Γράφει ο Δημήτρης Κονιδάρης
Σήμερα, 11 Φεβρουαρίου 2021, ξεκίνησε το ταξίδι του για τη Γειτονιά των Αγγέλων ο Αντώνης Καλογιάννης σε ηλικία 81 ετών (σε άλλες πηγές αναφέρεται ως 86). Άφησε πίσω του πάμπολλες αξιολογότατες ερμηνείες που τον τοποθέτησαν στους σημαντικούς Έλληνες τραγουδιστές της τελευταίας πεντηκονταετίας.
O Αντώνης Καλογιάννης είχε προσφυγική καταγωγή με τόπο γέννησης και κατοικίας την πολύπαθη Καισαριανή. Αρχικά δεν σκόπευε να ασχοληθεί επαγγελματικά με το τραγούδι αφού εργαζόταν σε ένα τσαγκαράδικο και τραγουδούσε ερασιτεχνικά προσφέροντας πολλές στιγμές απόλαυσης στους τυχερούς φίλους του που τον άκουγαν. Επίσης, δεν ήταν λίγες οι φορές που τραγουδούσε σε ταβέρνες. Το κομβικό σημείο για την καλλιτεχνική του πορεία και την αθανασία ήταν η συνάντηση με τον Μίκη Θεοδωράκη το 1966 ο οποίος είχε ήδη επιτύχει τη σύζευξη μουσικής και ποίησης όντας παραγωγικότατος κατά τη δεκαετία του 1960. Η σύμπραξη λοιπόν του κορυφαίου μας συνθέτη με τον νεαρό Αντώνη έφερε αμέσως θετικότατα αποτελέσματα.
Με την εγκαθίδρυση του δικτατορικού καθεστώτος της 21ης Απριλίου 1967 η μουσική του Μίκη κηρύχτηκε παράνομη. Ο Καλογιάννης έφυγε στο εξωτερικό μαζί με την Μαρία Φαραντούρη ερμηνεύοντας τα τραγούδια του Μίκη σε πολυάριθμες συναυλίες. Με αυτόν τον τρόπο προσπάθησαν να γνωστοποιήσουν την κατάσταση που είχε δημιουργηθεί στην Ελλάδα από το ειδεχθές καθεστώς και, φυσικά, να ευαισθητοποιήσουν τη διεθνή κοινή γνώμη. Όταν ο Μίκης αποφυλακίστηκε το 1970 από τη χούντα, κατόπιν έντονης πίεσης από προσωπικότητες διεθνούς εμβέλειας, ξεκίνησε τις περιοδείες στο εξωτερικό και ο Καλογιάννης τον ακολούθησε. Ως εκ τούτου συμμετείχε σε εκατοντάδες συναυλίες του Μίκη σε Ευρώπη, Αμερική, Αυστραλία συμβάλλοντας ουσιαστικά στον αγώνα για την Παλινόρθωση της Δημοκρατίας στη χώρα μας. Έτσι η φωνή του συνδέθηκε περισσότερο με το κοινωνικό και πολιτικό τραγούδι το οποίο κυριάρχησε κατά τα πρώτα μεταπολιτευτικά χρόνια.
Στο διάστημα αυτό ο Καλογιάννης σημείωσε μεγάλες επιτυχίες σε ιστορικά έργα του Μίκη όπως:
- Κατάσταση πολιορκίας
- Πνευματικό εμβατήριο
- Τα Λαϊκά
- Τα τραγούδια του Αντρέα
- Ο ήλιος και ο χρόνος
- Επιφάνεια Αβέρωφ
Μετά την Παλινόρθωση της Δημοκρατίας ξεκίνησε συνεργασία με πολλούς σπουδαίους συνθέτες μας όπως Μ. Πλέσσα, Στ. Ξαρχάκο, Στ. Κουγιουμτζή, Ηλ. Ανδριόπουλο, Μ. Τόκα ενώ ερμήνευσε λόγια κορυφαίων μας ποιητών και στιχουργών όπως Γ. Σεφέρη, Γ. Ρίτσου, Μ. Αναγνωστάκη, Δ. Χριστοδούλου, Τ. Λειβαδίτη, Μ. Ελευθερίου, Λ. Παπαδόπουλου.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1980 τραγούδησε «Τα τραγούδια της γειτονιάς μου» των Μ. Πλέσσα και Δ. Χριστοδούλου. Στη δεκαετία αυτή έκανε μια μεγάλη, θεαματική και λίαν επιτυχημένη αλλαγή στην καριέρα του βαδίζοντας προς το ερωτικό τραγούδι. Αρχικά ήταν ο γνωστός δίσκος «Τα σημερινά» (1981) σε μουσική Σπ. Παπαβασιλείου και στίχους Λ. Τεάζη που σημείωσε αξιόλογες πωλήσεις. Ακολούθησαν αξιοπρόσεκτες και κλασικές ερμηνείες σε έργα όπως:
- Μικραίνει ο κόσμος (1982) των Στ. Κουγιουμτζή και Τ. Κόρφη
- Εδώ που γεννηθήκαμε (1983) των Δ. Λάγιου και Φ. Λάδη
- Ακόμα μια μέρα (1984) του Τ. Μουσαφίρη
- Μικρά ερωτικά (1984) του Μ. Τόκα
Οι δισκογραφικές του δουλειές συνεχίστηκαν μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1990 αλλά, αυτή τη δύσκολη ώρα, που η χώρα μας αποχαιρετά έναν αληθινά σπουδαίο ερμηνευτή, θεωρούμε ότι δεν είναι τόσο αναγκαία η παράθεση της συνολικής δισκογραφικής του δουλειάς όσο το να τονιστεί η σημασία της φωνής του. Μιας φωνής που αγαπήθηκε πολύ και έδειξε ότι μπορεί να σταθεί με περισσή άνεση σε διαφορετικά είδη τραγουδιού. Αρχικά στο πολιτικοκοινωνικό και, αργότερα, στο ερωτικό τραγούδι, ο Καλογιάννης πέτυχε να γίνει αποδεκτός από τεράστιο μέρος του λαού μας. Η ζεστή, γλυκιά, μεστή και χαρακτηριστική φωνή του ήταν σαν ένα βελούδινο χάδι στα αυτιά μας και στην ψυχή μας τραγουδώντας ερωτικά τραγούδια ενώ με τα έργα του Μίκη αποτέλεσε ένα ισχυρό όπλο στα χέρια των αγωνιστών της Ελευθερίας, της Δημοκρατίας και της Αξιοπρέπειας προβάλλοντας το δίκαιο αγώνα των Ελλήνων στα πέρατα της οικουμένης.
Όταν φεύγει ένας μεγάλος καλλιτέχνης, ακούγεται συνήθως η άποψη ότι δεν θα λησμονηθεί ποτέ. Ωστόσο η περίπτωση του Αντώνη Καλογιάννη είναι ξεχωριστή γιατί πέρα από την αξιοθαύμαστη πορεία του, έχει συνδεθεί με καθοριστικές στιγμές της Νεοελληνικής ιστορίας όπως τον τιτάνιο αγώνα για την επιστροφή της Δημοκρατίας στον τόπο που τη γέννησε. Γι’ αυτό δεν πρόκειται να ξεχαστεί ποτέ όχι μόνο από αυτούς που τον έζησαν στις εποχές της δόξας του αλλά κι από μικρότερης ηλικίας ανθρώπους που είχαν την τύχη να ακούσουν τις ερμηνείες του και να αγαπήσουν τη φωνή του.
——————————–
*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού γραπτού ή οπτικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…