Γράφει ο Δημήτρης Κονιδάρης
Σαν σήμερα, στις 30-8-1943, γεννήθηκε στα Ιωάννινα ο Λάκης (Μιχάλης) Χαλκιάς από μια εκ των πλέον γνωστών μουσικών οικογενειών της χώρας μας. Ο πατέρας του Τάσος ήταν από τους καλύτερους δεξιοτέχνες του κλαρίνου με αποτέλεσμα ο μικρός Λάκης να πηγαίνει πολύ συχνά στα πανηγύρια και, ως εκ τούτου, τα δημοτικά τραγούδια έγιναν βίωμά του επηρεάζοντάς τον σε μεγάλο βαθμό κατά την καριέρα του.
Ξεκίνησε σε πολύ μικρή ηλικία την επαγγελματική του πορεία εμφανιζόμενος πλάι σε ογκόλιθους του Ελληνικού πενταγράμμου όπως Μπέλλου, Καζαντζίδη, Μπιθικώτση. Σημειωτέον ότι έπαιζε αρκετά όργανα όπως μπουζούκι, κιθάρα, λαούτο, τζουρά, ούτι, όντας ένας πολυσύνθετος μουσικός. Παράλληλα ο καλλιτεχνικός παραγωγός Νίκανδρος Μηλιόπουλος τον συνέστησε στον ισχυρό άνδρα της COLUMBIA Τάκη Λαμπρόπουλο και του δόθηκε η ευκαιρία να προχωρήσει σε συνεργασία με τον Θόδωρο Δερβενιώτη και τον Κώστα Βίρβο.
Με την κατάλυση της δημοκρατίας το 1967 αναγκάστηκε να φύγει στο εξωτερικό λόγω των πολιτικών του φρονημάτων. Συγκριμένα, πήγε στο Μόντρεαλ όπου έμεινε έξι μήνες τραγουδώντας σε ένα ελληνικό μαγαζί, τον «Έλατο». Έπειτα μετακινήθηκε στην Νέα Υόρκη για ένα εξάμηνο. Επόμενος προορισμός ήταν το Σακραμέντο (Καλιφόρνια) όπου έμεινε δύο χρόνια. Εκεί συνεργάστηκε (1970) με τον διεθνούς φήμης ηθοποιό Άντονι Κουίν στην παρουσίαση του Ζορμπά. Στην Ελλάδα κατάφερε να γυρίσει το 1971 (χωρίς να έχει γίνει ακόμα η παλινόρθωση της Δημοκρατίας).
Με την επιστροφή του συνεργάστηκε με Χρήστο Νικολόπουλο, Αντώνη Κατινάρη, Γιάννη Καραμπεσίνη, Λουκιανό Κηλαηδόνη αλλά ένα από τα κομβικότερα σημεία ήταν η γνωριμία του με τον Γιάννη Μαρκόπουλο. Η ιστορία έχει ως εξής: Ο πατέρας του δούλευε με τον Διονύση Σαββόπουλο στο «Κύτταρο» από όπου περνούσε συχνά ο Μαρκόπουλος ο οποίος γνωριζόταν με τον Τάσο Χαλκιά. Εκεί γνωρίστηκε ο Λάκης με το συνθέτη και ύστερα από σύντομο χρονικό διάστημα, ο Μαρκόπουλος τον πήρε τηλέφωνο, τον κάλεσε στο σπίτι του και τον άκουσε να τραγουδά. Ο χαρισματικός συνθέτης κατάλαβε αμέσως την ποιότητα του ερμηνευτή και του έδωσε το «Γυρισμό του ξενιτεμένου» από το έργο «Ο Στράτης ο θαλασσινός ανάμεσα στους αγάπανθους». Η συνέχεια περιελάμβανε μια πολύ γόνιμη, ιδιαιτέρως επιτυχημένη και μεγαλειώδη συνεργασία. Συμμετείχε στους «Μετανάστες» του Μαρκόπουλου με τραγούδια όπως «Εδώ στην ξένη χώρα», «Η μπαλάντα του μετανάστη», «Ο Ρόκκο και οι άλλοι» και φυσικά τη θρυλική «Φάμπρικα».
Οι ερμηνείες του στην «Θητεία» των Γ. Μαρκόπουλου και Μ. Ελευθερίου έμειναν κλασικές με ιστορικά τραγούδια όπως «Το καρυοφίλι, μάνα μου», «Στη βρύση και τον ποταμό», «Είδα γυναίκες», «Πήραν τ’ Ανάπλι», «Μαλαματένια λόγια». Ακολούθησαν κι άλλα έργα του Μαρκόπουλου όπως ο «Θεσσαλικός κύκλος», το «Οροπέδιο», «Εργάτες», «Ανεξάρτητα» και, φυσικά, «οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι», ένα από τα μετρημένα στα δάχτυλα κορυφαία έργα στην ιστορία της Ελληνικής μουσικής.
Σημαντική ήταν η συνεργασία του με τον Απόστολο Καλδάρα στα «Λαϊκά μονοπάτια» και με τον Μάριο Τόκα στην «Πικραμένη γενιά» σε ποίηση Γιάννη Ρίτσου. Ωστόσο, ένα έργο ζωής του σπουδαίου ερμηνευτή είναι τα «2500 χρόνια Ελληνικής μουσικής από τον Όμηρο» που παρουσιάστηκε στο Μέγαρο Μουσικής το 1995. Το μνημειώδες αυτό έργο περιλαμβάνει πέντε ενότητες που καλύπτουν το σύνολο της Ελληνικής μουσικής από την αρχαιότητα έως σήμερα:
- Αρχαία Ελληνική μουσική
- Βυζαντινή μουσική
- Δημοτικό τραγούδι
- Ρεμπέτικο και Μικρασιάτικο τραγούδι
- Λαϊκό και έντεχνο τραγούδι
Γενικώς η δισκογραφία του Λάκη Χαλκιά είναι πολύ πλούσια (αλλά στο παρόν άρθρο δεν έχουμε σκοπό την παρουσίαση αυτής). Επίσης, έχει συμμετάσχει σε χιλιάδες, κυριολεκτικά, συναυλίες στην Ελλάδα και το εξωτερικό (Αμερική, Ευρώπη, Ασία, Αυστραλία, Αφρική). Ασφαλώς δεν πρέπει να αγνοηθεί η παρουσία του σε πολλές εκδηλώσεις με αυθεντική δημοτική μουσική. Εξάλλου ο Λάκης Χαλκιάς είναι γνήσιο τέκνο της μουσικής παράδοσης της Ηπείρου και της πατρίδας μας γενικότερα. Ποτέ δεν έκρυψε ότι το μεγάλο σχολείο γι’ αυτόν ήταν το Δημοτικό τραγούδι. Πάντως είναι εξόχως εντυπωσιακό ότι ακόμα και σήμερα η φωνή του βρίσκεται σε ένα υψηλότατο επίπεδο όντας καθάρια με ξεχωριστό μέταλλο, ρωμαλέα με λαμπερή άρθρωση και το γνωστό πανέμορφο ηχόχρωμα να παραμένει σχεδόν αναλλοίωτο στο πέρασμα των χρόνων της μακράς και τόσο γεμάτης καριέρας του. Σε όλες αυτές τις δεκαετίες έχει δώσει εξαίρετες ερμηνείες είτε σε παραδοσιακά είτε σε λαϊκά ή έντεχνα λαϊκά τραγούδια δείχνοντας την τεράστια κλάση του και το σπάνιο ταλέντο του. Ακόμα και στα τελευταία χρόνια (που είχα την ευτυχία να παρακολουθήσω ορισμένες συναυλίες του) ο Λάκης Χαλκιάς φαίνεται να είναι πραγματικά ακούραστος και εξαιρετικά εκφραστικός στα τραγούδια που καλείται να αποδώσει. Πάντα σέβεται το κοινό του είτε τραγουδά στο Καλλιμάρμαρο και στο Ηρώδειο είτε σε ένα απομακρυσμένο θεατράκι και σε μια σχολική εκδήλωση. Η αμέριστη αγάπη του και το πάθος του για την Ελληνική μουσική τον βοηθούν να διατηρείται σε κορυφαίο επίπεδο και να χαρίζει μοναδικές στιγμές μαγείας και ανάτασης με τα τραγούδια που τόσο πειστικά και ιδανικά αποδίδει.
Αξιοπαρατήρητο είναι ότι ο Λάκης Χαλκιάς δεν προβλήθηκε από τα ΜΜΕ όπως του άρμοζε. Η θαυμαστή πορεία του είναι αποτέλεσμα της αξίας του και των σωστών επιλογών του με τις οποίες έγινε γνωστός και αγαπητός όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και όπου υπάρχει ελληνικό στοιχείο στον πλανήτη.
Τελειώνοντας αυτή τη σύντομη αναφορά, θέλουμε να του εκφράσουμε αναρίθμητες ευχαριστίες για όσα μας έχει δώσει και να του ευχηθούμε ολοψύχως να είναι πολύχρονος και καλόχρονος με τη φωνή του να συνεχίσει να μας προσφέρει όμορφες στιγμές για πολλά χρόνια ακόμα.
Βιβλιογραφία
- Εκπομπή Μονόγραμμα με αφιέρωμα στον Λάκη Χαλκιά, ΕΡΤ
- http://www.lakischalkias.com/
- Δισκογραφία Λάκη Χαλκιά
————–
*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού γραπτού ή οπτικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…