Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης
“Η σημασία αυτής της στήλης του musiccorner είναι ακριβώς ότι λέει ο τίτλος της: “Αφιερωμένη εξαιρετικά” σε ανθρώπους που προσέφεραν στο ελληνικό τραγούδι, αλλά μένοντας ηθελημένα στην “οπισθοφυλακή” και χωρίς ποτέ να ζητήσουν κάτι περισσότερο από το να κάνουν αυτό που αγαπούσαν.
Η δουλειά τους περιορίστηκε στην πίστα, στο στούντιο, στη γραφή μουσικής και στίχου και πουθενά αλλού. Άλλοι έκαναν μεγάλη επιτυχία, άλλοι μικρότερη. Άλλοι συνεχίζουν την πορεία τους και παλεύουν, άλλοι έχουν αποχωρήσει. Άλλοι έχουν φύγει από τη ζωή.
Όμως, όλοι τους ανεξαιρέτως έβαλαν το δικό τους λιθαράκι στην ελληνική μουσική σκηνή και δικαιούνται αυτό που τους προσφέρουμε: Μια γωνιά “αφιερωμένη εξαιρετικά”…!
———————————————————–
Η «σχέση» της Ελλάδας με το διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision, πέρασε από …40 κύματα, όσα και τα χρόνια από την πρώτη φορά που αποφάσισε να δηλώσει συμμετοχή -συν ένα, με το τρέχον έτος. Η «επαφή» τους, τα είχε όλα: «Αγάπη», «μίσος», «πάθος», «παρεξηγήσεις», «αποχωρήσεις», «καταστροφές», «επανασυνδέσεις». Ωστόσο, ό, τι κι αν συνέβαινε μεταξύ τους, πάντοτε έδινε τροφή για ατέλειωτες και ποικίλες συζητήσεις.
Σκεφτήκαμε λοιπόν, να κάνουμε μια σειρά αφιερωμάτων στην παρουσία της Ελλάδας στη Eurovision, σταχυολογώντας τις σημαντικότερες στιγμές αυτών των 40 και πλέον ετών, μέσα από δημοσιεύματα της εποχής κι αναφέροντας ιστορίες που αξίζει να παρουσιαστούν. Κυρίες, κύριοι, καλώς ήλθατε στο μεγαλύτερο μουσικό gala της Ευρώπης!
| 1981-1985: Αποχές και ανυποληψία… |
Αν η περίοδος 1974-1980 ήταν για την Ελλάδα «ανιχνευτική» όσον αφορά τη συμμετοχή της στη Eurovision, η αντίστοιχη από το 1981 ως το 1985, μόνον ως απογοητευτική μπορεί να χαρακτηριστεί! Κι όχι μόνο γιατί η παρουσία μας στη διοργάνωση κατά τη διάρκεια αυτών των πέντε ετών πέρασε μουσικά απαρατήρητη, αλλά και για το ότι δύο φορές δε λάβαμε καν μέρος, επικαλούμενοι επιεικώς αστείες δικαιολογίες.
Ήταν η περίοδος των πρώτων ετών της «αλλαγής», οπότε «έπρεπε» να δείξουμε και στους Ευρωπαίους ότι τα πράγματα στην Ελλάδα είχαν αλλάξει. Ακόμα και στο τραγούδι…
Στην παρούσα αναδρομή μας στις ελληνικές συμμετοχές στο θεσμό, θ’ ασχοληθούμε ακριβώς με τούτο το χρονικό διάστημα. Τότε, που το εγχώριο κοινό αδιαφορούσε σχεδόν πλήρως για τη διοργάνωση και πολύ μικρή μερίδα του την παρακολουθούσε από τηλεοράσεως…
1981: «Φεγγάρι καλοκαιρινό» και …όγδοο!
Η 13η θέση της Άννας Βίσση με το “Autostop” το 1980 στη Χάγη, οδήγησε τους ανθρώπους της ΕΡΤ στην απόφαση ν’ αλλάξουν τακτική. Βλέποντας ότι ενώ όλα αυτά τα χρόνια η χώρα μας εκπροσωπείτο στη Eurovision από πολύ γνωστά (για μας) ονόματα, το αποτέλεσμα ήταν σχεδόν πάντα κατώτερο των -όποιων- προσδοκιών, σκέφτηκαν να στραφούν σε «δεύτερα» -με την έννοια της αναγνωρισιμότητας.
Έτσι, στις 4 Απριλίου 1981 στο Δουβλίνο, η Ελλάδα εκπροσωπήθηκε από τον Γιάννη Δημητρά και το «Φεγγάρι καλοκαιρινό», που έγραψε ο ίδιος σε συνεργασία με το Γιώργο Νιάρχο. Πρόκειται για μια πολύ όμορφη μπαλάντα, με το πιάνο και το όμποε να κυριαρχούν και να θυμίζουν μια ζεστή βραδιά σε κάποια αμμουδιά της πατρίδας μας.
Να πούμε για τον Γιάννη Δημητρά, ότι είναι ένας από τους καλύτερους ερμηνευτές που ανέδειξε το ελληνικό τραγούδι, ωστόσο δεν είχε την τύχη να κάνει την καριέρα που του άξιζε. Κατά πάσα πιθανότητα, λόγω του ότι δεν είχε τις κατάλληλες «δημόσιες σχέσεις», οι οποίες είναι επιβεβλημένες σε ανάλογες περιπτώσεις…
Προς μεγάλη έκπληξη πολλών, το κομμάτι τερμάτισε στην όγδοη θέση με 55 βαθμούς, μόλις ένα λιγότερο από το Ισραήλ που κατετάγη έβδομο. Πήραμε ένα δεκάρι από την Ισπανία, ένα οκτάρι από το Ηνωμένο Βασίλειο (πρωτοφανές…), ένα επτάρι από την Ελβετία, τέσσερα εξάρια από Αυστρία, Λουξεμβούργο, Βέλγιο και Κύπρο (στην πρώτη συμμετοχή της στη διοργάνωση), δύο βαθμούς από Νορβηγία και Γερμανία κι έναν από Γιουγκοσλαβία και Ιρλανδία.
Σημειωτέον, ότι η Κύπρος κατετάγη πέμπτη με 69 βαθμούς, οι δώδεκα εκ των οποίων από την Ελλάδα (η γνωστή «συμμαχία», που πάντως εδώ «καταστρατηγήθηκε» από τους «κουμπάρους»…). Εκπροσωπήθηκε από το γκρουπ “Island”, στο οποίο συμμετείχε η γνωστή Αλέξια, αλλά και ο Δώρος Γεωργιάδης, με το τραγούδι «Μόνικα».
Το πρώτο βραβείο πήγε στο Ηνωμένο Βασίλειο, με τους “Bucks Fizz” και το “Making your mind up”. Ένα ρυθμικό κομμάτι, με έντονα τα στοιχεία της ντίσκο, που ήταν πολύ της μόδας τότε…
1982: Απόσυρση και πρόστιμο…
Στις 24 Απριλίου 1982, στο Harrogate της Αγγλίας, έλαβε χώρα ο 27ος διαγωνισμός τραγουδιού της Eurovision. Η Ελλάδα όμως, δεν έδωσε το παρόν σ’ εκείνη τη βραδιά και ήταν η πρώτη από τις συνολικά τρεις φορές στη δεκαετία του ’80 που θα συνέβαινε το ίδιο.
Τι έγινε λοιπόν; Ο Θέμης Αδαμαντίδης είχε πάρει το «χρίσμα» να εκπροσωπήσει τη χώρα μας, με τις «45 κοπελιές» του Γιώργου Κατσαρού και του Δημήτρη Ιατρόπουλου. Κι ενώ όλα ήταν έτοιμα, ξαφνικά (;) η συμμετοχή της χώρας μας αποσύρθηκε…
Οι εκδοχές της εν λόγω κίνησης, είναι δύο: Η πρώτη, έχει να κάνει με το ότι αποφασίσαμε να μη συμμετάσχουμε, ακολουθώντας το παράδειγμα της Γαλλίας που έκανε το ίδιο, επικαλούμενη το «χαμηλό επίπεδο του θεσμού». Η δεύτερη, με το ότι το τραγούδι που στείλαμε, θύμιζε κάποιο άλλο και θεωρήθηκε διασκευή. Δηλαδή, δεν ήταν πρωτότυπη μουσική δημιουργία…
Όπως και να ‘χει, μάλλον καλύτερα που δε συμμετείχαμε με το εν λόγω κομμάτι. Μπορεί ο Αδαμαντίδης τότε να ήταν εξαιρετικά δημοφιλής στο ελληνικό κοινό, όντας το «νέο αστέρι» του πενταγράμμου, όμως με τέτοιο τραγούδι, νομίζουμε ότι ούτε μία από τις …45 κοπελιές θα έδινε βαθμό ή βαθμούς. Πάντως, η Ελλάδα πλήρωσε πρόστιμο στη Eurovision για όλη αυτή την ιστορία.
Όσο για την Κύπρο, τερμάτισε και πάλι στην πέμπτη θέση με 85 βαθμούς. Την εκπροσώπησε η Άννα Βίσση -στη δεύτερη εμφάνισή της στο θεσμό μέσα σε τρία χρόνια-, με το «Μόνο η αγάπη» σε μουσική και στίχους της ίδιας (αν και υποψιάζομαι ότι τουλάχιστον η μελωδία, γράφτηκε από το Νίκο Καρβέλα).
Νικήτρια της βραδιάς η τότε Δυτική Γερμανία, με τη Nicole, την κάτασπρη κιθάρα της και το “Ein bißchen Frieden”
1983: Δύο δωδεκάρια, αλλά …14οι
Το Μόναχο φιλοξένησε τη διοργάνωση του 1983, η οποία έγινε το Σάββατο 23 Απριλίου. H χώρα μας, θεώρησε ότι …ανέβηκε το επίπεδο του διαγωνισμού κι επέστρεψε με το «Μου λες», του Αντώνη Πλέσσα -γιου του Μίμη- και της Σοφίας Φίλντιση, με ερμηνεύτρια την Κρίστι Στασινοπούλου. Άλλη μια μπαλάντα, γραμμένη χωρίς αμφιβολία στο πνεύμα της διοργάνωσης.
Το τραγούδι επικράτησε στον ελληνικό τελικό, στον οποίο επίσης πήραν μέρος ο Δάκης, ο Νίκος Νομικός, η Μίλλυ Καραλή, η Γιάννα Κομνηνού, η μικρούλα τότε Άριελ Κωνσταντινίδη, η Κλεοπάτρα (θα τη συναντήσουμε και αργότερα, ως εκπρόσωπο της Ελλάδας στο θεσμό), ο Αλέξανδρος Μολφέσης (η φωνή των «δώρων» στον «Τροχό της τύχης» της πρώτης ελληνικής βερσιόν…), ο Γιάννης Κακανιάρης και η Δάφνη Μπόκοτα. Η τελευταία όχι ως παρουσιάστρια, όπως την ξέραμε για πολλά χρόνια, αλλά ως …ερμηνεύτρια!
Ωστόσο, η συμμετοχή μας στο Μόναχο δεν είχε την τύχη που ίσως της άξιζε. Τερμάτισε στη 14η θέση με 32 βαθμούς, αλλά το οξύμωρο είναι ότι οι 24 από αυτούς, προήλθαν από δύο δωδεκάρια, που μας έδωσαν η Ισπανία και η Κύπρος. Ήταν η πρώτη φορά που η Ελλάδα έπαιρνε δύο «ντους πουά», όμως ψηφίστηκε μόλις από δύο άλλες χώρες: Τη Φινλανδία (5) και τη Γαλλία (3)…
Η Κύπρος πήγε ακόμα πιο άσχημα, αφού κατέλαβε τη 16η θέση με 26 βαθμούς, χωρίς μάλιστα να πάρει ούτε έναν από τη χώρα μας -πρωτοφανές γεγονός, με βάση την άτυπη «συμμαχία» που προαναφέραμε. Την εκπροσώπησαν η Κωνσταντίνα (η γνωστή ερμηνεύτρια) και ο Σταύρος Σιδεράς, με το «Η αγάπη ακόμα ζει»…
Για την ιστορία, την πρώτη θέση κέρδισε το Λουξεμβούργο με την Corrine Ermes και το “Si la vie est cadeau”…
1984: Η δεύτερη αποχή…
Μόνον ως τραγέλαφο θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε την απόφαση της Ελλάδας να μη συμμετάσχει και πάλι στο διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision το 1984, ο οποίος εκείνη τη χρονιά έγινε στο Λουξεμβούργο.
Η δικαιολογία που προβλήθηκε, ήταν ότι το μουσικό επίπεδο του θεσμού βρισκόταν σε πολύ χαμηλό επίπεδο. Αν υποθέσουμε ότι ο ίδιος λόγος ίσχυσε και το 1982 για την αποχή μας, τότε γιατί λάβαμε μέρος το 1983; Για να …επιβεβαιώσουμε ότι ο διαγωνισμός ήταν κατώτερος της δικής μας μουσικής κουλτούρας; Αν είναι δυνατόν!
Ωστόσο, υπάρχει και συνέχεια. Όχι μόνο δε συμμετείχαμε, αλλά η βραδιά δε μεταδόθηκε καν από την ΕΡΤ, ούτε αργότερα σε μαγνητοσκόπηση. Είναι η μοναδική φορά που συνέβη κάτι τέτοιο, από τις αρχές της δεκαετίας του ’70 μέχρι σήμερα…
1985: «Μοιάζουμε» να …βουλιάζουμε
Και να που το 1985, αποφασίσαμε και πάλι να δηλώσουμε παρόντες στο φεστιβάλ της Eurovision. Κι εδώ που τα λέμε, καλύτερα να μη το είχαμε κάνει, αφού η συμμετοχή μας έμεινε στην ιστορία ως μια από τις βαθμολογικά χειρότερες όλων των εποχών!
Εκπρόσωπός μας το βράδυ της 4ης Μαΐου στο Γκέτεμποργκ, ήταν ο Τάκης Μπινιάρης με το «Μοιάζουμε», σε μουσική δική του και στίχους της αείμνηστης Μάρως Μπιζάνη. Δεν ήταν κακό ούτε το τραγούδι, ούτε ο ερμηνευτής. Ωστόσο, μόλις δύο χώρες μας τίμησαν με την ψήφο τους: Η Κύπρος που μας έδωσε οκτώ βαθμούς και η Ισπανία, η οποία πρόσθεσε άλλους επτά.
Σύνολο, μόλις 15 και 16η θέση (η χειρότερη που είχαμε πάρει ως τότε στη διοργάνωση). Κατά εκπληκτική σύμπτωση, είχαμε την ίδια θέση και τους ίδιους βαθμούς με την Κύπρο, η οποία εκπροσωπήθηκε από τη Λία Βίσση και «Το κατάλαβα αργά». Η «τριάδα» της απόλυτης ταύτισης τον αριθμών, συμπληρώθηκε με το γεγονός ότι κι εμείς δώσαμε οκτώ βαθμούς στη Μεγαλόνησο, δηλαδή όσους κι εκείνη σε μας. Όμως, εκείνη ψηφίστηκε από τέσσερις χώρες…
Η νίκη βάφτηκε στα χρώματα της Νορβηγίας, με τους “Bobbysocks!” και το “La det swinge”
————
*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…