Γράφει η Μάρω Παναγή
Η λέξη Skrow αναφέρεται σε κάποιον που είναι σωματικά ή ψυχικά ή συναισθηματικά χαμένος, που ψάχνει να βρει τον εαυτό του. Ο γκρίζος, πολυδιάστατος χώρος του Skrow Theater στο Παγκράτι έγινε το σπίτι μιας αέναης αναζήτησης, έδωσε μορφή στο εσωτερικό αυτό ψάξιμο, στο κλασικό έργο του Ιρλανδού συγγραφέα Σάμουελ Μπέκετ, «Περιμένοντας τον Γκοντό».
Το έργο το οποίο ο ίδιος ο Μπέκετ χαρακτήρισε ως «τραγικωμωδία σε δυο πράξεις» γράφτηκε το 1948, αλλά δεν παύει να θυμίζει το σήμερα και το όποιο αύριο έχει προσπαθήσει να σκιαγραφήσει ο άνθρωπος. Ο Εστραγκόν και ο Βλαδίμηρος είναι οι δύο κεντρικοί ήρωες που βρίσκονται σε έναν τόπο που ενσωματώνει όλους τους τόπους παράλληλα και περιμένουν τον Γκοντό. Συνεπείς στο ραντεβού τους, παρόλο που ο Γκοντό συνεχίζει να μην εμφανίζεται, κάθε μέρα αποφασισμένοι περιμένουν. Ο χρόνος παίζει ύπουλα παιχνίδια όταν αναμένεις και υπομένεις, γίνεται αόρατος, σβέλτος, εξαφανίζεται.
Παράλογο φαίνεται ένα έργο χωρίς αρχή, μέση και τέλος, χωρίς «λύση της τραγωδίας» ή και χρονικές κορυφώσεις. Το έργο εντάσσεται στο Θέατρο του Παραλόγου, του οποίου ο Μπέκετ είναι εισηγητής, και είναι βασισμένο στην έννοια της επανάληψης. Την έννοια αυτή στο έργο την αντιλαμβανόμαστε διαφορετικά. Καθώς τα δευτερόλεπτα φεύγουν ανεπιστρεπτί η ατόφια επανάληψη δεν μπορεί να υπάρξει. Tα γεγονότα μοιάζουν μεταξύ τους χωρίς να μπορούν ποτέ να είναι ολότελα ίδια. Ακόμα κι όταν εμφανίζονται δύο φορές ο Πότζο και ο Λάκυ τα πράγματα κυλούν διαφορετικά και ίδια ταυτόχρονα.
Επανάληψη που αγγίζει τα όρια της αιωνιότητας και ατέρμονη αναμονή που πηγάζει από την αρετή της υπομονής και της συνέπειας. Τα σύνορα της τρέλας δεν απέχουν και πολύ από αυτήν την κατάσταση, όπως και η αμνησία. Όταν χάνει κανείς την έννοια του χρόνου, δεν έχει σταθερό σημείο αναφοράς κι έτσι ο εγκέφαλος μπαίνει σε μια διαδικασία εξομοίωσης με αποτέλεσμα ο άνθρωπος να ξεχνά. Αυτή είναι η δυστοπία του «Περιμένοντας τον Γκοντό». Δυστοπία που θυμίζει το Σπήλαιο του Πλάτωνα και τον Τζορτζ Όργουελ, που δείχνει τον άνθρωπο ατίθασο θεριό και ανήμπορο έμβρυο να αντιμάχεται με την αναπόφευκτη μοίρα του.
Αιχμάλωτοι στη δυστοπία τους οι ήρωες περιμένουν τον Γκοντό. Στην ουσία ο άνθρωπος δεν έχει παρά να περιμένει είτε την καταστροφή είτε την ουτοπία. Όλη αυτή η αναμονή που αλλιώς θα λέγαμε ζωή αφορά τον επικείμενο σωτήρα ή τιμωρό. Προσμένει το μαστίγιο ή το χέρι βοηθείας πεπεισμένος πως μόνο έτσι θα τελειώσει η αναμονή του.
«Κοίτα με» φωνάζει ο Βλαντιμίρ απεγνωσμένος. Η μόνη απόδειξη του ότι υπάρχει, του ότι υπήρξε και χθες και βρίσκεται εδώ επιτυγχάνεται με την όραση. Εν τέλει κανένας λόγος δεν μπορεί να μας πείσει για κάτι αν δεν το έχουμε δει οι ίδιοι με τα μάτια μας. Απογυμνωμένος ο άνθρωπος, ένα καρότο κι ένα ραπάνι, ένα ζευγάρι παπούτσια και ο απαιτούμενος πόνος για να μην ξεχνά ότι δεν πέθανε. Ένα ιδιοφυϊές έργο που χρειάζεται μόνο τα απολύτως απαραίτητα για να επιβιώσει και να μιλήσει.
Οι τέσσερις γυναίκες ηθοποιοί και η σκηνοθέτης Νέλλυ Καρρά κατάφεραν και με το παραπάνω να μας εντάξουν στον χώρο που περιγράφει ο Μπέκετ και να μας κάνουν να αναρωτηθούμε το εξής: «Μήπως κοιμόμουν, όταν οι άλλοι υπόφεραν; Μήπως κοιμάμαι τώρα; Αύριο, άμα ξυπνήσω, ή θα νομίζω πως ξύπνησα, τι θα πω για τούτη τη μέρα;».
Σε έναν χώρο που βοηθάει σε δυναμική, με απλό φωτισμό, ένα μόνο ιδιαίτερο σκηνικό και πολύ προσεγμένα και ευφάνταστα κοστούμια και μακιγιάζ η Μαριλένα Γερμανού, Μαρίζα Θεοφυλακτοπούλου, Κατερίνα Καλουμένου, Δήμητρα Κολοκυθά κι ο μικρός Κωνσταντίνος Ροΐδης σαν με μιαν μόλις νεαρή ανάσα διηγήθηκαν μια ιστορία που βιώνουμε καθημερινά αλλά φοβόμασταν να προσέξουμε. Και τη διηγήθηκαν με λάμποντα μάτια, εξαιρετικά παιχνιδίσματα στο σώμα, φωνές στιβαρές και τρεμάμενους ψίθυρους. Με αισθαντικές ερμηνείες η κωμωδία έγινε βαριά και το γέλιο των θεατών έβγαινε βεβιασμένο, ενώ το δράμα λίγο πιο ανάλαφρο.
Οι ήρωες έμοιαζαν σαν δραπέτες από τσίρκο, σαν μίμοι, σαν αλήτες, σαν άστεγοι, σαν επιτηδευμένα ταλαιπωρημένοι διανοούμενοι, ενώ το δέντρο σαν σκηνικό δεν ήταν διόλου τυχαία επιλογή. Το δέντρο συμβολίζει την απόδειξη της ζωής διότι βρίσκεται κάπου ριζωμένο και χάνει και κερδίζει τα φύλλα του ενόσω ο χρόνος κυλά. Τα σύνθετα νοήματα του δύσκολου αυτού έργου δόθηκαν σκηνοθετικά όπως έπρεπε, απλά, μα καθόλου απλοϊκά, με γούστο και την απαιτούμενη φόρτιση.
«Ο αέρας αντιλαλεί τις κραυγές μας. Αλλά η συνήθεια είναι σπουδαίος σιγαστήρας». Σιγαστήρας που επιτρέπει στο όπλο να μας σκοτώσει αθόρυβα, να χαθεί η ύπαρξη χωρίς φωνή και κρότο.
———–
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Επιμέλεια σκηνοθεσίας: Νέλλη Καρρά
Επιμέλεια σκηνογραφίας: Θωμάς Οικονομάκος
Σχεδιασμός φωτισμών: Θωμάς Οικονομάκος
Παίζουν:
Μαριλένα Γερμανού
Μαρίζα Θεοφυλακτοπούλου
Κατερίνα Καλουμένου
Δήμητρα Κολοκυθά
κι ο μικρός Κωνσταντίνος Ροΐδης
Κάθε Τετάρτη στις 21:30
έως 25 Ιανουαρίου 2018
Skrow Theater
Αρχελάου 5, Παγκράτι
Τηλέφωνο και ώρες κρατήσεων: 210 7235842 (ώρες 11:00 π.μ. – 14:00 μ.μ. και 17:00 μ.μ. – 20:30 μ.μ.)
Δείτε εδώ και το σχετικό δελτίο τύπου της παράστασης
———–
*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…