Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης
http://vinylmaniac.madblog.gr

Τρίτη 24 Δεκεμβρίου 2013

“Η σημασία αυτής της στήλης του musiccorner είναι ακριβώς ότι λέει ο τίτλος της: “Αφιερωμένη εξαιρετικά” σε ανθρώπους που προσέφεραν στο ελληνικό τραγούδι, αλλά μένοντας ηθελημένα στην “οπισθοφυλακή” και χωρίς ποτέ να ζητήσουν κάτι περισσότερο από το να κάνουν αυτό που αγαπούσαν.

Η δουλειά τους περιορίστηκε στην πίστα, στο στούντιο, στη γραφή μουσικής και στίχου και πουθενά αλλού. Άλλοι έκαναν μεγάλη επιτυχία, άλλοι μικρότερη. Άλλοι συνεχίζουν την πορεία τους και παλεύουν, άλλοι έχουν αποχωρήσει. Άλλοι έχουν φύγει από τη ζωή.

Όμως, όλοι τους ανεξαιρέτως έβαλαν το δικό τους λιθαράκι στην ελληνική μουσική σκηνή και δικαιούνται αυτό που τους προσφέρουμε: Μια γωνιά “αφιερωμένη εξαιρετικά”…!

———————————————————–

Γιάννης Κατέβας
Από την Αλγερία ως τη Λατινική Αμερική…

 

Η «μόδα» με την «ελληνοποίηση» επιτυχιών του εξωτερικού που ξεκίνησε η «Μίνως Μάτσας και Υιός» στα μέσα της δεκαετίας του ’70 –με «μπροστάρη» τον Γιάννη Πάριο-, δε θα μπορούσε ν’ αφήσει «ασυγκίνητες» και τις υπόλοιπες δισκογραφικές εταιρείες.

Εκείνη την εποχή, η Columbia βρισκόταν σ’ ένα μεταβατικό στάδιο καθώς είχε αποχωρήσει από τη διεύθυνσή της ο Τάκης Β. Λαμπρόπουλος, ο οποίος είχε πρωτοστατήσει στη δημιουργία του έντεχνου λαϊκού τραγουδιού στη δεκαετία του ’60. Τα ηνία της είχαν αναλάβει εκπρόσωποι από την Αγγλία και από την πρώτη στιγμή έδειξαν τη διάθεση ν’ αλλάξουν πλήρως το προφίλ της εταιρείας.

Μέσα στα σχέδιά τους, ήταν να μπουν κι εκείνοι στο παιχνίδι της «μεταγλώττισης» και ξεκίνησαν τη προσπάθειά τους με τον Γιάννη Κατέβα, ο οποίος ανήκε στο δυναμικό της από το 1972, όταν και ηχογράφησε τα πρώτα του τραγούδια σε μουσική και στίχους του Γιώργου Μητσάκη. Ωστόσο, ακόμη δεν είχε παρουσιάσει ολοκληρωμένη προσωπική δουλειά και περιοριζόταν σε ορισμένα δισκάκια των 45 στροφών, σε κάποια από τα οποία μάλιστα ηχογραφούσε σε δεύτερη εκτέλεση τραγούδια που κυκλοφορούσαν σε άλλες εταιρείες…

afierwmeno_2013_12_24_katevas

Επιτυχία από την …Αλγερία!

Στα τέλη του 1976, η Columbia αποφασίζει να εκδώσει τον πρώτο μεγάλο δίσκο του και ως «όχημα» για να πουλήσει, του δίνει μια μελωδία από την Αλγερία με τίτλο “A vava Inouva” των P. Ben Mouhamed-M. Idir (πρόκειται για νανούρισμα της χώρας), η οποία σε μουσική διασκευή του ίδιου του ερμηνευτή και με ελληνικούς στίχους του Πάνου Φαλάρα τιτλοφορείται «Αν γινότανε». Ο Κατέβας το τραγουδά με την Έφη Στρατή -μια τραγουδίστρια από τη Θεσσαλονίκη που όμως δεν έκανε σημαντική πορεία- στο άλμπουμ «Και αύριο και πάντα» και παρότι στην αρχή δεν κάνει ιδιαίτερη αίσθηση, λίγο καιρό μετά γίνεται μεγάλη επιτυχία.

Ο ίδιος ο τραγουδιστής μου έχει πει ότι οι πωλήσεις του δίσκου ανέβηκαν κατακόρυφα όταν εμφανίστηκε στην ΕΡΤ στις 16 Μαρτίου του 1977 να τραγουδά το «Αν γινότανε» στο ημίχρονο του δραματικού επαναληπτικού αγώνα για την προημιτελική φάση του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ ανάμεσα στην ΑΕΚ και την Κουίνς Παρκ Ρέιντζερς που κρίθηκε υπέρ της ελληνικής ομάδας στη διαδικασία των πέναλτι. Από την επόμενη ημέρα, η ζήτηση του άλμπουμ αυξήθηκε σημαντικά και το εν λόγω τραγούδι περιλήφθηκε στις επιτυχίες της χρονιάς και όχι μόνο, καθώς είναι πολύ γνωστό ακόμα και στις μέρες μας…

«Τα γιασεμάκια σου», ο μεγάλος σταθμός

Ωστόσο, το μεγάλο «μπαμ» για τον Κατέβα γίνεται στις αρχές του 1979, όταν κυκλοφορεί το άλμπουμ «Τα γιασεμάκια σου». Ήμουν πολύ μικρός, αλλά θυμάμαι ότι το τραγούδι παιζόταν σχεδόν κάθε μέρα από τα ραδιόφωνα και το άκουγες όπου κι αν βρισκόσουν: Στο ταξί, στα καταστήματα, στα σούπερ μάρκετ και γενικότερα οπουδήποτε υπήρχε η δυνατότητα …ακρόασης. Σίγουρα είναι η μεγαλύτερη και πιο διαχρονική επιτυχία του εκ Κομοτηνής ερμηνευτή κι εκείνη που του χάρισε το μοναδικό «χρυσό» δίσκο της καριέρας του, τη στιγμή μάλιστα που η εταιρεία σκεφτόταν σοβαρά να μη τον κρατήσει στο δυναμικό της!

Όσο για την αυθεντική μορφή του τραγουδιού, πρόκειται για το “Aux talons de ses souliers” του Γαλλοαλγερινού δημιουργού κι ερμηνευτή Enrico Macias σε στίχους του J. Demarny, το οποίο διασκευάστηκε και στην τουρκική γλώσσα καθώς έχει ανατολίτικο ρυθμό. Τους ελληνικούς στίχους έγραψε ο αείμνηστος Γιώργος Κανελλόπουλος -όπως συνέβη με τα περισσότερα τέτοιου είδους τραγούδια του Κατέβα. 

Στο ίδιο άλμπουμ, υπάρχουν και τα «Αν μου χαρίσουν» των G. Thibault -J. Revaux -M. Sardou, το «Θα ‘ρθεις μια μέρα» που είναι διασκευή του πασίγνωστου λατινοαμερικανικού “Quantanamera” και το «Έχεις νιάτα» των λατινοαμερικανών Girado-Mc Donald που είχε τραγουδήσει το συγκρότημα “The fevers” το 1978 με τίτλο “Teus olhos negrus”.

Να σημειώσουμε ότι το «Θα ‘ρθεις μια μέρα» με τον Γιάννη Κατέβα είχε κυκλοφορήσει το 1978 σε δίσκο 45 στροφών κι εδώ υπάρχει σε νέα εκτέλεση. 

Διασκευών …συνέχεια 

Η επιτυχία του άλμπουμ είναι τέτοια που ο Μάκης Μάτσας σπεύδει να εντάξει τον τραγουδιστή στη «Μίνως» και τον Ιούνιο του 1980 κυκλοφορεί ο δίσκος «Κάτι παραπάνω». Όπως συνηθιζόταν εκείνη την εποχή για εμπορικούς λόγους, τα πρώτα τρία τραγούδια της πρώτης πλευράς είναι «μεταγλωττισμένα». 

Η αρχή γίνεται με το «Ντρίγκι-ντρίγκι», βασισμένο σε μια αιγυπτοαραβική μελωδία των F. Garcia Vizcaino -M. Garcia Ortiz Vazquez. Ο ίδιος ο Κατέβας το έχει «αποκηρύξει» (μου έχει πει -χαριτολογώντας φαντάζομαι- ότι έχει …χαράξει το δίσκο στο σημείο του τραγουδιού!), αλλά θα μου επιτρέψει να διαφωνήσω μαζί του, αφού προσωπικά μου αρέσει πολύ…

Ωστόσο, το σπουδαίο και διαχρονικό τραγούδι του άλμπουμ δεν είναι άλλο το «Ποιος», το οποίο έγινε και η μεγάλη επιτυχία του. Ακούστηκε πολύ εκείνη την εποχή και δεν κρύβω ότι είναι το αγαπημένο μου, καθώς μου θυμίζει τα …πολύ παιδικά χρόνια μου που το άκουγα συνεχώς!

Στην αυθεντική μορφή του, πρόκειται για ένα εξαιρετικό ισπανικό τραγούδι των Manuel Alejandro -A. Magdalena με τίτλο “Como yo te amo” κι ερμηνεία του Raphael, κατά τη γνώμη μου όμως η ελληνική διασκευή είναι τουλάχιστον δύο κλάσεις καλύτερη σε όλους τους τομείς (ενορχήστρωση, ερμηνεία)…

Επίσης, πολύ γνωστό έγινε το ντίσκο κομμάτι «Πολλά τα λάθη σου» του ισραηλινού B. Zazem, τον οποίον είχαμε… «γνωρίσει» με τη διασκευή του «Τέρμα τα παράπονα» από τη Λίτσα Διαμάντη προς τα τέλη του 1979. Οι ελληνικοί στίχοι σε όλα είναι του Γιώργου Κανελλόπουλου. 

«Παγκοσμιοποίηση» …τέλος

Και φτάνουμε στον Σεπτέμβριο του 1981, όταν κυκλοφορεί άλλος ένας επιτυχημένος δίσκος για τον Γιάννη Κατέβα. Τίτλος, «Να μ’ αγαπάς τώρα» και το ομότιτλο τραγούδι γίνεται αμέσως γνωστό, ενώ παραμένει και μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της καριέρας του.

Πρόκειται για ένα παραδοσιακό ουγγρικό κομμάτι με τίτλο “Nika se perimeno” των Pasztor-Jakab-Hatvani-Delhusa, το οποίο έχει ελληνικά στοιχεία όπως αντιλαμβάνεστε από τον τίτλο του. Εκτός αυτού, στην εισαγωγή ακούγεται μπουζούκι και ακούγοντάς την, θυμίζει έντονα το “Με λένε Γιώργο” του Γιώργου Χατζηνάσιου…

Στο ίδιο άλμπουμ περιλαμβάνεται το επίσης γνωστό «Ο ζητιάνος της αγάπης» σε μουσική του Claude Morgan που είχε γίνει μεγάλη επιτυχία στη Γαλλία με τον Enrico Macias με τον τίτλο “Le mediant de l’ amour”.

Τα υπόλοιπα «μεταγλωττισμένα» του δίσκου δεν ακούστηκαν ιδιαίτερα, ωστόσο είναι κι αυτά εξαιρετικά. Πρόκειται για τα «Αχ βρε ζωή» της Evangelina Sobredo με ελληνικούς στίχους του Θάνου Σοφού (πρωτότυπος τίτλος “Decir adios”, τραγουδισμένο από την ίδια ως μπαλάντα) και «Τώρα και πάντα» των J. Korduletsch -K. Forsey -M. Bjoerklund -J. Evers με στίχους της Ρόνης Σοφού. Αυτό το τελευταίο στην αυθεντική του μορφή έχει τίτλο “La vie se chante la vie se pleure” και “σφραγίστηκε” από την ερμηνεία του αξέχαστου Joe Dassin…

Στο σημείο αυτό, να πούμε και δυο λόγια για τη δημιουργό κι ερμηνεύτρια του “Decir adios”, την Ισπανίδα Evangelina Sobredo που έγινε πολύ αγαπητή στη χώρα της με το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο Cecilia. Ήταν «αστέρι» στην Ιβηρική χερσόνησο, αλλά δυστυχώς πολύ άτυχη καθώς σκοτώθηκε σε τροχαίο δυστύχημα το 1976 σε ηλικία μόλις 28 ετών.

Από εκεί και πέρα, ο Γιάννης Κατέβας δεν ερμήνευσε ξανά τέτοιου είδους τραγούδια, καθώς στράφηκε σταδιακά σε «αυστηρά» παραδοσιακό ρεπερτόριο και μ’ αυτό γυρίζει όλο τον κόσμο εδώ και χρόνια κάνοντάς το παντού γνωστό. Ωστόσο, κι αυτά τα λίγα «μεταγλωττισμένα» ήταν αρκετά ώστε να του δώσουν τη δυνατότητα ν’ αφήσει το σημάδι του στο ελληνικό τραγούδι.

Κλείνοντας, να τον ευχαριστήσω θερμά για τις πληροφορίες που μου έδωσε -όσες κατάφερε να θυμηθεί- σχετικά με τις διασκευές που διαβάσατε παραπάνω…

—————–

*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Please enter your comment!
Please enter your name here