Αφιερωμένο Εξαιρετικά – 11/9/2012

Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης
http://vinylmaniac.madblog.gr

Τρίτη 11 Σεπτεμβρίου 2012

Η δουλειά τους περιορίστηκε στην πίστα, στο στούντιο, στη γραφή μουσικής και στίχου και πουθενά αλλού. Άλλοι έκαναν μεγάλη επιτυχία, άλλοι μικρότερη. Άλλοι συνεχίζουν την πορεία τους και παλεύουν, άλλοι έχουν αποχωρήσει. Άλλοι έχουν φύγει από τη ζωή.

Όμως, όλοι τους ανεξαιρέτως έβαλαν το δικό τους λιθαράκι στην ελληνική μουσική σκηνή και δικαιούνται αυτό που τους προσφέρουμε: Μια γωνιά “αφιερωμένη εξαιρετικά”…!

———————————————————–

«Τα γαλάζια σου γράμματα», «Ξενύχτησα στην πόρτα σου», «Σε χρειάζομαι», «Με λένε Γιώργο», «Συγνώμη που σ’ αγάπησα πολύ». Ποιος δεν ξέρει, ποιος δεν έχει σιγοψιθυρίσει αυτά τα υπέροχα και διαχρονικά τραγούδια; Πόσοι όμως γνωρίζουν το πρόσωπο που έγραψε τούτα τα λόγια; Είναι ο Γιώργος Κανελλόπουλος, που όσο «αθόρυβα» έγραφε μεγάλες επιτυχίες, τόσο «αθόρυβα» έφυγε κι από τη ζωή…

Ουδείς μέχρι σήμερα μπήκε στον κόπο να γράψει έστω δυο λόγια γι’ αυτό τον άνθρωπο που χάρισε τόσα όμορφα «διαμάντια» στο ελληνικό τραγούδι από το 1973 ως το 1985. Αυτή η στήλη κάνει την αρχή κι εύχεται να υπάρξει η ανάλογη συνέχεια…

1973-1979: Η «Διαδρομή» προς την καθιέρωση

Ο Γιώργος Κανελλόπουλος γεννήθηκε στην περιοχή Ζωγράφου της Αθήνας το 1953 και μόλις στα 20 χρόνια του, το 1973 το όνομά του φιγουράρει για πρώτη φορά σε ετικέτα δίσκου με την ιδιότητα του στιχουργού. Πρόκειται για την «Ιστορία του μπεκρή» σε μουσική του Γιώργου Χατζηνάσιου κι ερμηνεία του Σταμάτη Κόκοτα, η οποία κυκλοφόρησε σε δισκάκι 45 στροφών (COLUMBIA 4141) κι αργότερα συμπεριλήφθηκε στο προσωπικό άλμπουμ του ερμηνευτή «Κόκοτας Νο 4».

Τον Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς, συνεργάζεται σε πιο ολοκληρωμένη βάση με τον Χατζηνάσιο γράφοντας τα 10 από τα 12 τραγούδια του δίσκου «Διαδρομή». Η επιτυχία είναι μεγάλη, οι πωλήσεις ξεπερνούν τις 50.000 αντιτύπων και οι τίτλοι μιλούν από μόνοι τους: «Με λένε Γιώργο» και «Χάρε σαν έρθεις» με τον Μανώλη Μητσιά, «Συγνώμη που σ’ αγάπησα πολύ» με τη Δήμητρα Γαλάνη, «Να ‘χα τα χρόνια σου» και «Ασ’ τους να λένε» με τον Σταμάτη Κόκοτα, «Τι καλά» με τον Θέμη Ανδρεάδη…

Ωστόσο, αυτή η απότομη επιτυχία δεν άλλαξε τις συνήθειες του Κανελλόπουλου. Παρά το ότι είχε γίνει περιζήτητος από τις εταιρείες, εκείνος έγραφε όποτε ήθελε να πει κάτι κι αυτή τη στάση κράτησε ως το τέλος της πορείας του.

Έτσι, τον ξανασυναντάμε στα τέλη του 1976 να συνεργάζεται πάλι με τον Γιώργο Χατζηνάσιο στο άλμπουμ «Λεύκωμα» με ερμηνεύτριες τη Βίκυ Μοσχολιού και τη Δήμητρα Γαλάνη. Από τα 10 τραγούδια που γράφει (ο δίσκος έχει και δύο ορχηστρικά), τα τέσσερα γίνονται μεγάλες και διαχρονικές επιτυχίες: «Ξενύχτησα στην πόρτα σου» και «Είμαστε εμείς» με τη Μοσχολιού, «Τα γαλάζια σου γράμματα» και «Τι να σου χαρίσω» με τη Γαλάνη…

Η συνεργασία του με τον Χατζηνάσιο ολοκληρώνεται το 1978, με τρία τραγούδια στον χρυσό σε πωλήσεις δίσκο του Σταμάτη Κόκοτα «Θα σου χρωστώ» («Μη παρασύρεσαι», «Κοίταξε να είσαι εντάξει» και «Τα παλιοτράγουδα»).

Μέχρι το τέλος της δεκαετίας του ’70 θα συνεργαστεί με διάφορους συνθέτες και τους στίχους του θα ερμηνεύσουν ορισμένες από τις σημαντικότερες φωνές του ελληνικού τραγουδιού: Η Άλκηστις Πρωτοψάλτη στο πρώτο της προσωπικό άλμπουμ το 1977 («Είχες και τι δεν είχες», «Ας υποθέσουμε» και «Όπου να ‘ναι θα φανεί», όλα σε μουσική του σχεδόν πρωτοεμφανιζόμενου Γιάννη Καραλή) και την ίδια χρονιά η Λιζέτα Νικολάου σε δυο τραγούδια του Δήμου Μούτση («Τώρα γι’ άλλα τραγουδάμε» -πολύ γνωστό- και «Σαν ξημερώνει»).

Εν συνεχεία, ο Γιάννης Πουλόπουλος το 1978 («Άσε τα λάθη σου σε μένα» σε μουσική Μίμη Πλέσσα), η Τζένη Βάνου την ίδια χρονιά («Το ξέρω» του Πλέσσα) και το 1979 η Βασιλική Λαβίνα («Άντε λοιπόν» σε μουσική Γιάννη Καραλή) και η Ελπίδα («Θα μείνει η αγάπη μας» σε μουσική Σπύρου Βλασσόπουλου).

Πάντως, το 1979 θα έχει μια πιο εκτεταμένη συνεργασία με την Άννα Βίσση δίνοντάς της πέντε τραγούδια στο δίσκο «Κίτρινο γαλάζιο» που ήτανε και ο πρώτος χρυσός της. Τότε θ’ αποπειραθεί να γράψει στίχους πάνω σε ξένη μελωδία («Τότε θα φύγω»), θα «ντύσει» με τα «λόγια» του δύο συνθέσεις του Σπύρου Βλασσόπουλου («Μη στεναχωριέσαι κι έχει ο Θεός» και «Αν τουλάχιστον») κι άλλες δύο της ίδιας της Βίσση («Αγάπη μου» και το υπέροχο «Το έτος του παιδιού»).

Την ίδια χρονιά, θα συνεργαστεί με τον συνθέτη και σολίστα του μπουζουκιού Στέλιο Ζαφειρίου, γράφοντας το μισό δίσκο (έξι τραγούδια) του Σταμάτη Κόκοτα που είχε τίτλο «Με αγάπη Σταμάτης». Πιο γνωστό απ’ όλα είναι η «Ναντίν»…

1980-85: Λίγα και καλά…

Ο Γιώργος Κανελλόπουλος μπαίνοντας στη δεκαετία του ’80 θα συνεχίσει να δίνει στίχους σε Έλληνες συνθέτες, αλλά και να «μεταφράζει» επιτυχίες της αλλοδαπής κατά τα ειωθότα της εποχής. Είναι η σειρά του Γιάννη Πάριου να συνεργαστεί μαζί του, καθώς κάνει ένα «άνοιγμα» σε διάφορους στιχουργούς μετά το θάνατο του Πυθαγόρα. Έτσι, το Μάρτιο του 1980 κυκλοφορεί το άλμπουμ «Σε χρειάζομαι», με τον Κανελλόπουλο να υπογράφει στιχουργικά το ομότιτλο τραγούδι που έγινε μεγάλη επιτυχία. Ακόμη, «μεταγλωττίζει» το “Le lac majeur” του Mort Shuman κάνοντάς το «Φύγε λοιπόν», ενώ γράφει μαζί με τον Σπύρο Βλασσόπουλο και το «Όλα δικά σου».

Την ίδια χρονιά, ξανασυναντά την Άννα Βίσση στο δίσκο της με τίτλο «Ναι» και υπογράφει έξι τραγούδια: Τρία του Σπύρου Βλασσόπουλου («Μ’ αγαπούσες κάπου-κάπου», «Μα δε φοβάμαι», «Μίλησέ μου») κι άλλα τόσα «μεταγλωττισμένα» («Το ξέρω θα ‘ρθεις ξανά», «Κλαις εσύ και πονώ» και «Τι με ρωτάς»). Εξάλλου, γράφει στίχους και για τη Λίτσα Διαμάντη σε μουσική του Νίκου Λαβράνου στον εμπορικά χρυσό δίσκο της «Αγάπη θέλω μόνο» («Τι άλλο θες τώρα»)…

Το 1982 υπογράφει τις δύο πιο γνωστές επιτυχίες στο δίσκο της Γιάννας Κομνηνού «Και σ’ αγαπώ», πάνω σε συνθέσεις του Σπύρου Βλασσόπουλου: Το ομότιτλο και το «Εγώ που τίποτα δεν έχω» που είχε ηχογραφήσει νωρίτερα ο Δάκης, αλλά σε ρυθμό μπαλάντας. Εδώ, το ακούμε ως «ντίσκο» κομμάτι…

Έκτοτε και μετά το 1985 όταν ολοκληρώνεται η συνεργασία του με τον Γιάννη Κατέβα (υπάρχει ειδικό κεφάλαιο παρακάτω), αποσύρεται οριστικά από τη στιχουργική και ασχολείται με άλλα πράγματα: Αρχικά με τη διαφήμιση ιδρύοντας την εταιρεία “Global” κι εν συνεχεία με τις εκδόσεις, με την ίδρυση του γνωστού οίκου «Εμπειρία εκδοτική».

Η μοναδική του δισκογραφική «εμφάνιση» αυτά τα χρόνια, είναι το 1990 όταν ο Μιχάλης Τερζής μελοποιεί το «Θα μείνει η αγάπη μας» που είχε πρωτοτραγουδήσει η Ελπίδα το 1979 σε μουσική Σπύρου Βλασσόπουλου, για τον ομότιτλο δίσκο του Σταμάτη Κόκοτα…

Δυστυχώς, τον Δεκέμβριο του 2007 έφυγε από τη ζωή χτυπημένος από την επάρατη νόσο σε ηλικία μόλις 54 ετών. Αθόρυβα και ήσυχα, όπως έζησε και δημιούργησε…

Κεφάλαιο «Γιάννης Κατέβας»

Από τα συνολικά 113 τραγούδια που έχουν κυκλοφορήσει σε δίσκους σε στίχους Γιώργου Κανελλόπουλου, τα 57 ερμήνευσε ο Γιάννης Κατέβας. Οι δυο τους συναντήθηκαν για πρώτη φορά σχεδόν παράλληλα με την κυκλοφορία του πρώτου προσωπικού δίσκου του τραγουδιστή («Και αύριο και πάντα» το 1976) και από το 1977 ως το 1985 οι μεγαλύτερες και πιο γνωστές επιτυχίες του είχαν τη στιχουργική υπογραφή του Κανελλόπουλου. Θυμηθείτε μερικές κατά χρονολογική σειρά: «Του τρένου οι γραμμές», «Τα γιασεμάκια σου», «Αν μου χαρίσουν», «Έχεις νιάτα», «Ποιος», «Πολλά τα λάθη σου», «Κάτι παραπάνω», «Να μ’ αγαπάς τώρα», «Ο ζητιάνος της αγάπης», «Όποιος την αγάπη πλήρωσε», «Ναι για σένα ναι», «Ζωή μου είναι», «Φεύγουνε τα χρόνια» και τόσα άλλα…

Κάποια από αυτά τα 57 είναι διασκευές από ξένα τραγούδια, ενώ στα περισσότερα ελληνικά τη μουσική έγραψε ο Σπύρος Βλασσόπουλος αλλά και ο ίδιος ο τραγουδιστής…

Οι δυο τους δέθηκαν με μια πολύ ζεστή και ειλικρινή φιλία, γίνανε κουμπάροι και παρά το ότι ο Κατέβας ζει στον Καναδά από το 1990, δεν έπαψαν ποτέ να επικοινωνούν μέχρι τον πρόωρο θάνατο του Κανελλόπουλου…

Ο Γιάννης Κατέβας δεν αρνήθηκε να γράψει δυο λόγια για λογαριασμό της στήλης σχετικά με τον φίλο και συνεργάτη του, μιας και τον γνώριζε πάρα πολύ καλά: «Ο Γιώργος ήταν ένας πραγματικά πανέξυπνος άνθρωπος και  πηγαίος κι ευρηματικός στο στίχο του. Όπως όλα τα πηγαία ταλέντα, δεν «κυνηγούσε» τη συμμετοχή σε δίσκους, αντιθέτως οι εταιρείες τον «κυνηγούσαν» να τους δώσει τραγούδια κι αυτός εξαφανιζόταν.

Έδινε στίχους μόνον όταν είχε κάτι να πει και δεν χρησιμοποίησε την στιχουργία για βιοπορισμό (εξάλλου εκείνη την εποχή οι στιχουργοί -κακώς- ήταν οι «ριγμένοι», οι φτωχοί συγγενείς των μεγάλων συνθετών…). Ο στίχος του ήταν μεστός («ζουμερός») και με δυο φράσεις τα έλεγε όλα».

Ο Γιώργος Κανελλόπουλος λοιπόν μπορεί να έζησε, να δημιούργησε και να έφυγε «αθόρυβα», αλλά οι στίχοι των τραγουδιών που άφησε πίσω του θα μιλάνε στις ψυχές μας και θα μας συντροφεύουνε πάντα…

———————

** Ένα μεγάλο και ειλικρινές ευχαριστώ στον φίλο μου Γιάννη Κατέβα για την προθυμία του να βοηθήσει στη δημιουργία αυτού του αφιερώματος. Το φωτογραφικό υλικό, οι γενικότερες πληροφορίες που μου έδωσε για τον Γιώργο Κανελλόπουλο αλλά και οι λίγες γραμμές που χάραξε γι’ αυτόν,  ήταν πολύτιμα στοιχεία, χωρίς τα οποία δε θα έβγαινε το αποτέλεσμα που ήθελα. Γιάννη, σ’ ευχαριστώ θερμά και …επιφυλάσσομαι...

———————

***Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…