Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης
“Η σημασία αυτής της στήλης του musiccorner είναι ακριβώς ότι λέει ο τίτλος της: “Αφιερωμένη εξαιρετικά” σε ανθρώπους που προσέφεραν στο ελληνικό τραγούδι, αλλά μένοντας ηθελημένα στην “οπισθοφυλακή” και χωρίς ποτέ να ζητήσουν κάτι περισσότερο από το να κάνουν αυτό που αγαπούσαν.
Η δουλειά τους περιορίστηκε στην πίστα, στο στούντιο, στη γραφή μουσικής και στίχου και πουθενά αλλού. Άλλοι έκαναν μεγάλη επιτυχία, άλλοι μικρότερη. Άλλοι συνεχίζουν την πορεία τους και παλεύουν, άλλοι έχουν αποχωρήσει. Άλλοι έχουν φύγει από τη ζωή.
Όμως, όλοι τους ανεξαιρέτως έβαλαν το δικό τους λιθαράκι στην ελληνική μουσική σκηνή και δικαιούνται αυτό που τους προσφέρουμε: Μια γωνιά “αφιερωμένη εξαιρετικά”…!
———————————————————–
To όνομα του Λυκούργου Μαρκέα, ίσως δε λέει το παραμικρό στους περισσότερους από εσάς. Κι όμως. Ορισμένα από τα τραγούδια που έχει γράψει ως συνθέτης, σίγουρα τα γνωρίζετε ή τα έχετε ακούσει έστω και μια φορά, έστω και τυχαία.
Πάρτε μια μικρή «γεύση»: «Μένω σε κάποια γειτονιά» (Τώνης Μαρούδας), «Είμαι πολύ ωραίος» (Θέμης Ανδρεάδης), «Μαλώσαμε, μαλώσαμε» (Μαίρη Μαράντη), «Όχι θα κάτσω να σκάσω (Λίτσα Διαμάντη), «Από σένα εξαρτάται» (Τόλης Βοσκόπουλος) και φυσικά, το πασίγνωστο ζεϊμπέκικο «Αυτός ο άνθρωπος», το οποίο με τη φωνή της Ρίτας Σακελλαρίου έγινε μεγάλη επιτυχία και πρωταγωνιστεί ακόμα και σήμερα οπουδήποτε ακούγεται ελληνική μουσική…
Λεπτομέρεια: Αυτό το τραγούδι, ο Μαρκέας δεν πρόλαβε να το ακούσει ηχογραφημένο, διότι είχε φύγει από τη ζωή το Φεβρουάριο του 1979, σε ηλικία μόλις 53 ετών. Υπήρξε μαέστρος κι επιμελητής προγραμμάτων σε νυχτερινά κέντρα για πολλά χρόνια, έγραψε μουσική για πολλές θεατρικές παραστάσεις και κινηματογραφικές ταινίες, ενώ ήταν εκείνος που έβαλε στη δισκογραφία τον Τόλη Βοσκόπουλο, δίνοντάς του το «Βήμα-βήμα» το 1963.
Στον κατάλογο των ερμηνευτών που έδωσαν φωνή στις δημιουργίες του, υπάρχει και το όνομα του Γιάννη Πάριου. Ο δημοφιλής τραγουδιστής συνεργάστηκε με το συνθέτη στα πρώτα χρόνια της μεγάλης και σπουδαίας καριέρας του, από το 1973 ως το 1977, ηχογραφώντας συνολικά 14 τραγούδια του (συν ένα σε δεύτερη εκτέλεση, προς τα τέλη της δεκαετίας του ’80).
Τα περισσότερα δεν είναι γνωστά, όμως κάποια από αυτά αξίζουν πολλά και είναι κρίμα που παρέμειναν στο «παρασκήνιο» εδώ και σχεδόν τέσσερις δεκαετίες. Έτσι, η σημερινή στήλη επέλεξε να κάνει μια προσπάθεια να τα βγάλει από το «σκοτάδι», παρουσιάζοντάς τα με όσο γίνεται ιδανικότερο τρόπο…
Το ξεκίνημα
Το χειμώνα του 1973, ο Λυκούργος Μαρκέας παρουσίασε τη δεύτερη ολοκληρωμένη δισκογραφική δουλειά του, μετά το «Χαλάλι σου ζωή» το 1971, όπου συμμετείχαν ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης, ο Σταμάτης Κόκοτας και η Μαίρη Μαράντη.
Εκείνο το άλμπουμ είχε στίχους του Θάνου Σοφού, ενώ το δεύτερο υπέγραψε στιχουργικά ο Πυθαγόρας. Ο τίτλος του ήταν «Ανθρώπινα και καθημερινά» κι ερμηνευτές ο Γιάννης Πάριος και η Λίτσα Διαμάντη, οι οποίοι ήδη είχανε ξεκινήσει την πορεία τους προς την κορυφή του ελληνικού πενταγράμμου.
https://youtu.be/FBlDxs0HkKI
Ο νησιώτης τραγουδιστής είχε τη «μερίδα του λέοντος» με επτά τραγούδια, εκ των οποίων ακούστηκε περισσότερο το «Αγανάκτησα». Όμως, από τα υπόλοιπα έξι υπάρχουν ορισμένα πολύ καλά, όπως «Κάνε μια προσπάθεια κι εσύ», «Πώς να τραγουδήσω τώρα» και «Κουρασμένο νυχτοπούλι».
https://youtu.be/SW-6SDlUf8s
Τα πιο πολλά απ’ αυτά δεν κυκλοφόρησαν σε προσωπικούς δίσκους του ερμηνευτή ή σε συλλογές, ενώ το εν λόγω άλμπουμ υπάρχει μόνο σε βινύλιο και ήταν «εξαφανισμένο» για σχεδόν είκοσι χρόνια, μέχρι την επανέκδοσή του το 1990…
Οι «προσωπικές» συνεργασίες
Και πάμε στον Απρίλιο του 1975, όταν εμφανίζεται στα δισκοπωλεία η τέταρτη «προσωπική» δουλειά του Γιάννη Πάριου, με τίτλο «Έρχονται στιγμές». Ουσιαστικά, πρόκειται για την πρώτη με καινούργιο υλικό, καθώς οι προηγούμενες τρεις κατά κύριο λόγο περιλάμβαναν ηχογραφήσεις από τις 45 στροφές.
Είναι ο πρώτος «χρυσός» δίσκος στην καριέρα του ερμηνευτή, με κύριο «όχημα» το ξενόφερτο «Ποτέ δε σε ξεχνώ». Ο Λυκούργος Μαρκέας, συμμετέχει με το «Κάτι ξέρεις» σε στίχους Φίλιππου Νικολάου, ένα ωραίο τραγούδι που δυστυχώς δεν ακούστηκε όσο του άξιζε…
Ο συνθέτης θα δώσει υλικό στον Πάριο και στο επόμενο άλμπουμ του, το εμπορικά πλατινένιο «Τώρα πια» του 1976. Εκεί, δίνει το παρών με τα «Ας είναι» και «Σα δε ντρέπεσαι» σε στίχους Πυθαγόρα, ενώ δίνει την ευκαιρία στον ερμηνευτή να εμφανιστεί για πρώτη φορά στη δισκογραφία ως στιχουργός, μελοποιώντας το «Παράπονο η αγάπη μου».
Προς τα τέλη της χρονιάς, ηχογραφείται ένα από τα ωραιότερα ντουέτα στην ιστορία της ελληνικής μουσικής. Μέσα από το δίσκο της Λίτσας Διαμάντη «Λέμε, λέμε», η τραγουδίστρια με τη μοναδική φωνή μοιράζεται το «Κι εσύ δεν ήρθες» με το αρσενικό…alter ego της, το Γιάννη Πάριο. Η μουσική είναι του Λυκούργου Μαρκέα και οι στίχοι της Ντίνας Μαρκοπούλου, τότε συζύγου του ερμηνευτή (αν και μάλλον τους έγραψε ο ίδιος…).
Η τελευταία «εν ζωή» συνεργασία του δημιουργού με τον Πάριο έλαβε χώρα το 1977. Τον Απρίλιο εκείνου του έτους, κυκλοφορεί το πλατινένιο σε πωλήσεις άλμπουμ «Μη φεύγεις μη» και ο συνθέτης υπογράφει δύο τραγούδια σε στίχους Πυθαγόρα, τα οποία όμως δεν ακούστηκαν: «Όλα εδώ πληρώνονται» και «Στα παλιά τα σκαλοπάτια», ένα από τα ωραιότερα ζεϊμπέκικα που έχει ηχογραφήσει ο ερμηνευτής…
Το…υστερόγραφο
Βρισκόμαστε στο φθινόπωρο του 1988. Ο Λυκούργος Μαρκέας έχει φύγει από τη ζωή εννιά χρόνια νωρίτερα και ο Γιάννης Πάριος ετοιμάζει ένα διπλό άλμπουμ με «Τα ερωτικά του ‘50», το οποίο θα υπερβεί σε πωλήσεις τις 100.000 αντίτυπα.
Τα περισσότερα από τα 26 τραγούδια που περιλαμβάνει, επανέρχονται στο προσκήνιο με τη δική του φωνή και μέσα σ’ αυτά, υπάρχει κι ένα του αείμνηστου συνθέτη. Πρόκειται για το «Δυο φορές μ’ έχεις γελάσει» σε στίχους Κώστα Μάνεση, το οποίο είχε κυκλοφορήσει ακριβώς τέσσερις δεκαετίες πριν (1948) με τον Τώνη Μαρούδα.
https://youtu.be/R-I_jSxote8
Ο Λυκούργος Μαρκέας, δίχως την παραμικρή αμφιβολία είναι ένας από τους πιο αδικημένους Έλληνες συνθέτες. Δε θυμάμαι να έχει γίνει κάποιο αφιέρωμα στη μνήμη του (ούτε καν από τη γνωστή τηλεοπτική εκπομπή των «ημετέρων» που διαρκώς ανακυκλώνονται…), ούτε να έχει κυκλοφορήσει κάποια συλλογή με τραγούδια του, πλην μιας το 1979, λίγο μετά το θάνατό του. Ούτε καν φωτογραφίες του υπάρχουν στο διαδίκτυο…
Η στήλη, υπόσχεται ότι στο μέλλον θα παρουσιάσει μια πιο εκτενή αναφορά στο έργο του αείμνηστου δημιουργού. Η αρχή έγινε σήμερα, με τη συνεργασία του Γιάννη Πάριου μαζί του. Έπεται συνέχεια…
————
*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…