Γράφει ο Αλέξης Λιόλης
alexli@musiccorner.gr
7/7/2010
www.musiccorner.gr

Δισκογραφικές συναντήσεις

Λευτέρης Παπαδόπουλος – Γιάννης Σπανός
(μέρος δεύτερο)

«Μια Κυριακή», «Το σαββατόβραδο», «Μέρες αγάπης», «Οδός Αριστοτέλους»… μερικοί από τους δισκογραφικούς σταθμούς της κοινής πορείας του Λευτέρη Παπαδόπουλου με το Γιάννη Σπανό, που καταγράψαμε στο πρώτο μέρος του αφιερώματος στις «συναντήσεις» τους, πριν δύο εβδομάδες.

Και συνεχίζουμε σήμερα…

Στο δίσκο του Γιάννη Πουλόπουλου «Αγάπα με» (1977), τέσσερα τραγούδια έχουν στίχους Λευτέρη Παπαδόπουλου και μουσική Γιάννη Σπανού: «Τα μάτια σου τα μελαγχολικά», «Σε θέλω», «Με τη ντάμα με το ρήγα» και «Όλα τα μάτια». Είχε προηγηθεί το «Επεισόδιο» στο δίσκο «Η Αλέκα Κανελλίδου τραγουδά Γιάννη Σπανό», ένα χρόνο πριν.

Το 1977, ο Γιάννης Σπανός υπογράφει τη μουσική σ’ ένα δίσκο με «Τραγούδια και μπαλάντες», με ερμηνευτή τον Κώστα Καράλη – τον κιθαρίστα, που είχε κάνει το τραγουδιστικό του ντεμπούτο το 1975 στην «Τρίτη ανθολογία» – και με τη συμμετοχή της Αιμιλίας Σαρρή. Στο «Γύρεψες» και στο «Βάδιζες πάντα τοίχο – τοίχο», με τη φωνή του Κώστα Καράλη, οι στίχοι είναι του Λευτέρη Παπαδόπουλου.

 Την ίδια χρονιά, η Βίκυ Μοσχολιού παρουσιάζει έναν ολοκληρωμένο δίσκο με τραγούδια του Γιάννη Σπανού, που καταγράφεται ως μια ξεχωριστή στιγμή στην προσωπική της δισκογραφική ιστορία. Οι δυο τους είχαν συνεργαστεί για πρώτη φορά το 1969 στο άλμπουμ «Μια Κυριακή» (εκεί η Μοσχολιού είχε ερμηνεύσει τέσσερα τραγούδια) κι ένα χρόνο μετά στο «Σαββατόβραδο» (1970).

 Στο δίσκο «Η Βίκυ Μοσχολιού τραγουδά Γιάννη Σπανό», ο «πρόεδρος» έγραψε τους στίχους σε τέσσερα από τα δώδεκα τραγούδια: «Η ξένη πόλη», «Είπα κι εγώ», «Τα καρνάγια» κι «Ας πούμε ώρα καλή». Τα υπόλοιπα, σε στίχους Μάνου Ελευθερίου (διαχρονικό σημείο αναφοράς η δική του αριστουργηματική «Μαρκίζα»), Μιχάλη Μπουρμπούλη και Κυριάκου Ντούμου, είναι όλα ένα κι ένα: «Άνθρωποι μονάχοι», «Ναύτης βγήκε στη στεριά», «Πέφτει μια βροχή», «Ώρα αναχωρήσεως», «Σ’ ένα εξπρές», «Το πλοίο είχε όνομα πατρίδα», «Κάτω απ’ τη μαρκίζα», «Σ’ αυτό το σπίτι τ’ ορφανό».

   

«Οι Μάηδες οι ήλιοι μου» έρχονται το Σεπτέμβρη του 1978 ως μια «επετειακή» έκδοση των δέκα χρόνων του Γιώργου Νταλάρα στο τραγούδι. Πρόκειται για ένα διπλό δίσκο, στον οποίο καταγράφεται η πρώτη και τελευταία μέχρι στιγμής συνεργασία του ερμηνευτή με το Γιάννη Σπανό. Δικά του τα τραγούδια «Στην αλάνα», που είχε γραφτεί το ’73, αλλά δεν κυκλοφόρησε τότε και το «Δε φταίω», αμφότερα σε στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου.

Ο Σταμάτης Κόκοτας ήταν από τις φωνές που ηχογράφησε τραγούδια του Γ. Σπανού και του Λ. Παπαδόπουλου από τα τέλη της δεκαετίας του ’60. Θυμίζω ενδεικτικά το «Πες πως μ’ αντάμωσες» στο δίσκο «Μια Κυριακή» και τον «Τρελλό» στο «Σαββατόβραδο». Και, βέβαια, τις «Μέρες αγάπης» με τη Δήμητρα Γαλάνη το ’73.

Το 1983 στο δίσκο του Σταμάτη Κόκοτα «Για πάντα», τα έξη τραγούδια είναι δικά τους: «Μοιάζεις σα να ’ρθες απ’ το χθες», «Καταστροφή», «Το δικό μου ζώδιο», «Θα σ’ αγαπώ», «Κόρη μου γιατί», «Καρδιά μου γράψε τώρα τέλος».

Όπως είδαμε μέχρι τώρα, μετά την «Οδό Αριστοτέλους» (1974), ο Λευτέρης Παπαδόπουλος με το Γιάννη Σπανό δεν έτυχε να ξαναβρεθούν μαζί σε έναν ολοκληρωμένο δίσκο, παρά μόνο σε μεμονωμένα τραγούδια. Αυτό έγινε την επόμενη δεκαετία, όταν τον Απρίλιο του 1982 κυκλοφόρησε ο δίσκος «Στου καιρού τα ρέματα». Πρόκειται για ένα κύκλο δώδεκα λαϊκών τραγουδιών για τη φωνή του Μανώλη Μητσιά (είχε «πει» δυο τραγούδια τους στις αρχές του ’70, στο «Σαββατόβραδο»), που αποδείχτηκε άριστη επιλογή για να υποστηρίξει και να αναδείξει με τις ερμηνείες του το συγκεκριμένο υλικό. Τα τραγούδια, που δουλεύτηκαν αρκετούς μήνες προτού παραδοθούν στη δισκογραφική αγορά, διατηρούν μέχρι σήμερα μια φρεσκάδα αγέραστη κι ένα τρόπο γραφής άλλου καιρού: «Πού να βρω ένα ζεϊμπέκικο», «Γιατί κουράστηκα πολύ», «Μάτια μου», «Όταν πεθάνω», «Αχ», «Επειδή σ’ αγαπώ», «Στου καιρού τα ρέματα», «Η πόρτα», «Αχ λιγάκι», «Ποτέ ξανά», «Κι αν χρειαστεί», «Δεν είναι κόσμος πια αυτός».

   

Δεν ξέρω αν θα τύχει ξανά στο μέλλον ο Λευτέρης Παπαδόπουλος με το Γιάννη Σπανό να γράψουν μαζί καινούργια τραγούδια. Δεν ξέρω αν χρειάζεται, αν το ’χουν ανάγκη, αν θα προσθέσει κάτι στην υστεροφημία τους. Έτσι κι αλλιώς, απέδειξαν με αδιάψευστο μάρτυρα το χρόνο, ότι η δουλειά τους μόνο χαμένη δεν πήγε. Τροφοδότησαν το ελληνικό τραγούδι με ωραίες στιγμές που λάμπουν μέχρι σήμερα, με grand σουξέ που αποτελούν μόνιμο ρεπερτόριο τραγουδιστών όλων των …ειδών και με τραγούδια – ορόσημα για τις γενιές που έφυγαν, αλλά και γι’ αυτές που θα ’ρθουν. Τραγούδια με ψυχή, με ιστορική μνήμη, λυρισμό, δύναμη, ευαισθησία… Χάρη στο ταλέντο τους έγραψαν ιστορία! Κι αυτό δεν είναι καθόλου απλό.

Θα κλείσουμε με το τι είπε πρόσφατα σε συνέντευξη τύπου, με αφορμή τη μεγάλη συναυλία του Γιάννη Σπανού στα τέλη του περασμένου Μάη στο Καλλιμάρμαρο, ο Λευτέρης Παπαδόπουλος:

«Ο Γιάννης Σπανός είναι ένας από τους σημαντικότερους συνθέτες στην Ελλάδα, ένας άνθρωπος με ευρωπαϊκή αντίληψη και χιούμορ, ένας καλλιτέχνης που ποτέ δεν πρόδωσε την ιδεολογία της τέχνης και ότι έφτιαξε ως τώρα υπογραμμίζεται από την έγνοια του να έχει το έργο του μια σαφήνεια αλλά και να μη κρύβεται μέσα στη λασπουριά των δρόμων. Τον αγαπώ διότι έφερε ένα άλλο πνεύμα στο ελληνικό τραγούδι από την πρώτη ώρα που εμφανίστηκε εδώ και έχοντας ήδη διαδραματίσει ρόλο στη Γαλλία… Πολλούς συνδημιουργούς μου τους αγαπώ μεν, με συνδέουν πολλά πράγματα μαζί τους, αλλά δεν μπορώ να πω ότι τους εκτιμώ στο βαθμό που εκτιμώ τον Σπανό…».

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Please enter your comment!
Please enter your name here