- ότι αν ήταν άντρας θα είχε σίγουρα διαφορετική αντιμετώπιση και τότε και σήμερα. Μια γυναίκα με συνεχείς αγώνες, που σου δείχνει “το μεγαλείο της προσφοράς και το τι θα πεις πάθος κι αγάπη κι ενθουσιασμός και πίστη σε μια ιδέα, τι θα πει να πετάς στα ουράνια σαν ένας ερωτευμένος έφηβος και μαζί να πετάει η ομάς!”. Ίσως, αυτή να ήταν και τελικά η φράση από το δελτίο τύπου που με έπεισε περισσότερο απ’ όλα να έρθω να δω αυτήν την παράσταση. Όχι, μέχρι τότε δεν γνώριζα ποια ήταν η Καλλιρρόη Παρρέν. Όχι, δεν είχα -καλώς ή κακώς- ασχοληθεί ιδιαίτερα με φεμινιστικά ζητήματα όπως η ψήφος και η εκπαίδευση των γυναικών που σήμερα θεωρούμε αυτονόητα, τουλάχιστον στη χώρα μας. Όχι, δεν είχα συνειδητοποιήσει μέχρι τη στιγμή που μου το υπενθύμισαν η Ευσταθία και η Ανδρομάχη ότι σήμερα (25η Νοεμβρίου) είναι η μέρα κατά της Βίας των Γυναικών. Ένα θέμα που όχι απλά δεν είναι αυτονόητο, αλλά είμαστε και αρκετά πίσω ακόμα.
Μπαίνοντας, όμως, σε αυτήν την χρονομηχανή της παράστασης – γιατί ακριβώς αυτό ήταν τελικά, ακούγοντας τα αποσπάσματα της εφημερίδας που διαβάστηκαν από την Ανδρομάχη Μαρκοπούλου, κάναμε όλη τη βόλτα από το 1887 της πρώτης έκδοσης της εφημερίδας μέχρι το σήμερα που δεν υπάρχει η εφημερίδα, η ιστορία όμως, βλέπουμε ότι για ακόμη μια φορά επαναλαμβάνεται σε αρκετές φάσεις της. Πήγαμε πίσω, όχι μόνο στην Αθήνα του 19ου αιώνα, αλλά και στο Παρίσι, στη Γένοβα, στη Βαυαρία και το Παγκόσμιο Συνέδριο Γυναικών, στο Σικάγο και το Διεθνές Συνέδριο Δημοσιογραφίας για τη βράβευσή της, παρακολουθήσαμε από κοντά τους πρώτους Ολυμπιακούς Αγώνες το 1896 στο Καλλιμάρμαρο. Γνωρίσαμε 1106 σημαντικές γυναίκες, η καθεμία για την εποχή της και το είδος της, μία σε κάθε τεύχος της εφημερίδας. Ώστε να καταλήξουμε για ακόμα μια φορά στο συμπέρασμα ότι τελικά ο βασικός εχθρός της Καλλιρρόης και του κινήματος αυτού, δεν ήταν οι άντρες, αλλά οι ίδιες οι γυναίκες, εκείνες οι οποίες ενώ είχαν την κοινωνική και οικονομική θέση και δυνατότητες να παλέψουν, δεν το έκαναν και επαναπαύθηκαν στον καναπέ και το νοικοκυριό τους.
Δε θέλω να γράψω εδώ ούτε τη σημαντική βιογραφία της Καλλιρρόης, ούτε να πω πολλά ακόμα για αυτήν τη γυναίκα. Ήδη νιώθω ότι έχω γράψει πολύ λίγα και έχω αφήσει απ’ έξω πολλά σημαντικά. Θέλω να πάτε το επόμενο Σάββατο (2/12) στην οικία Κατακουζηνού, να τα μάθετε όλα εσείς. Και αν δεν χωρέσετε, αν δεν είστε εσείς οι λίγοι εκλεκτοί που είπαμε προηγουμένως, να πάτε το μεθεπόμενο. Και αν πάλι δε χωρέσετε, να τους πείτε να το επαναλάβουν! Είναι μια παράσταση πάνω απ’ όλα εκπαιδευτική. Και μια παράσταση που κρύβει πολύ έρευνα και δουλειά από πίσω και όχι προχειρότητα, κάτι δηλαδή που κατακλύζει από παντού αυτήν την εποχή. Και την επόμενη φορά που θα κατευθυνθείτε προς το Μετς, για μια κυριακάτικη, ηλιόλουστη βόλτα, πριν καθήσετε σε ένα από τα όμορφα bistrot της περιοχής, κάντε μια στάση στο Α’ Νεκροταφείο με τα εντυπωσιακά γλυπτά του και αφιερώστε λίγα λεπτά στην προτομή της Καλλιρρόης Παρρέν. Πήρε 50 χρόνια από το θάνατό της για να γίνει. Δεν ήταν και άντρας, άλλωστε…
Σύνθεση κειμένων, πρωτότυπα κείμενα και μουσική : Ευσταθία
Σκηνοθετική επιμέλεια: Ανδρομάχη Μαρκοπούλου
Πιάνο : Χάρης Μπότσης
Μουσική επιμέλεια: Ευσταθία, Χάρης Μπότσης
Παίζουν: Ευσταθία, Ανδρομάχη Mαρκοπούλου, Χάρης Μπότσης
Οργάνωση παραγωγής : Black Duck
*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…