aspromavra_egxrwma_logo_500

Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης 

Τηλεοπτικές στιγμές που μας έκαναν να γελάσουμε, να κλάψουμε, να μελαγχολήσουμε, να ταυτιστούμε με τους ήρωες και να πάσχουμε μαζί τους. Πόσα συναισθήματα δε γέννησαν σε όλους μας αξέχαστα σίριαλ της μικρής οθόνης. «Ασπρόμαυρα κι έγχρωμα», άφησαν το σημάδι τους στο μυαλό και στην καρδιά μας και τα θυμόμαστε με νοσταλγία μέσα σ’ αυτό το άθλιο τηλεοπτικό τοπίο του σήμερα…

Αυτή η στήλη λοιπόν, από φέτος κάθε εβδομάδα, θα σας παρουσιάζει εναλλάξ μία σειρά και μία εκπομπή που έγραψαν τη δική τους ξεχωριστή ιστορία στην ασπρόμαυρη ή στην έγχρωμη τηλεόραση στα πρώτα 20 χρόνια πορείας της. Φιλοδοξία της, να σας θυμίσει μοναδικές κι ανεπανάληπτες στιγμές που δε θα σβήσουν ποτέ ο χρόνος και η μνήμη!

———————————————–

Από τη στιγμή που οι τηλεοπτικοί παραγωγοί αποφάσισαν να «επενδύσουν» εμπορικά στην ελληνική λογοτεχνία, η ασπρόμαυρη -κι αργότερα έγχρωμη- μικρή οθόνη, έφερε πιο κοντά στο ευρύ κοινό τα αριστουργήματα σπουδαίων εγχώριων συγγραφέων.

Ωστόσο, δε θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε ότι τα έργα του Γρηγόρη Ξενόπουλου ήταν εκείνα που αγαπήθηκαν περισσότερο απ’ όλα. Δεν είναι τυχαίο ότι σχεδόν όλα σημείωσαν εξαιρετικά υψηλή τηλεθέαση, ωστόσο χωρίς αυτό το γεγονός να συγκινήσει ορισμένους «υπεύθυνους» της δημόσιας τηλεόρασης, οι οποίοι έσπευσαν να τα διαγράψουν από το αρχείο της μετά το 1981…

Όπως είδαμε σε προηγούμενη στήλη, η αρχή έγινε το 1975 με την «Τερέζα Βάρμα-Δακόστα». Το καλοκαίρι του 1977, αποφασίστηκε μια πιο ενδελεχής ματιά στο πλούσιο έργο του Ζακυνθινού συγγραφέα κι έτσι, οι δύο κόρες του δέχθηκαν με χαρά να παραχωρήσουν τα δικαιώματα στην εταιρεία παραγωγής του Θάνου Κάνιστρα. Ο αρχικός σχεδιασμός, έκανε λόγο για 31 μυθιστορήματα που θα έπαιρναν το δρόμο για τη μικρή οθόνη, ωστόσο με βάση αυτή τη συμφωνία, τελικώς γυρίστηκαν μόνο τα επτά.

Η αρχή έγινε με την «Αφροδίτη», την οποία ο Ξενόπουλος θεωρούσε ως το πιο ωραίο έργο του. Εκτός του Κάνιστρα, στην «ομάδα» συμμετείχαν η Σούλα Πιερράκου που έκανε τη διασκευή και ο Ερρίκος Ανδρέου, ο οποίος είχε αναλάβει τη σκηνοθεσία. Έτσι λοιπόν, την Παρασκευή 11 Νοεμβρίου 1977 στις 20:45, μεταδόθηκε από την ΥΕΝΕΔ το πρώτο επεισόδιο της σειράς, η οποία όμως στην πορεία συνάντησε αρκετές …περιπέτειες.

Ο λόγος; Η απεργία των ηθοποιών που ξεκίνησε το Μάρτιο του 1978, υποχρέωσε τους δύο τηλεοπτικούς σταθμούς να ψάχνουν «γεμίσματα» για το πρόγραμμά τους, καθώς τα γυρίσματα όλων των σίριαλ διακόπηκαν. Έτσι, η «Αφροδίτη» σταμάτησε προσωρινά στο 19ο επεισόδιο, το οποίο βγήκε στον αέρα στις 17 Μαρτίου 1978.

Επέστρεψε στις ασπρόμαυρες οθόνες τρεισήμισι μήνες αργότερα και σε νέα μέρα μετάδοσης, το Σάββατο 1 Ιουλίου 1978, μ’ ένα επεισόδιο που περιλάμβανε σκηνές από τα προηγούμενα με τη μορφή περίληψης, συν ορισμένα πλάνα από τα επόμενα. Συνεπώς, ολοκληρώθηκε στις 26 Αυγούστου εκείνης της χρονιάς, έπειτα από συνολικά 28 επεισόδια (ουσιαστικά 27, συν το «περιληπτικό» που αναφέραμε).

Όπως αντιλαμβάνεστε, έπεσε «θύμα» της θερινής …ραστώνης, καθώς εκείνη την εποχή ο περισσότερος κόσμος αναζητούσε δροσιά στις καταγάλανες ελληνικές παραλίες κι ελάχιστα ενδιαφερόταν για τα καμώματα των τηλεοπτικών ηρώων.

Δυστυχώς, μετά τη μετάδοσή της σε επανάληψη από το καλοκαίρι του 1981 ως τις αρχές του 1982, διαγράφηκε από το αρχείο της ΥΕΝΕΔ και δεν υπάρχουν παρά μόνον ελάχιστα πλάνα, από κάποια επεισόδια που προφανώς έγραψε στο βίντεο ο Ερρίκος Ανδρέου…

afroditi_yened_001

Η υπόθεση

Ο Ξενόπουλος έχει χωρίσει το έργο του σε δύο μέρη: «Η γυναίκα που σε χάνει» και «Η γυναίκα που σε σώζει». Βρισκόμαστε λοιπόν στην Αθήνα του 1919 και συναντάμε τον εκ Πατρών νεαρό τελειόφοιτο φοιτητή της ιατρικής Θράσο Μανιάτη (Χρήστος Πολίτης) να είναι τρελά ερωτευμένος με την Αφροδίτη Αρλετάκη (Νόρα Βαλσάμη), μια κοπέλα φιλόδοξη και φιλοχρήματη, η οποία κάνει παρέα με άντρες διαφόρων ηλικιών και με γεμάτες τσέπες. Ιδιαίτερα με το χρηματιστή Γιάγκο Ψιμάρη (Δημήτρης Ιωακειμίδης), έναν αρκετά μεγαλύτερό της, που ωστόσο έχει πολλά χρήματα…

Ο ήρωάς μας είναι φτωχός, αλλά φέρει ένα αξιοσέβαστο όνομα, καθώς ο πατέρας του Κώστας Μανιάτης (Νίκος Παπακωνσταντίνου) είναι ταγματάρχης και χαίρει μεγάλης εκτίμησης σε όλο τον κόσμο. Όμως, όταν αντιλαμβάνεται ότι ο γιος του σκορπά τα λεφτά του δεξιά κι αριστερά και όχι για τις σπουδές του, περιορίζει την οικονομική συνεισφορά του, γεγονός που κάνει έξαλλο το Θράσο.

Έτσι, εκείνος φτάνει στο σημείο να κάνει τα πάντα προκειμένου να μην υστερεί οικονομικά έναντι των υπολοίπων «ανταγωνιστών» του για την καρδιά της Αφροδίτης. Αρχικώς, κλέβει ένα βραχιόλι από την Πόπη Πασχάλη (Πέπη Οικονομοπούλου), ένα κορίτσι που φαινομενικά ζει τιμίως, αλλά βγάζει χρήματα κρατώντας συντροφιά σε ευκατάστατους κυρίους. Σκοπός του, να το κάνει δώρο στην αγαπημένη του, που έχει τα γενέθλιά της.

Στη συνέχεια, ξημερώνεται σε χαρτοπαικτικές λέσχες, προσπαθώντας να κερδίσει όσο γίνεται περισσότερα λεφτά, ώστε να κάνει εντύπωση στην Αφροδίτη και να μη τη χάσει.

Πράγματι, κάποτε η τύχη του χαμογελά κι εξασφαλίζει ένα αρκετά μεγάλο ποσό, γεγονός που οδηγεί στο να γίνει οικότροφος στο σπίτι των Αρλετάκη και να πληρώνει όλα τα έξοδα και τα λούσα της εκλεκτής της καρδιάς του. Και όχι μόνον αυτά, αλλά και της μητέρας της, Ευριδίκης (Μιράντα Μυράτ) και του μισότρελου αδελφού της Βασιλάκη (Γιώργος Χριστόπουλος).

Όμως, όταν εξαντλούνται όλα τα χρήματά του, μέσα στην απελπισία του και μετά το τελεσίγραφο της Αφροδίτης ότι θα τον διώξει αν δεν καλύπτει τις οικονομικές ανάγκες της, φτάνει στο σημείο ακόμα και να κλέψει ένα μέρος από μια σπάνια συλλογή νομισμάτων του πλούσιου κυρίου Λαζαρίδη (Ευάγγελος Πρωτόπαππας), τον οποίο έχει γνωρίσει μέσω του γιού του Τηλέμαχου (Δημήτρης Βασματζής), ενός θηλυπρεπούς νεαρού, ο οποίος θαυμάζει το ανδρικό φύλο. Στόχος του, να τα πουλήσει σε διάφορους αρχαιοκάπηλους και να βγάλει τα απαιτούμενα λεφτά…

Είναι η στιγμή που αλλάζει όλη η ζωή του, καθώς η Αφροδίτη («η γυναίκα που τον χάνει») τον καταδίδει στην αστυνομία για να μη μπλέξει και η ίδια σ’ αυτή την ιστορία, με αποτέλεσμα ο Θράσος να συλληφθεί στο σπίτι των Πασχάλη όπου κρύβεται και να φυλακιστεί.

Τότε, έρχεται «η γυναίκα που τον σώζει». Κι ετούτη, δεν είναι άλλη από την παιδική φίλη του Αγνή Στάβαρη (Μαίρη Βιδάλη), η οποία έχοντας μάθει τα «κατορθώματά» του, φτάνει στην Αθήνα και καταφέρνει να τον βγάλει από τη φυλακή, καθώς επιστρέφει όλα τα κλοπιμαία στο Λαζαρίδη και τον πείθει να μη προχωρήσει στην ποινική δίωξη του Θράσου.

afroditi_yened_003

Έτσι, ο νεαρός Μανιάτης συνέρχεται, καταλαβαίνει τα σφάλματά του και παντρεύεται την Αγνή, η οποία πάντα τον αγαπούσε και ασκούσε ιδιαίτερη επιρροή επάνω του.

Το καστ

Η διανομή σχεδόν σε όλες τις τηλεοπτικές μεταφορές μυθιστορημάτων του Ξενόπουλου, ήταν πραγματικά ιδανική. Έτσι λοιπόν, η «Αφροδίτη» δε θα μπορούσε ν’ αποτελέσει εξαίρεση, με τη Νόρα Βαλσάμη να κάνει ένα θαυμάσιο ντεμπούτο σε διασκευή βιβλίου του συγγραφέα στον ομώνυμο ρόλο. Ήταν η πρώτη από τις τρεις συμμετοχές της σε διασκευασμένα έργα του για την τηλεόραση και δικαίως θεωρείται ακόμα και σήμερα ως η πιο «ξενοπουλική» ηθοποιός.

Από κοντά και ο Χρήστος Πολίτης, τον οποίο ένα μεγάλο μέρος του κοινού είχε ταυτίσει με το ρόλο και στο δρόμο τον φώναζε «Θράσο». Μάλλον του πήγαινε περισσότερο από το …«Γιάγκος Δράκος», όπως τον έμαθαν οι νεότερες γενιές μέσα από την περιβόητη «Λάμψη» του αείμνηστου Νίκου Φώσκολου.

Ιδιαίτερη αναφορά θα πρέπει να γίνει στη συμμετοχή της Μιράντας Μυράτ, αυτής της τόσο σπουδαίας εκπροσώπου της υποκριτικής τέχνης, η οποία ουσιαστικά έπαιξε για πρώτη φορά σε τηλεοπτική σειρά. Επιπλέον, αξίζει να πούμε δυο λόγια και για τον Ευάγγελο Πρωτόπαππα, μόνιμο «παρτενέρ» του Βασίλη Λογοθετίδη στις παλιές ελληνικές κωμωδίες, ο οποίος είναι βέβαιο ότι υποδύθηκε με μοναδικό τρόπο τον ιδιόρρυθμο πλούσιο και συλλέκτη νομισμάτων κύριο Λαζαρίδη.

Εκτός των προαναφερθέντων, στην «Αφροδίτη» συμμετείχαν και οι Κούλα Αγαγιώτου (χήρα Πασχάλη), Μαργαρίτα Λαμπρινού (Μαρίκα, μητέρα του Θράσου), Μαρούλα Ρώτα (κυρία Μελπομένη, προαγωγός της Πόπης), Γιώργος Νέζος (εφέτης Λισγάρας), Γιώργος Λουκάκης (Αγγελετόπουλος, πρώην υπουργός και τότε πρόεδρος της Βουλής, με ύποπτη ηθική), Χρυσούλα Καριόρη (κυρία Λαζαρίδη), Γιάννα Ανδρεοπούλου (Λιλή, κόρη των Λαζαρίδη), Μαίρη Αρμενάκη (Βιργινία, ξαδέλφη της Αφροδίτης), Άννα Κοζαδίνου και Λίνα Μπαμπατσιά (στον ίδιο ρόλο της Ζωίτσας, κόρης της Βιργινίας) και Άγγελος Γεωργιάδης (έμπορος Σπυρόπουλος).

 

Ακόμη, οι Στάμυ Κακαρά (Μαργαρώ, υπηρέτρια στο σπίτι των Αρλετάκη), Έρη Γκοδίμη (Λόπη, αδελφή της Πόπης), Μαργαρίτα Ανθίδου (Ελένη, αδελφή του Θράσου), Δήμητρα Σερεμέτη (Αργυρώ, πρώην σπιτονοικοκυρά του Θράσου), Φρόσω Κοκκόλα (Αρετή, υπηρέτρια στο σπίτι των Πασχάλη), Μιχάλης Μπαλλής (Γιώργος Αναστασάκης, φίλος του Θράσου), Ντίνος Ξένος (Νάσος, γιος της Αργυρώς και φίλος του Θράσου), Κ. Φρεζάδης (μπαρμπα-Γιώργης Ξύδης, ιδιοκτήτης του εστιατορίου που έτρωγαν ο Θράσος και η παρέα του), Ανδρέας Λιάσκος (Κώστας Τσαγκαράκης, φίλος του Θράσου), Δημήτρης Μπάνος (Μιχάλης, υπηρέτης των Λαζαρίδη) κ.α.

Σχόλιο

afroditi_yened_002Όπως σε όλα τα έργα του Ξενόπουλου, έτσι και σ’ αυτό, υπάρχουν πολλά και μεγάλα διδάγματα. Τι μπορεί να πάθει ένας νέος και άπειρος φοιτητής, όταν μπλέξει με μια κοπέλα αμφιβόλου ηθικής και την αγαπήσει. Ακόμα κι αν είναι αγνός στην ψυχή, μπορεί να φτάσει στο σημείο να γίνει ακόμα και κλέφτης, φτάνει να μη τον περιφρονήσει και τη χάσει.

Όμως, σχεδόν πάντα έρχεται η στιγμή που συνέρχεται και βρίσκει ένα χέρι να τον κρατήσει, ώστε να μη πέσει πιο χαμηλά και ν’ αλλάξει τρόπο ζωής. Τούτο είναι το μήνυμα που θέλει να περάσει ο συγγραφέας, ο οποίος φυσικά έχει ως πρώτιστο «συστατικό» και σ’ αυτό το βιβλίο του την αγάπη, σε όλες τις μορφές της: Από τη μια την παράφορη, η οποία οδηγεί εκείνο που τη νιώθει στο έσχατο σημείο κι από την άλλη, την αγνή κι αληθινή, που τον σώζει από την καταστροφή.

Όσο για τη σειρά, είμαστε σίγουροι ότι ήταν εξαιρετική. Και μόνο τα ονόματα των πρωταγωνιστών που αναφέραμε, αλλά και η σκηνοθετική ικανότητα του Ερρίκου Ανδρέου, είναι αρκετά στοιχεία για να μας πείσουν ότι η «Αφροδίτη» παρουσιάστηκε με τον καλύτερο τρόπο στην ασπρόμαυρη μικρή οθόνη.

Δυστυχώς, δε μπορούμε να γράψουμε περισσότερο επί του θέματος, καθώς έχει διαγραφεί για πάντα από το αρχείο της δημόσιας τηλεόρασης και δεν υπάρχει δυνατότητα να τη δούμε ξανά. Aλήθεια, πόσο κρίμα…

* Οι φωτογραφίες προέρχονται από τεύχη του περιοδικού “Ραδιοτηλεόραση”, που υπάρχουν στο αρχείο του συντάκτη της στήλης.

———–

*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Please enter your comment!
Please enter your name here