Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης
“Η σημασία αυτής της στήλης του musiccorner είναι ακριβώς ότι λέει ο τίτλος της: “Αφιερωμένη εξαιρετικά” σε ανθρώπους που προσέφεραν στο ελληνικό τραγούδι, αλλά μένοντας ηθελημένα στην “οπισθοφυλακή” και χωρίς ποτέ να ζητήσουν κάτι περισσότερο από το να κάνουν αυτό που αγαπούσαν.
Η δουλειά τους περιορίστηκε στην πίστα, στο στούντιο, στη γραφή μουσικής και στίχου και πουθενά αλλού. Άλλοι έκαναν μεγάλη επιτυχία, άλλοι μικρότερη. Άλλοι συνεχίζουν την πορεία τους και παλεύουν, άλλοι έχουν αποχωρήσει. Άλλοι έχουν φύγει από τη ζωή.
Όμως, όλοι τους ανεξαιρέτως έβαλαν το δικό τους λιθαράκι στην ελληνική μουσική σκηνή και δικαιούνται αυτό που τους προσφέρουμε: Μια γωνιά “αφιερωμένη εξαιρετικά”…!
———————————————————–
Η πορεία του Λευτέρη Παπαδόπουλου στο χώρο του ελληνικού τραγουδιού, ξεκίνησε το 1963 με τον (επίσης πρωτοεμφανιζόμενο) Σταύρο Ξαρχάκο. Έκτοτε, υπέγραψε στιχουργικά ορισμένα εκ των σημαντικότερων τραγουδιών του τελευταίου μισού αιώνα και συνεργάστηκε με πολλούς και σπουδαίους συνθέτες…
Ωστόσο, η δισκογραφική σύμπραξή του με το Μίκη Θεοδωράκη, καθυστέρησε αρκετά χρόνια. Μπορεί να μεσολάβησε η επταετία της χούντας, κατά τη διάρκεια της οποίας ο μέγιστος δημιουργός ήταν απαγορευμένος βάσει νόμου, αλλά δεν είχανε συναντηθεί ούτε πριν την κήρυξή της, ούτε στα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης…
Ωστόσο, από το 1978 ως το 2006 έκαναν αρκετά και σπουδαία πράγματα μαζί, τα οποία σήμερα θα επιχειρήσουμε να φωτίσουμε με τούτο το αφιέρωμα. Για να γίνει αντιληπτό τι συμβαίνει όταν ενώνουν τις δυνάμεις τους δύο κορυφαίοι στο είδος τους, γράφοντας συνολικά 42 τραγούδια…
Από τον «Σερ», στον «Ασυμβίβαστο»
Βρισκόμαστε στο 1978, όταν ο Μίκης Θεοδωράκης αποφασίζει να ξαναβρεί τη «φωνή του», που δεν ήταν άλλη από του Γρηγόρη Μπιθικώτση. Έντεκα χρόνια μετά την τελευταία δισκογραφική συνάντησή τους (1967, στα «Έξι φεγγάρια της θάλασσας» που δεν κυκλοφόρησαν τότε για ευνόητους λόγους…), οι δύο μεγάλοι του ελληνικού τραγουδιού ετοιμάζουνε τη νέα τους δουλειά, που έχει τον τίτλο «Οκτώβρης ‘78» (μήνας κυκλοφορίας της)…
Αρχικώς, ο συνθέτης ήθελε να της δώσει τον τίτλο «Πολιτεία Γ`». Ωστόσο, έκρινε ότι κάτι τέτοιο δε θα ήτανε σωστό, καθώς υπήρχανε και τραγούδια από άλλους «κύκλους» σε δεύτερη εκτέλεση. Ένα από τα καινούργια κομμάτια που έγραψε, ήτανε και το πρώτο του σε στίχους Λευτέρη Παπαδόπουλου. Πρόκειται για το εξαιρετικό «Μπήκε ο χάρος στο κελί», μ’ ένα ρυθμό μεταξύ ζεϊμπέκικου και…τσάμικου, καθώς ο Θεοδωράκης κατορθώνει να «παντρέψει» με μοναδικό τρόπο το λαϊκό με το δημοτικό τραγούδι…
Όμως, η πρώτη μεγάλη στιγμή Μίκη και «προέδρου» θα έλθει ένα χρόνο αργότερα. Στο πλαίσιο της θρυλικής πλέον ταινίας «Ο ασυμβίβαστος» με πρωταγωνιστή τον αείμνηστο Παύλο Σιδηρόπουλο, οι δυο τους θα υπογράψουν το πασίγνωστο κι αγαπημένο μέχρι τις μέρες μας «Κάποτε θα ‘ρθουν (να σου πουν)», ένα από τα σπουδαιότερα τραγούδια των τελευταίων 40 χρόνων.
Το 1982, ο συνθέτης θα δώσει το ίδιο κομμάτι στη Δήμητρα Γαλάνη μέσα από τους «Χαιρετισμούς», αλλά με διαφορετικούς στίχους και τίτλο «Μη με προδώσεις», ωστόσο η πρώτη εκτέλεσή του θα μείνει στην ιστορία…
Από τα «Πικροσάββατα» στο «Παλιό τελωνείο»
Και φτάνουμε στο 1984. Είναι η χρονιά που ο Μίκης Θεοδωράκης και ο Λευτέρης Παπαδόπουλος θα παρουσιάσουνε την πρώτη ολοκληρωμένη δισκογραφική δουλειά τους, για τη φωνή του Δημήτρη Μητροπάνου. Ο αξέχαστος λαϊκός ερμηνευτής, κάνει ένα «διάλειμμα» από το «εμπορικό» λαϊκό τραγούδι που υπηρετούσε ως τότε, για να συνεργαστεί για πρώτη φορά με το συνθέτη, που ουσιαστικά τον είχε βγάλει στο επάγγελμα, δίνοντάς του τη δυνατότητα να συμμετάσχει σε κάποιες συναυλίες του το 1966…
Έτσι, το Πάσχα εκείνης της χρονιάς κυκλοφορούν «Τα πικροσάββατα», ένας εξαιρετικός λαϊκός δίσκος, γεμάτος έμπνευση κι Ελλάδα. Υπάρχουν σχεδόν όλα τα «μοτίβα» του είδους, όπως ζεϊμπέκικος, χασάπικος, χασαποσέρβικος, καμηλιέρικος, τσιφτετέλι, αλλά ακόμα και βαλς. Ξεχωρίζουν τα «Τριανταφυλλένια», «Το χατίρι», «Άγγελος δραπέτης», «Η λυπημένη» και «Τα ναύλα», χωρίς βεβαίως να υστερούν τα υπόλοιπα…
Στα τέλη της επόμενης χρονιάς (1985), ο Μίκης Θεοδωράκης συνεργάζεται για πρώτη φορά στο βινύλιο με το Σταμάτη Κόκοτα, κλασικό εκπρόσωπο του «ελαφρολαϊκού» είδους της περασμένης δεκαετίας. Ο δίσκος «Τσιτσάνης-Θεοδωράκης-Κόκοτας» που κυκλοφορεί τότε, περιλαμβάνει τα τελευταία τραγούδια που έγραψε ο Βασίλης Τσιτσάνης για τη φωνή του ερμηνευτή, ενορχηστρωμένα από τον Θεοδωράκη, αλλά και έξι δικά του.
Τα πέντε από αυτά, έχουνε στίχους Λευτέρη Παπαδόπουλου και ανήκουνε στην ενότητα «Παλιό τελωνείο». Πρόκειται για υπέροχες λαϊκές μπαλάντες, που όμως δυστυχώς δεν ακούστηκαν. Ξεχωρίζουν τα «Κι αν θα μου φύγεις» και «Φύτεψα δυο φιλιά»…
«Σερενάτες» και «Ερημιά»
Θα περάσουνε 13 χρόνια για να συνεργαστούνε ξανά Θεοδωράκης και Παπαδόπουλος. Πάμε λοιπόν στο 1998, όταν η «μούσα» του συνθέτη Μαρία Φαραντούρη ηχογραφεί τις «Σερενάτες», έναν από τους ωραιότερους δίσκους της δεκαετίας του ’90. Μελωδίες και στίχοι γεμάτοι τρυφερότητα και όμορφες εικόνες της Ελλάδας, ερμηνευμένες από μια μοναδική φωνή.
Πιο γνωστά τραγούδια του άλμπουμ είναι «Τα μάγια», «Ένα φεγγάρι αλλόκοτο», «Ένα τραγούδι αλλιώτικο», «Ήσουνα παράπονο», καθώς και η επανεκτέλεση του «Κάποτε θα ‘ρθουν να σου πουν». Η ενορχήστρωση και η διεύθυνση ορχήστρας είναι του Γιάννη Σπάθα…
Το 2006, ακριβώς δέκα χρόνια πριν, έχουμε την τελευταία «κατάθεση» των δύο σπουδαίων δημιουργών. Είναι η «Ερημιά», σε μουσική επιμέλεια Σταύρου Ξαρχάκου κι ερμηνευτές τη Μαρία Φαραντούρη και το Μανώλη Μητσιά.
Πρόκειται για δώδεκα πολύ όμορφα τραγούδια, τα οποία όμως δυστυχώς χάθηκαν μέσα στην ηχορρύπανση των playlists και των «σκουπιδιών» που πλέον είχανε κάνει «κατάληψη» στους ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς της χώρας μας.
Πάντως, ξεχωρίζουν «Το κελί», «Και θέλω να ‘ναι νύχτα» και «Στο ζεϊμπέκικο Γρηγόρη», το οποίο έχει σχεδόν τους ίδιους στίχους μ’ εκείνους που είχε γράψει ο Ντίνος Δημόπουλος το 1969, σε μουσική Νίκου Μαμαγκάκη και τραγούδησε ο Δημήτρης Παπαμιχαήλ στη «Νεράιδα και το παλικάρι», με τίτλο «Κάντε τόπο να χορέψω»…
————
*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…