Γράφει η Πέννυ Γέρου
www.musiccorner.gr
Τετάρτη 7 Νοεμβρίου 2012
Οι Ονειροπόλοι
Μάης του ’68: ένα αναστατωμένο Παρίσι ξεχύνεται στους δρόμους και καταλαμβάνει δημόσιους χώρους και κτίρια. Μια νεαρή και φινετσάτη παριζιάνα στέκεται αλυσοδεμένη μπροστά από την ταινιοθήκη της πόλης, σα σύμβολο αντίστασης, σα προσωπική διαμαρτυρία. Ένας κουστουμαρισμένος Αμερικανός φοιτητής την πλησιάζει και της σβήνει εκστασιασμένος το τσιγάρο της. Η μορφή της με αλυσίδες τον κάνει να μένει με ανοιχτό το στόμα, σα να ήθελε να μείνει για ώρα εκεί να την κοιτά και να την επεξεργάζεται με τα μάτια του. Δεν προλαβαίνει πολλά πράγματα, όμως, καθώς στην παρέα καλείται ο αδερφός της, καχύποπτος και περίεργος για την παρουσία του νεαρού Αμερικανού.
Με αυτή τη σκηνή, ο Bernardo Bertolucci μας συστήνει την αγαπημένη τριάδα από το Παρίσι, τους «Ονειροπόλους» που γοήτευσαν τις κινηματογραφικές αίθουσες το 2003. Η σκηνή αυτή θα μπορούσε να συμπυκνώνει όλες τις σχέσεις μεταξύ των τριών: ο Αμερικανός Matthew (Michael Pitt) ερωτεύεται τη γοητευτική Isabelle (Eva Green), η οποία αναζητά συνεχώς τον αδερφό της, έχοντας μια ιδιαίτερη σχέση μαζί του. Ο αδερφός της, Theo (Louis Garrel), με τη σειρά του, δεν εμπιστεύεται πολύ τον νεαρό Αμερικάνο και συχνά τον νιώθει ως απειλή.
«Νομίζω ότι είναι προτιμότερο για σένα όταν ο κόσμος «μαζί», δε σημαίνει «ένα εκατομμύριο», αλλά μόνο δύο…»
Παρόλα αυτά, αυτή η τριάδα στη συνέχεια αποτέλεσε μια από τις πιο γλυκές, συναισθηματικές αλλά και αισθησιακές που γνωρίσαμε στο σύγχρονο κινηματογράφο. Εκείνοι, επηρεασμένοι από τον κινηματογράφο του 1950, με το γαλλικό νέο κύμα να κάνει τη δική του επανάσταση, δε σταματούν να προσομοιώνουν τη ζωή τους σε κλασικές κινηματογραφικές σκηνές.
Αναφορές στο Jan-Luc Godard, τον François Truffaut, τον Charlie Chaplin, τον Keaton, την Edith Piaf, αλλά και σε πολλές άλλες κινηματογραφικές και μουσικές προσωπικότητες, όπως τον Eric Clapton και τον Jimi Hendrix, μας βάζουν στην κουλτούρα της εποχής εκείνης και του Παρισιού, σε όλη αυτή τη μαγεία του κλασσικού για μας, αλλά μοντέρνου και επαναστατικού για εκείνους. Η ίδια η τριάδα, η ίδια η σχέση τους, θυμίζει την τριάδα του Jean-Luc Godard στην ταινία «Βandes à part». Μόνο που η «νεότερη» έκδοση, κατάφερε να διασχίσει τρέχοντας το Λούβρο σε λιγότερο χρόνο…
Η σχέση τους ξεκινά να περιπλέκεται όλο και περισσότερο. Ο Matthew γίνεται «Ένας απ’ αυτούς» και το ταξίδι τους στο τολμηρό, το αισθησιακό, το πνευματικό ξεκινά. Πέρα όμως από τον κόσμο της τέχνης και της φιλοσοφίας, η τριάδα αυτή ζει και μέσα σε μια Γαλλία που βράζει, που βρίσκεται μπροστά σε μια επανάσταση. Η θέση τους, στην αρχή, είναι επικριτική. Ξαπλώνουν στη γεμάτη τους μπανιέρα και στοχάζονται το παρελθόν. Όμως, όπως θα πει και ο πατέρας των δύο αδερφών, «Πριν μπορέσεις να αλλάξεις τον κόσμο, πρέπει να συνειδητοποιήσεις ότι εσύ ο ίδιος είσαι μέρος του. Δε μπορείς να στέκεσαι απέξω κοιτώντας μέσα».
Η αντιπαράθεση έρχεται για άλλη μια φορά ανάμεσα στο Matthew και τον Teo, όταν ο δεύτερος ασπάζεται τη βία στην επανάσταση. «Άκουσέ με για ένα δευτερόλεπτο. Αυτό κάνουν. Εμείς δε το κάνουμε αυτό. Χρησιμοποιούμε αυτό», λέει ο Matthew και δείχνει το μυαλό του, «Χρησιμοποιούμε αυτό» και τους φιλάει στο στόμα. Η βία για τον Matthew δεν είναι η ανταπόδοση της βίας. Είναι η κυριαρχία της λογικής και του έρωτα. Αν και, δεν είμαι σίγουρη οτι αυτά τα δύο μπορούν να συνυπάρξουν…
Η ταινία αυτή θεωρείται από τις πιο τολμηρές και προκλητικές, τόσο για το θέμα και το περιεχόμενό της, όσο και για τους ίδιους τους ηθοποιούς. Η περίφημη σκηνή της Isabelle προσποιούμενης το άγαλμα της Αφροδίτης της Μήλου θεωρείται από τις πιο προκλητικές εμφανίσεις της και, μάλιστα, η ίδια ντρέπεται μέχρι και σήμερα για αυτή τη σκηνή! Παρόλα αυτά αποτελεί μια από τις πιο χαρακτηριστικές σκηνές της ταινίας και ο «ακρωτηριασμένος» χορός της στο μοναδικό «La mer» του Charles Trénet, μας μένει αξέχαστος.
Μια τέτοια γλυκιά και ονειροπόλα τριάδα συναντάμε στην ταινία αυτή, γεμάτη ρομαντισμό και ρεαλισμό, τόλμη και φόβους, δυναμικότητα και ευαισθησία, προσκολλημένη στο παρελθόν αλλά και προοδευτική. Μέσα απο τις σχέσεις, τις ιστορίες, τους περιπάτους γνωρίζουμε τη μαγευτική Γαλλία, με την ιστορία, τις τέχνες, τον κινηματογράφο, τη μουσική της. Η σχέση των τριών αυτών παιδιών, μας κάνει και μας να «ονειρευόμαστε» ένα πιο κινηματογραφικό μέλλον, πιο ελπιδοφόρο και επαναστατικό, με όποια έννοια κι αν το κατανοούμε αυτό.
Και μιλώντας για το Παρίσι του 1960, δε νομίζω οτι υπάρχει τίποτα αντιπροσωπευτικότερο απο τη μεγάλη κυρία του γαλλικού τραγουδιού Edith Piaf, χαμένη μέσα στο παριζιάνικο πλήθος…
————–
***Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού γραπτού ή φωτογραφιών, χωρίς την άδεια του Music Corner…