Γράφει ο Αλέξης Λιόλης
alexli@musiccorner.gr
27/1/2010
www.musiccorner.gr
Η ώρα της Αφροδίτης…
Δε θυμάμαι αν, πριν την εμφάνισή της το βράδυ του περασμένου Σαββάτου στη «ΝΕΤ», είχα ξαναδεί την Αφροδίτη Μάνου σε τηλεοπτική εκπομπή. Αφορμή, η συμμετοχή της σ’ ένα μουσικό πρόγραμμα με τίτλο «Νο σμόκιν» που παρουσιάζουν από τις 29 του μήνα στο «Ζυγό», με χορηγό επικοινωνίας το «musiccorner.gr», ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας με τον Γιάννη Κότσιρα.
Η Αφροδίτη Μάνου δήλωσε χαρούμενη που επιστέφει στις live εμφανίσεις, μετά από δέκα χρόνια. Η τελευταία φορά ήταν το 2000 στη μουσική παράσταση «Άτακτη ζωή», που ετοίμασαν για την Αφροδίτη Μάνου και την Ελένη Ροδά ο Μιχάλης Ρέππας και ο Θανάσης Παπαθανασίου. Οι δυο τους έγραφαν:
«Ευάλωτη και παλιοκατίνα. Αφροδίτη και Σοράγια. Κορίτσι και μαινάδα. Τη σκοτεινή μεριά της Αφροδίτης ήρθε να φωτίσει η μαγκιά μιας αυθεντικής και καθαρής παρουσίας. Της Ελένης Ροδά. Μέσα από τις μελωδίες του Ζαμπέτα η Ελένη ήρθε να μας χαρίσει ξανά την αρχετυπική και ανεπιτήδευτη δοτικότητα της Ευδοκίας. Ίσως δεν είναι τυχαίο ότι στο πρόγραμμα αυτό συναντήθηκαν τα δύο πιο αμφιλεγόμενα ονόματα του Τρωικού πολέμου. Αφροδίτη και Ελένη…».
Η «Άτακτη ζωή» κυκλοφόρησε και σε ένα διπλό cd ως η «ψηφιακή καταγραφή των ήχων που έρχονται από τον ανεξερεύνητο ακόμα πλανήτη που λέγεται Γυναίκα».
Μπορεί για πρώτη φορά Μάνου και Μαχαιρίτσας να βρεθούν μαζί επί σκηνής, οι δυο τους, όμως, έχουν συναντηθεί δισκογραφικά. Η Αφροδίτη Μάνου έγραψε τους ελληνικούς στίχους στο «E penso a te» του Lucio Battisti, που ως «Τι να πω» ηχογραφήθηκε από το Λαυρέντη Μαχαιρίτσα στο δίσκο του «Διδυμότειχο Blues» (1991). Ενώ, τρία χρόνια μετά, στο δίσκο της Αφροδίτης Μάνου «Που πας καραβάκι με τέτοιον καιρό», βρίσκουμε το Λαυρέντη Μαχαιρίτσα ως δεύτερη φωνή στα τραγούδια της Αφροδίτης «Μεσάνυχτα στην πόρτα σου» και «Αριστερά στην Εδέμ».
Το πέρασμα της κυρίας Μάνου από την ελληνική δισκογραφία μόνο αδιάφορο δεν υπήρξε. Ξεκίνησε ως ερμηνεύτρια (τραγούδησε Γιάννη Σπανό, Σταύρο Ξαρχάκο, Μίκη Θεοδωράκη, Θάνο Μικρούτσικο, Μιχάλη, Γρηγορίου, Μιχάλη Τρανουδάκη…) και εξελίχθηκε σε μια σπουδαία τραγουδοποιό. Η αρχή έγινε το 1984 με τη «Νυχτερινή Εκπομπή» για ν’ ακολουθήσει δυο χρόνια μετά ο δίσκος «Σαν Αφροδίτη», το 1990 ο «Καιρός για δύο» (ο Νίκος Πορτοκάλογλου στη μουσική, η Αφροδίτη Μάνου στους στίχους και στην ερμηνεία) και το 1994 το άλμπουμ «Που πας καραβάκι με τέτοιον καιρό».
 |
 |
 |
Είχαν κάτι διαφορετικό τα τραγούδια της Μάνου, μια ποίηση δικιά τους, που μπορεί να μη διεκδικούσε ποιητικές «δάφνες» (για τραγούδι μιλάμε, άλλωστε), αλλά με τον τρόπο της «περνούσε» το στιχουργικό λόγο του ελληνικού τραγουδιού σε ένα άλλο επίπεδο. Δε θα βρούμε εδώ ούτε το υπερβατικό στοιχείο της Λένας Πλάτωνος ούτε τις υπόγειες διαδρομές της Αρλέτας, για να αναφερθώ σε δύο ομότεχνές της που υπήρχαν ήδη στο χώρο. Η Μάνου μίλησε μια γλώσσα καθημερινή, άμεση, γυναικεία εν πολλοίς, σύγχρονη, χωρίς να της λείπει κάθε φορά η ματιά στο κοινωνικό γίγνεσθαι, μια γλώσσα που το σήμα της ευαισθησίας και της οξυδέρκειάς της παραμένει το ίδιο ισχυρό μέσα στα χρόνια.
«Οι κεραίες μου ευτυχώς είναι υγιέστατες, λαμβάνουν πολύ εύκολα μηνύματα», έλεγε σε συνέντευξή της στη Χ. Ποντίδα, εν έτει 1996, η Αφροδίτη Μάνου. Και συνέχιζε: «Καθώς περνούν τα χρόνια, οι διεργασίες που γίνονται μέσα μου είναι πολύ πιο αναλυτικές, πολύ πιο βαθιές, οπότε μια κίνηση στον δρόμο ενός ανθρώπου μπορεί να ενεργοποιήσει μηχανισμούς για 15 τραγούδια, όχι ένα. Το θέμα δεν είναι εκεί, γιατί θα μπορούσα να γράφω κάθε μέρα, το ζήτημα είναι να κάνεις κάτι που έχει ουσία» (περιοδικό «Δίφωνο», τ. 7).
Για να πω την αλήθεια, δε με ενθουσιάζει ως ιδέα η συνύπαρξη της Αφροδίτης Μάνου στη σκηνή με Μαχαιρίτσα και Κότσιρα. Ούτε το ότι συνδέει την επιστροφή της τραγουδώντας, έστω και με ρόλο καλεσμένης, με δύο – στην παρούσα φάση της καριέρας τους – «καμένα χαρτιά». Ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, μετά τις απανωτές αποτυχίες των τελευταίων δισκογραφικών του εγχειρημάτων, αναμασάει συνεχώς -και μάλλον αυτάρεσκα και εν τέλει κουραστικά – τα παλιά του σουξέ και με «Γάτους», «Νότους» και «Τερατάκια» προσπαθεί να βρίσκεται στο προσκήνιο. Τρώει από τα έτοιμα, κοντολογίς, αλλά αυτό για πόσο; Επειδή υπάρχουν και πλευρές της τραγουδοποιΐας του που δε μ’ αφήνουν ασυγκίνητο, περιμένω ακόμα από το Λαυρέντη Μαχαιρίτσα ένα δημιουργικό ξάφνιασμα. Όσο για το Γιάννη Κότσιρα, αναζητά ακόμα την ερμηνευτική του ταυτότητα ευρισκόμενος, όπως φαίνεται εκ του αποτελέσματος, σε σύγχυση ως προς το ρεπερτόριο που καλείται κάθε φορά να υποστηρίξει.
Οι παροικούντες στην πρωτεύουσα, έστω και υπό συνθήκες «Νο σμόκιν», θα δούνε την Αφροδίτη Μάνου ζωντανά. Κι αυτό είναι κάτι. Βεβαίως, όλοι όσοι αγαπάμε τα τραγούδια της περιμένουμε – χρόνια τώρα – καινούργιο υλικό. Που ακούστηκε ότι το ετοιμάζει… Σκεφτείτε πως έχει να παρουσιάσει καινούργια τραγούδια σε προσωπικό της δίσκο δεκάξι χρόνια, απ’ όταν κυκλοφόρησε το «Καραβάκι». Ό,τι έγραψε στη συνέχεια ήταν «κατά παραγγελίαν» του δίδυμου Ρέππα – Παπαθανασίου είτε για θεατρικά τους έργα, είτε για κινηματογραφικές τους ταινίες: «Δυόμισι φόνοι κι ένα μπουλντόγκ», «Το κλάμα βγήκε απ’ τον παράδεισο», «Οξυγόνο», «Τσινετσιτά».
Πάλι καλά, θα μου πείτε. Όμως, άλλο με τα τραγούδια σου να υπηρετείς τη σύμβαση ενός σεναρίου για το θέατρο ή το σινεμά κι άλλο να δημιουργείς χωρίς τέτοιου είδους δεσμεύσεις. Μετά τις πρόσφατες δισκογραφικές επιστροφές της Λένας Πλάτωνος και της Αρλέτας, νομίζω ότι ήρθε και η ώρα της Αφροδίτης…!
Υ. Γ.
Εδώ είμαστε και πάλι, με την «Κιβωτό», στο ολοκαίνουργιο «musiccorner»… Για να συνεχίσουμε τα ταξίδια που αφήσαμε στη μέση… Κάθε Τετάρτη στις «αποσκευές» μας τραγούδια, πρόσωπα, ηχογραφήματα, συναντήσεις…
Καλώς σας ξαναβρίσκω!