Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης
http://vinylmaniac.madblog.gr

Τρίτη 5 Μαρτίου 2013

“Η σημασία αυτής της στήλης του musiccorner είναι ακριβώς ότι λέει ο τίτλος της: “Αφιερωμένη εξαιρετικά” σε ανθρώπους που προσέφεραν στο ελληνικό τραγούδι, αλλά μένοντας ηθελημένα στην “οπισθοφυλακή” και χωρίς ποτέ να ζητήσουν κάτι περισσότερο από το να κάνουν αυτό που αγαπούσαν.

Η δουλειά τους περιορίστηκε στην πίστα, στο στούντιο, στη γραφή μουσικής και στίχου και πουθενά αλλού. Άλλοι έκαναν μεγάλη επιτυχία, άλλοι μικρότερη. Άλλοι συνεχίζουν την πορεία τους και παλεύουν, άλλοι έχουν αποχωρήσει. Άλλοι έχουν φύγει από τη ζωή.

Όμως, όλοι τους ανεξαιρέτως έβαλαν το δικό τους λιθαράκι στην ελληνική μουσική σκηνή και δικαιούνται αυτό που τους προσφέρουμε: Μια γωνιά “αφιερωμένη εξαιρετικά”…!

———————————————————–

Μάνος Χατζιδάκις – Μανώλης Μητσιάς:
Από «Της γης το χρυσάφι» στον «Χειμωνιάτικο ήλιο» …

 

Η πολύχρονη «αυτοεξορία» του Μάνου Χατζιδάκι στη Νέα Υόρκη, ήτανε φυσικό κι επόμενο να μη του επιτρέψει να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τα όσα συνέβαιναν στο ελληνικό τραγούδι στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’60. Βεβαίως, είχε αρκετούς φίλους εδώ, οι οποίοι τον κρατούσαν ενήμερο (κυρίως ο Νίκος Γκάτσος), όμως ο ίδιος απείχε από τα μουσικά δρώμενα της χώρας μας…

Όλα αυτά μέχρι το 1970, όταν μετά από πολλά χρόνια αποφάσισε να γράψει καινούργια κομμάτια για έναν ολοκληρωμένο κύκλο, πάνω σε στίχους του Γκάτσου. Ο λόγος για την «Επιστροφή», την οποίαν ενορχήστρωσε ο Δήμος Μούτσης, καθώς ο Χατζιδάκις εξακολουθούσε να παραμένει στην Αμερική, διαμαρτυρόμενος με αυτό τον τρόπο για το δικτατορικό καθεστώς που υπήρχε στην πατρίδα μας.

Στα τέλη του επόμενου χρόνου (1971), ετοίμασε πάλι νέα τραγούδια που τα έστειλε από τις ΗΠΑ και ο Γκάτσος κλήθηκε να γράψει τους στίχους πάνω στις μελωδίες. Την ενορχήστρωση ανέλαβε τούτη τη φορά ο Γιάννης Σπανός και ο δίσκος κυκλοφόρησε το Δεκέμβριο εκείνου του έτους, με τίτλο «Της γης το χρυσάφι».

Ως ερμηνευτές επελέγησαν δύο πολύ νέα παιδιά, τα οποία όμως είχαν ήδη γίνει γνωστά και ο «ισχυρός άνδρας» της Columbia Τάκης Β. Λαμπρόπουλος τα προωθούσε διαρκώς ως το νέο καλλιτεχνικό «ζευγάρι».

Ο λόγος για το Μανώλη Μητσιά και τη Δήμητρα Γαλάνη. Εμείς θα σταθούμε στη συνεργασία του πρώτου με το Χατζιδάκι, υποσχόμενοι ότι θα πράξουμε το ίδιο εν ευθέτω χρόνω και για την αντίστοιχη του συνθέτη με την ερμηνεύτρια…

Από το «Κυκλαδίτικο» στο «Τσάμικο»

Πόσοι άραγε έχουν να παινευτούν ότι τραγούδησαν Χατζιδάκι σε πρώτη εκτέλεση στην ηλικία των 25 ετών; Σίγουρα όχι πολλοί και ο Μητσιάς είναι ένας απ’ αυτούς.

Σημειωτέον ότι πριν «Της γης το χρυσάφι», είχε ηχογραφήσει το 1970 τον πασίγνωστο «Μύθο» («Ένα μύθο θα σας πω») μαζί με τη Γαλάνη σε δισκάκι 45 στροφών, το οποίο μάλλον άρεσε στον συνθέτη που έτσι αποφάσισε να ηχογραφήσουν εκείνοι το ολοκληρωμένο έργο που ετοίμαζε!

Σε αυτό λοιπόν, ο Μητσιάς έχει το κύριο ερμηνευτικό βάρος και κάνει πολύ μεγάλη επιτυχία με τα πασίγνωστα «Κυκλαδίτικο», «Απόψε φθινοπώριασε» και «Η μικρή Ραλλού», αποδίδοντας θαυμάσια τις μελωδίες του αξέχαστου δημιουργού.

Η πρώτη φορά που ο Μητσιάς θα έχει άμεση επαφή και συνεργασία με το Χατζιδάκι, εντοπίζεται στο χειμώνα του 1976, όταν ο Μάνος ετοίμαζε την «Αθανασία» σε στίχους φυσικά του Γκάτσου.

Η δικτατορία είχε πέσει και ο συνθέτης δεν είχε πλέον λόγο να διαμένει μόνιμα στο εξωτερικό. Αυτός ο αριστουργηματικός δίσκος κυκλοφόρησε το Μάιο εκείνης της χρονιάς, με τη συμμετοχή και της Δήμητρας Γαλάνη την τελευταία στιγμή, αφού το έργο είχε γραφτεί αποκλειστικά για τη φωνή του Μητσιά και η ορχήστρα ηχογραφήθηκε πάνω στους «τόνους» του.

Ο ερμηνευτής από τη Χαλκιδική θα «στολίσει» το ρεπερτόριό του με νέα «διαμάντια» όπως «Ο Γιάννης ο φονιάς», «Οι μέρες είναι πονηρές», «Το μεθυσμένο καράβι» και φυσικά το υπέροχο «Τσάμικο», την ιστορία του οποίου έχουμε παρουσιάσει στη σχετική στήλη του musiccorner.gr (www.musiccorner.gr/?p=57474).

Πάντως, ξεχωρίζουν ιδιαίτερα και οι «διφωνίες» του με τη Γαλάνη και ειδικά το «Ένα σπίρτο στο τραπέζι» είναι ένα αληθινό αριστούργημα…

Ο «Χειμωνιάτικος ήλιος»…εις διπλούν

Χρειάστηκε να περάσουν δέκα ολόκληρα χρόνια μέχρι να ξανασυναντηθούν δισκογραφικά Μητσιάς και Χατζιδάκις. Ήταν Απρίλιος του 1986 όταν -πάντα σε στίχους Γκάτσου- έκανε την εμφάνισή του στα δισκοπωλεία ο «Χειμωνιάτικος ήλιος», όμως οι πωλήσεις του δεν πήγαν καθόλου καλά.

Βλέπετε, το τραγούδι είχε ήδη αρχίσει να «μολύνεται» από διάφορους τυχάρπαστους που λίγο πριν ή εκείνη την εποχή είχαν κάνει την εμφάνισή τους στο μουσικό στερέωμα κι αποτέλεσαν την απαρχή της κατηφόρας, που κορυφώθηκε από το δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’90 και μετά…

Μάλιστα, ο συνθέτης μόλις λίγο καιρό μετά την κυκλοφορία του δίσκου ζήτησε την απόσυρσή του από την αγορά κι αποφάσισε την εκ νέου ηχογράφηση του έργου ένα χρόνο αργότερα, με πιο «λιτή» ενορχήστρωση. Κι αυτό γιατί έκρινε ότι η πρώτη (η περισσότερο «λαϊκή) δεν ήταν εκείνη που ήθελε, ορμώμενος από τις καλοκαιρινές συναυλίες που έκανε με το Μητσιά ανά την Ελλάδα, παρουσιάζοντας τούτη τη δουλειά. Ωστόσο, πάλι ο δίσκος δεν «περπάτησε» εμπορικά.

Πάντως, το πιο γνωστό από τα τραγούδια είναι «Τα παιδιά της καταιγίδας», που ακουγόταν από τη ραδιοφωνική διαφημιστική εκπομπή της εταιρείας, ενώ κάπως «περπάτησαν» και τα «Κορίτσι της νύχτας» και «Κυρά του κόσμου».

Έκτοτε, ο Μανώλης Μητσιάς δε συνεργάστηκε ξανά στο βινύλιο με το Μάνο Χατζιδάκι. Φυσικά, δεν παραλείπει ποτέ να περιλαμβάνει στα προγράμματα και στις συναυλίες του ορισμένα χαρακτηριστικά τραγούδια του δημιουργού, που είτε είπε εκείνος σε πρώτη εκτέλεση, είτε άλλοι σπουδαίοι τραγουδιστές. Η σχέση τους έμεινε φιλική ως το τέλος της ζωής του Χατζιδάκι, όπως βεβαίως και η εκτίμηση που έτρεφε ο ένας για τον άλλο…

Συνολικά, ο Μητσιάς ηχογράφησε 29 τραγούδια του Χατζιδάκι σε πρώτη εκτέλεση, όλα σε στίχους Νίκου Γκάτσου. Αυτά κατά χρονολογική σειρά είναι τα εξής:

1971: «Κυκλαδίτικο», «Το παραμύθι», «Απόψε φθινοπώριασε», «Μπόρα είναι θα περάσει», «Πρωτομηνιά» (είναι το προγενέστερο «Πάει ο καιρός» με νέους στίχους), «Η μικρή Ραλλού» (με την υποσημείωση ότι πιθανόν να το έχει ηχογραφήσει πρώτη η Φλέρυ Νταντωνάκη), «Στ’ ουρανού την άκρη», «Αγαπώ μια καρδερίνα».

1976: «Ο Γιάννης ο φονιάς», «Ο Παντελής», «Το μεθυσμένο καράβι», «Οι μέρες είναι πονηρές», «Τσάμικος», «Παράξενη Πρωτομαγιά», «Ένα σπίρτο στο τραπέζι», «Μελαγχολικό εμβατήριο» (τα τρία τελευταία ντουέτο με τη Δήμητρα Γαλάνη).

1986: «Ασυλλόγιστα χρόνια», «Πώς να κρατήσω το φως που βασιλεύει», «Κορίτσι της νύχτας», «Χρόνε νυχτοπούλι παγερό», «Γκρεμίσανε τα φράγματα», «Έτσι πάει ο κόσμος», «Χειμωνιάτικος ήλιος», «Τα παιδιά της καταιγίδας», «Έπεσε η κυβέρνηση», «Έγκλημα και τιμωρία», «Λάουρα», «Στον ποταμό τον Πάμισο», «Κυρά του κόσμου».

———————

***Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…

1 ΣΧΟΛΙΟ

  1. Καθόλου περίεργο που ο δίσκος δεν περπάτησε, γιατί, κατά την άποψή μου δεν ανήκει στους ιδιαίτερα εμπνευσμένους του Χατζιδάκι αλλά και γιατί, κυρίως, η φωνή του Μητσιά ήταν ακατάλληλη για τόσο λυρικά τραγούδια. Η ερμηνεία του, στα αυτιά μου τουλάχιστον, είναι ξύλινη και ανέκφραστη ενώ πιστεύω ότι ο Λέκκας της εποχής εκείνης θα ήταν η ιδανική επιλογή. Τον φαντάζομαι να λέει εξαιρετικά τα Παιδιά της καταιγίδας….

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Please enter your comment!
Please enter your name here